การศึกษาเปรียบเทียบปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคนิ่วไตและอาการเตือนของโรคนิ่วไต และอำนาจการทำนายปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคนิ่วไตในผู้ป่วยโรคนิ่วไตและกลุ่มเปรียบเทียบ
คำสำคัญ:
ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคนิ่วไต, อาการเตือนของโรคนิ่วไต, ผู้ป่วยโรคนิ่วไต, กลุ่มเปรียบเทียบบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงทำนาย เพื่อเปรียบเทียบปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคนิ่วไตและอาการเตือนของโรคนิ่วไต และอำนาจการทำนายปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคนิ่วไตในผู้ป่วยโรคนิ่วไตและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคนิ่วไตที่มาติดตามการรักษาที่แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลอุดรธานี โรงพยาบาลนครพนม โรงพยาบาลสกลนคร และโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย รวมจำนวน 500 คน และนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จำนวน 400 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและภาวะสุขภาพ แบบประเมินการรับรู้อาการเตือนของโรคนิ่วไต มีค่าความเชื่อมั่น .89 แบบสอบถามการได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับโรคนิ่วไต มีค่าความเชื่อมั่น .85 และแบบประเมินปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคนิ่วไต มีค่าความเชื่อมั่น .81 เก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนกรกฎาคมถึงเดือนธันวาคม 2559 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Chi-square test, Mantel-Jaenzel Chi-square test การวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกแบบทวิ odds ratio และ relative risk
ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยเสี่ยงที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในผู้ป่วยโรคนิ่วไตและกลุ่มเปรียบเทียบ ได้แก่ พฤติกรรมเสี่ยงด้านการรับประทานอาหาร (p < .001) อาการเตือนของโรคนิ่วไต (p < .05) และการได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับโรคนิ่วไต (p < .001) ปัจจัยทำนายการเกิดโรคนิ่วไตเรียงตาม ลำดับ ได้แก่ อาชีพที่ใช้แรงงาน (70.97 เท่า) อาการเตือนของโรคนิ่วไต (44.44 เท่า) พฤติกรรมเสี่ยงด้านการออกกำลังกายและกิจกรรมทางกาย (7.79 เท่า) เพศชาย (2.50 เท่า) ผู้ที่มีภาวะอ้วน (0.28 เท่า) การมีโรคประจำตัว (0.04 เท่า) และระดับการศึกษา (0.01 เท่า) โดยสามารถทำนายการเกิดโรคนิ่วไตได้ถูกต้องร้อยละ 96.80
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า บุคลากรทางสุขภาพที่ดูแลกลุ่มเสี่ยงหรือผู้ป่วยโรคนิ่วไตควรนำผลการวิจัยไปใช้เป็นแนวทางในการป้องกันการเกิดโรคนิ่วไตในกลุ่มเสี่ยง และป้องกันการกลับเป็นโรคนิ่วไตซ้ำในผู้ป่วยโรคนิ่วไต
เอกสารอ้างอิง
กิตติณัฐ กฤษฎาภค, และสมชาย เจตสุรกานต์. (2558). โรคนิ่วในไตในประเทศไทย. สืบค้นจาก http://www.dollargroup-th.com/detail.php?pro_id=132&cat_id=47&group
ชาญชัย บุญหล้า, ปิยะรัตน์ โตสุโขวงศ์, และเกรียง ตั้งสง่า. (2550). โรคนิ่วไต: จากกลไกการเกิดนิ่วระดับโมเลกุลสู่การป้องกัน. ใน สมชาย เอี่ยมอ่อง, เกรียง ตั้งสง่า, และเกื้อเกียรติ ประดิษฐ์พรศิลป (บ.ก.), โรคไต กลไก พยาธิสรีรวิทยา การรักษา. กรุงเทพฯ: เทกซ์แอนด์เจอร์นอล.
สมชาย เอี่ยมอ่อง, สมจิตร์ เอี่ยมอ่อง, เกื้อเกียรติ ประดิษฐ์พรศิลป์, ขจร ตีรณธนากุล, เกรียง ตั้งสง่า, และวิศิษฎ์ สิตปรีชา. (บ.ก.). (2554). Textbook of nephrology. กรุงเทพฯ: เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น.
อมร เปรมกมล, วัฒนะ ดิฐสถาพรเจริญ, มุกดา วิเชียร, ศรีน้อย มาศเกษม, บังอรศรี จินดาวงค์, และพจน์ ศรีบุญลือ. (2550). ความชุกของกลุ่มอาการอีสานรวมมิตรและปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องในชุมชนชนบท จังหวัดขอนแก่น. ศรีนครินทร์เวชสาร, 22(4), 384–393.
Alaya, A., Nouri, A., Belgith, M., Saad, H., Jouini, R., & Najjar, M. F. (2012). Change in urinary stone composition in the Tunisian population: A retrospective study of 1,301 cases. Annal of Laboratory Medicine, 32(3), 177–183.
Alelign, T., & Petros, B. (2018). Kidney stone disease: An update on current concepts. Advances in Urology, 2018, 1–12. doi:10.1155/2018/3068365
American Urology Association. (2518). Kidney stone recurrence among children and adolescents. doi:https://doi.org/10.1016/j.juro.2016.07.090
Baatiah, N. Y., Alhazmi, R. B., Albathi, F. A., Albogami, E. G., Mohammedkhalil, A. K., & Alsaywid, B. S. (2020). Urolithiasis: Prevalence, risk factors, and public awareness regarding dietary and lifestyle habits in Jaddah, Saudi Arabia in 2017. Urology Annals, 12(1), 57–62.
Badalato, G., Leslie, S. W., & Teichman, J. (2016). Kidney stones. American Urological Association, National Medical Student Curriculum, 3, 1–13.
Bergsland, K. J., Coe, F. L., White, M. D., Erhard, M. J., DeFoor, W. R., Mahan, J. D., … Asplin, J. R. (2011). Urine risk factors in children with calcium kidney stones and their siblings. Kidney International, 81(11), 1140–1148.
Burns, N., & Grove, S. (2001). The practice of nursing research: Conduct, critique and utilization (4th ed). Philadelphia: W.B. Saunders.
Chen, J. N., Dleguez, L. M., & Trachtman, H. (2014). The changing epidemiology of urolithiasis in pediatric patients. Journal of Nephrology Therapeutic, 2014(S11:006), 1–3. doi:10.4172/2161-0959.S11006
Dhondup, T., Kittanamongkolchai, W., Vaughan, L. E., Mehta, R. A., Chhina, J. K., Enders, F. T., … Rule, A. W. (2018). Risk of ESRD and mortality in kidney and bladder stone. American Journal of Kidney Disease, 72(6), 790–797.
Edvardsson, V. O., Indridason, O. S., Haraldsson, G., Kjartansson, O., & Palsson, R. (2012). Temporal trends in the incidence of kidney stone disease. Kidney International, 83(1), 146–152.
Ferraro, P. M., Bargagli, M., Trinchieri, A., & Gambaro, G. (2020). Risk of kidney stones: Influence of dietary factors, dietary pattern, and Vegetarian-Vegan diet. Nutrients, 12, 1–16.
Hughes, P. (2007). Kidney stones epidemiology. Nephrology, 12, s26–s30. doi:10.1111/j.1440-1797. 2006.00724.x
Jaber, M. F. (2012). Risk factors for kidney stone formation: A field study. Health Science Journal, 6(4), 714–725.
Johri, N., Cooper, B., Robertson, W., Choong, S., Richards, D., & Unwin, R. (2010). An update and practical guide to renal stone management. Nephron Clinical Practice, 116, c159–c171.
Kongkiatkul, S., Banhansupawat, T., Khamsiri, A., Sukaprasong, P., & Chattan, N. (2012). Statistical report 2011: Nonthaburi Department of Medical Services. Nonthaburi: Ministry of Public Health.
Romero, V., Akpinar, H., & Assimos, D. G. (2010). Kidney stones: A global picture of prevalence, incidence, and associated risk factors. Review in Urology, 12(2–3), e86–e96.
Rosenstock, I. M., Strecher, V. J., & Becker, M. H. (1988). Social Learning Theory and the health belief model. Health Education Quarterly, 15(2), 175–183.
Rule, A. D., Krambeck, A. E., & Lieske, J. C. (2011). Chronic kidney disease in kidney stone formers. Clinical Journal of the Amarican Society of Nephrology, 6(8), 2069–2075. doi:10.2215/CJN.10651110
Salmeh, F., Yaghoubi, T., Zakizadeh, M., Yaghoubian, M., & Shahmohammadi, S. (2012). Evaluation of health behaviors in patients with kidney stones in Sari/Iran. International Journal of Urological Nursing, 6(1), 17–21. Retrieved from https://doi.org/10.1111/j.1749-771X.2012.01139.x
Stamatelou, K. K., Francis, M. E., Jones, C. A., Nyberg, L. M., & Curhan, G. C. (2011). Time trends in reported prevalence of kidney stones in the United States: 1976-1994. Kidney International Journal, 63(5), 1951–1952.
Wang, W., Fan, J., Huang, G., Li, J., Zhu, X., Tian, Y., & Su, L. (2017). Prevalence of kidney stones in mainland China: A systematic review. Scientific Reports, 7, 1–9. doi:10.1038/srep41630
Wells, C. C., Chandrashekar, K. B., Jyothirmayi, G. N., Tahiliani, V., Sabatino, J. C., & Juncos, L.A. (2012). Kidney stones current diagnosis and management. Clinician Reviews, 22(2), 32–37.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2020 วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อความ ข้อมูล และรายการอ้างอิงที่ผู้เขียนใช้ในการเขียนบทความเพื่อลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยหรือร่วมรับผิดชอบ
บทความที่ได้รับการลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี หากหน่วยงานหรือบุคคลใดต้องการนำส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของบทความไปเผยแพร่ต่อเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสารก่อน
