ความสัมพันธ์ระหว่างกิจกรรมทางกาย การรับรู้สมรรถนะแห่งตน การติดนิโคติน และการเลิกบุหรี่ของพระสงฆ์อาพาธด้วยโรคไม่ติดต่อ
คำสำคัญ:
กิจกรรมทางกาย, การรับรู้สมรรถนะแห่งตน, การติดนิโคติน, การเลิกบุหรี่, พระสงฆ์บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบหาความสัมพันธ์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างกิจกรรมทางกาย การรับรู้สมรรถนะแห่งตน และการติดนิโคติน กับการเลิกบุหรี่ของพระสงฆ์อาพาธด้วยโรคไม่ติดต่อ กลุ่มตัวอย่างเป็นพระสงฆ์อาพาธด้วยโรคไม่ติดต่อที่มารับบริการที่แผนกผู้ป่วยนอก อายุรกรรม โรงพยาบาลสงฆ์ จำนวน 136 รูป เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและพฤติกรรมการสูบบุหรี่ แบบสอบถามสากลเรื่องกิจกรรมทางกายชุดสั้นฉบับภาษาไทย มีค่าความเชื่อมั่น .78 แบบสอบถามการรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการเลิกบุหรี่ มีค่าความเชื่อมั่น .93 แบบประเมินการติดนิโคติน มีค่าความเชื่อมั่น .70 และแบบสัมภาษณ์การเลิกบุหรี่ เก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนเมษายนถึงเดือนสิงหาคม 2562 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมน
ผลการวิจัยพบว่า กิจกรรมทางกาย และการรับรู้สมรรถนะแห่งตน มีความสัมพันธ์ทางบวกกับการเลิกบุหรี่ของพระสงฆ์อาพาธด้วยโรคไม่ติดต่ออย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (rs = .211, p < .05 และ rs = .370, p < .001 ตามลำดับ) ส่วนการติดนิโคตินมีความสัมพันธ์ทางลบกับการเลิกบุหรี่ของพระสงฆ์อาพาธด้วยโรคไม่ติดต่ออย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (rs = -.182, p < .05)
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า บุคลากรทางสุขภาพควรคำนึงถึงปัจจัยกิจกรรมทางกาย การรับรู้สมรรถนะแห่งตน และการติดนิโคติน ในการออกแบบโปรแกรมการช่วยเลิกบุหรี่แก่พระสงฆ์ต่อไป
เอกสารอ้างอิง
กรองจิต วาทีสาธกกิจ. (2552). การส่งเสริมการเลิกบุหรี่ในงานประจำ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่.
จิราภรณ์ เนียมกุญชร, และสุนิดา ปรีชาวงษ์. (2550). ผลการประยุกต์ใช้ทฤษฎีขั้นตอนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมต่อพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ของผู้ป่วยในแผนกอายุรกรรม. วารสารควบคุมยาสูบ, 1(1), 2–13.
ชนก จามพัฒน์, เกียรติกำจร กุศล, และจิราภรณ์ สรรพวีรวงค์. (2562). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการสูบบุหรี่ของพระสงฆ์ในอำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 6(2), 81–90.
ชนิดา รำขวัญ, กุสุมา คุววัฒนสัมฤทธิ์, และอรสา พันธ์ภักดี. (2559). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ในผู้ป่วยหลังผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ. วารสารพยาบาลโรคหัวใจและทรวงอก, 27(2), 2–16.
ณันฑิยา คารมย์, และสุนิดา ปรีชาวงษ์. (2558). ปัจจัยทำนายการเลิกสูบบุหรี่ในระยะสั้นในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง. พยาบาลสาร, 42(1), 1–11.
นุสรณ์ คูธนะวนิชพงษ์, รุ่งโรจน์ พุ่มริ้ว, พูนรัตน์ ลียติกุล, และวิทชย เพชรเลียบ. (2557). สถานการณ์การสูบบุหรี่ของพระภิกษุสามเณร แม่ชี และศิษย์วัด และผลของการจัดโปรแกรมพัฒนาวัดปลอดบุหรี่ จังหวัดนครราชสีมา (รายงานผลการวิจัย). นครราชสีมา: คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล.
พรพิมล รัตนาวิวัฒน์พงศ์, อารมย์ ขุนภาษี, ฉกาจ ผ่องอักษร, และภัทราวุธ อินทรกำแหง. (2549). ความเที่ยงตรงและความน่าเชื่อถือของแบบสอบถามสากลเรื่องกิจกรรมทางกายชุดสั้นฉบับภาษาไทย. เวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร, 16(3), 147–160.
พระครูสุวิธานพัฒนบัณฑิต, ธวัลรัตน์ แดงหาญ, และสรัญญา วภัชชวิธี. (2558). การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพองค์รวมของพระสงฆ์ในจังหวัดขอนแก่น โดยเน้นการมีส่วนร่วมของเครือข่าย. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 ขอนแก่น, 22(2), 117–130.
พระธรรมกิตติวงศ์. (2548). พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด. กรุงเทพฯ: เลี่ยงเชียง.
พระสุกสะหวัน บุดขะหมวน. (2559). การดูแลสุขภาพตนเองของพระสงฆ์ในเขตดุสิต กรุงเทพมหานคร (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
โรงพยาบาลสงฆ์. (2562). การอุปัฏฐากพระสงฆ์อาพาธภายใต้หลักพระธรรมวินัย. กรุงเทพฯ: อาร์ต ควอลิไฟท์.
วิชชุดา มากมาย, สุนิดา ปรีชาวงษ์, และสุรศักดิ์ ตรีนัย. (2562). ผลของโปรแกรมส่งเสริมการเลิกบุหรี่สำหรับบิดา-มารดาเพื่อลดการสัมผัสควันบุหรี่มือสองในเด็กป่วยโรคหืด. พยาบาลสาร, 46(2), 59–69.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2562). การดูแลสุขภาพพระสงฆ์ไทย. สืบค้นจาก https://www.hfocus.org/content/2019/09/17751
สุทัศน์ รุ่งเรืองหิรัญญา. (2553). คู่มือการรักษาโรคติดบุหรี่. สมุทรปราการ: สินทวีกิจ พริ้นติ้ง.
สุพัตรา ศรีวณิชชากร. (2560). สถานการณ์การป่วยและการตายด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (โรคเบาหวานชนิดที่ 2 และโรคหัวใจและหลอดเลือด) ในประเทศไทย ในระยะ 5 ปี (2553–2557). วารสารควบคุมโรค, 43(4), 379–390.
สุวิมล โรจนาวี, อรวรรณ ฆ้องต้อ, สุนิดา ปรีชาวงษ์, จินตนา ยูนิพันธุ์, นัยนา วงศ์สายตา, และจิรภิญญา คำรัตน์. (2559). ปัจจัยทำนายการเลิกบุหรี่ในผู้ใช้บริการเลิกบุหรี่ของศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 39(1), 37–47.
Abdullah, A. S., Driezen, P., Quah, A. C. K., Nargis, N., & Fong, G. T. (2015). Predictors of smoking cessation behavior among Bangladeshi adults: Findings from ITC Bangladesh survey. Tobacco Induced Diseases, 13(1), 23. doi:10.1186/s12971-015-0050-y
Ainsworth, B. E., Haskell, W. L., Whitt, M. C., Irwin, M. L., Swartz, A. M., Strath, S. J., ... & Jacobs, D. R. (2000). Compendium of physical activities: An update of activity codes and MET intensities. Medicine and Science in Sports and Exercise, 32(Suppl. 9), 498–504. doi:10.1097/00005768-200009001-00009
Caponnetto, P., & Polosa, R. (2008). Common predictors of smoking cessation in clinical practice. Respiratory Medicine, 102(8), 1182–1192. doi:10.1016/j.rmed.2008.02.017
Haug, S., Schaub, M. P., & Schmid, H. (2014). Predictors of adolescent smoking cessation and smoking reduction. Patient Education and Counseling, 95(3), 378–383. doi:10.1016/j.pec.2014.03.004
Heatherton, T. F., Kozlowski, L. T., Frecker, R. C., & Fagerström, K. O. (1991). The Fagerström Test for Nicotine Dependence: A revision of the Fagerström Tolerance Questionnaire. British Journal of Addiction, 86(9), 1119–1127. doi:10.1111/j.1360-0443.1991.tb01879.x
IPAQ Research Committee. (2005). Guidelines for data processing and analysis of the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) – short and long forms. Retrieved from http://www.ipaq.ki.se/scoring.pdf
Jampaklay, A., Richter, K., Tangchonlatip, K., & Nanthamongkolchai, S. (2018). The impact of parental absence on early childhood development in the context of Thailand. Asian and Pacific Migration Journal, 27(2), 209–230. doi:10.1177/0117196818767439
Jianvitayakij, S., Panpakdee, O., Malathum, P., Duffy, S. A., & Viwatwongkasem, C. (2014). Factors influencing smoking cessation behavior among Thai male smokers with hypertension. Pacific Rim International Journal of Nursing Research, 18(2), 100–110.
Khamrath, J., Yunibhand, J., & Preechawong, S. (2017). Predicting factors of smoking cessation in acute coronary syndrome patients after hospital discharge. Advances in Bioresearch, 8(2), 115–121. doi:10.15515/abr.0976-4585.8.2.115121
Lindberg, A., Niska, B., Stridsman, C., Eklund, B.-M., Eriksson, B., & Hedman, L. (2015). Low nicotine dependence and high self-efficacy can predict smoking cessation independent of the presence of chronic obstructive pulmonary disease: A three year follow up of a population-based study. Tobacco Induced Diseases, 13(1), 27. doi:10.1186/s12971-015-0055-6
Myung, D., Waters, D., Wiseman, M., Duhamel, P.-E., Noolandi, J., Ta, C. N., & Frank, C. W. (2008). Progress in the development of interpenetrating polymer network hydrogels. Polymers for Advanced Technologies, 19(6), 647–657. doi:10.1002/pat.1134
National Drug Research Institute. (2011). The brief intervention training program: Fagerström Test for Nicotine Dependence. Australia: Curtin University.
Pitayarangsarit, S., Preechawong, S., Wongphan, T., & Rungruanghiranya, S. (2019). Health-related quality of life among people receiving smoking cessation services. Pacific Rim International Journal of Nursing Research, 23(3), 285–296.
Stewart, D. W., Adams, C. E., Cano, M. A., Correa-Fernández, V., Li, Y., Waters, A. J., ... & Vidrine, J. I. (2013). Associations between health literacy and established predictors of smoking cessation. American Journal of Public Health, 103(7), e43–e49. doi:10.2105/AJPH.2012.301062
Stolz, D., Scherr, A., Seiffert, B., Kuster, M., Meyer, A., Fagerström, K.-O., & Tamm, M. (2014). Predictors of success for smoking cessation at the workplace: A longitudinal study. Respiration; International Review of Thoracic Diseases, 87(1), 18–25. doi:10.1159/000346646
World Health Organization. (2017). WHO report on the global tobacco epidemic, 2017. Geneva: Author.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2021 วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อความ ข้อมูล และรายการอ้างอิงที่ผู้เขียนใช้ในการเขียนบทความเพื่อลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยหรือร่วมรับผิดชอบ
บทความที่ได้รับการลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี หากหน่วยงานหรือบุคคลใดต้องการนำส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของบทความไปเผยแพร่ต่อเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสารก่อน
