ประสบการณ์การดูแลของคู่ชีวิตผู้ป่วยโรคจิตเภท
คำสำคัญ:
การดูแล, ผู้ดูแลที่เป็นคู่ชีวิต, โรคจิตเภทบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เพื่ออธิบายความหมายและประสบการณ์การดูแลของคู่ชีวิตผู้ป่วยโรคจิตเภท ผู้ให้ข้อมูลเป็นผู้ดูแลที่เป็นคู่ชีวิตของผู้ป่วยโรคจิตเภท และพาผู้ป่วยมารับบริการที่แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลรัฐบาลแห่งหนึ่ง จำนวน 13 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย ผู้วิจัย แบบสัมภาษณ์ข้อมูลส่วนบุคคล แนวคำถามในการสัมภาษณ์เกี่ยวกับประสบการณ์การดูแลของคู่ชีวิตผู้ป่วยโรคจิตเภท แบบบันทึกภาคสนาม แบบบันทึกการถอดความและการให้รหัสเบื้องต้น และแบบบันทึกเชิงปฏิบัติการ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสังเกต ในช่วงเดือนตุลาคม 2560 ถึงเดือนเมษายน 2561 วิเคราะห์ข้อมูลตามวิธีการของโคไลซี
ผลการวิจัยพบว่า การให้ความหมายของการดูแลของคู่ชีวิตผู้ป่วยโรคจิตเภท แบ่งออกเป็น 2 ประเด็นหลัก คือ 1) การเอาใจใส่ด้วยความรักและความเข้าใจ และ 2) สายใยครอบครัวที่ไม่อาจทอดทิ้ง ส่วนประสบการณ์การดูแลของคู่ชีวิตผู้ป่วยโรคจิตเภท แบ่งออกเป็น 3 ประเด็นหลัก ได้แก่ 1) ทำความรู้จักและเข้าใจเกี่ยวกับโรค 2) การปรับตัวเมื่อคู่ชีวิตเจ็บป่วย และ 3) การดูแลตามอาการที่เป็น
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า บุคลากรทางสุขภาพจิตควรให้คำปรึกษาแก่คู่ชีวิตผู้ป่วยโรค จิตเภทเกี่ยวกับการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ การแสวงหาแหล่งสนับสนุนทางสังคม การบริหารเวลาและการจัดการปัญหาที่เหมาะสม รวมทั้งการสร้างความเข้มแข็งทางใจ
เอกสารอ้างอิง
กรมสุขภาพจิต. (2557). รายงานประจำปีกรมสุขภาพจิต ปีงบประมาณ 2557. กรุงเทพฯ: บียอนด์ พับลิสชิ่ง.
กาญจนา ลุศนันทน์. (2547). หน้าที่ของครอบครัว. สืบค้นจาก https://pirun.ku.ac.th/~agrpct/lesson4/role2.html
จิราภรณ์ สรรพวีรวงศ์. (2544). ความเครียดและการเผชิญความเครียดของผู้ป่วยจิตเภทในชีวิตประจำวัน กรณีศึกษาโรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 15(2), 52-65.
จีรนันท์ ขันแข็ง. (2548). ประสบการณ์ของมารดาในการดูแลบุตรที่ป่วยด้วยโรคจิตเภท (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เทียนทอง หาระบุตร. (2555). ปัจจัยคัดสรรที่มีความสัมพันธ์กับพลังสุขภาพจิตของผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเภทในชุมชน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธิดารัตน์ คณึงเพียร. (2556). ประสบการณ์การดูแลผู้ป่วยจิตเภทในชุมชน. วารสารกองการพยาบาล, 40(1), 57-66.
นงพงา ลิ้มสุวรรณ, และสุวรรณี พุทธิศรี. (2545). ความคาดหวังจากชีวิตคู่. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 47(3), 197-208.
ประยูร สุยะใจ. (2558). การปรับตัวในสถานการณ์วิกฤติของชีวิต. สืบค้นจาก http://www.mcu.ac.th/site/articlecontent_desc.php?article_id=2096&menutype=1&articlegroup_id=330
พรทิพย์ ไขสะอาด. (2555). ผลของโปรแกรมการจัดการความเครียดต่ออาการทางจิตของผู้ป่วยจิตเภท (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เพ็ญนภา แดงด้อมยุทธ์. (2551). การดูแลผู้ป่วยจิตเภทเรื้อรังของครอบครัวไทย. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 22(1), 1-7.
สายพิณ เกษมกิจวัฒนา, และปิยะภรณ์ ไพรสนธิ์. (2557). ญาติผู้ดูแลผู้ป่วยเรื้อรัง: กลุ่มเสี่ยงที่ไม่ควรมองข้าม. วารสารสภาการพยาบาล, 29(4), 22-31.
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. (2558). ปี 59 สปสช.จับมือภาคี เปิดงานดูแลผู้ป่วยจิตเวชเรื้อรังในชุมชนตามมาตรฐานกรมสุขภาพจิต. สืบค้นจาก https://www.hfocus.org/content/2015/12/11414
สุนทรีภรณ์ ทองไสย. (2558). การดูแลผู้ป่วยจิตเภทในบริบทสังคมไทยอย่างยั่งยืน. วารสารกองการพยาบาล, 42(3), 159-167.
สุพัตรา ทองคุณ. (2545). กระบวนการปรับตัวของภรรยาของผู้ป่วยจิตเภท: กรณีศึกษาที่จังหวัดนครพนม (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
เสาวภา พร้าวตะคุ. (2549). การเปรียบเทียบความต้องการความช่วยเหลือและความเครียดในบทบาทของญาติผู้ดูแลระหว่างญาติผู้ดูแลที่เป็นคู่สมรส บุตร และพี่น้องของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
เสาวลักษณ์ สุวรรณไมตรี. (2553). คู่มือการให้คำปรึกษาคู่สมรส. กรุงเทพฯ: บียอนด์ พับลิชชิ่ง.
อภิญญา เจริญฉ่ำ. (2551). ประสบการณ์ด้านจิตใจของผู้ดูแลในครอบครัวในการดูแลผู้ป่วยจิตเภท (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อรพรรณ ลือบุญธวัชชัย. (2554). การพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อุมาพร ตรังคสมบัติ. (2545). จิตวิทยาชีวิตคู่และการบำบัดคู่สมรส. กรุงเทพฯ: ซันต้าการพิมพ์.
Agard, A. S., Egerod, I., Tonnesen, E., & Lomborg, K. (2015). From spouse to caregiver and back: A grounded theory study of post-intensive care unit spousal caregiving. The Journal of Advanced Nursing, 71(8), 1892-1903.
Brichford, C., & Carson-DeWitt, R. (2014). Schizophrenia in marriage & long-term relationships. Retrieved from http://www.everydayhealth.com/hs/schizophrenia-caregiver-guide/schizophrenia-&-relationships/
Colaizzi, P. F. (1978). Psychological research as a phenomenologist views it. In R. S. Valle & M. King (Eds.), Existential-phenomenological alternatives for psychology (pp. 48-71). New York: Oxford University Press.
Gottlieb, B. H. (1985). Assessing and strengthening the impact of social support on mental health. Social Work, 30(4), 293-300.
Husserl, E. (1969). Ideas: General introduction to pure phenomenology (5th ed.). London: George Allen and Unwin.
Ikebuchi, E. (2006). Support of love, marriage, and childcare of persons with schizophrenia. Japanese Journal of Psychiatric Treatment, 21, 95-104.
Ip, G. S. H., & Mackenzie, A. E. (1998). Caring for relatives with serious mental illness at home: The experiences of family carers in Hong Kong. Archives of Psychiatric Nursing, 12(5), 288-294.
Jungbauer, J., Wittmund, B., Dietrich, S., & Angermeyer, M. C. (2004). The disregarded caregivers: Subjective burden in spouses of schizophrenia patients. Schizophrenia Bulletin, 30(3), 665-675.
Kageyama, M., Yokoyama, K., Nagata, S., Kita, S., Nakamura, Y., Kobayashi, S., & Solomon, P. (2015). Rate of family violence among patients with schizophrenia in Japan. Asia-Pacific Journal of Public Health, 27(6), 652-660.
Kaushik, P., & Bhatia, M. S. (2013). Burden and quality of life in spouses of patients with schizophrenia and bipolar disorder. Delhi Psychiatry Journal, 16(1), 83-89.
Kumari, S., Singh, A. R., Verma, A. N., Verma, P. K., & Chaudhury, S. (2009). Subjective burden on spouses of schizophrenia patients. Industrial Psychiatry Journal, 18(2), 97-100.
Lasswell, T. E., & Lasswell, M. E. (1976). I love you but I’m not in love with you. Journal of Marriage and Family Counseling, 2(3), 211-224.
Lawn, S., & McMahon, J. (2014). The importance of relationship in understanding the experiences of spouse mental health carers. Qualitative Health Research, 24(2), 254-266.
Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer.
Mizuno, E., Iwasaki, M., & Sakai, I. (2011). Subjective experiences of husbands of spouses with schizophrenia: An analysis of the husbands’ descriptions of their experiences. Archives of Psychiatric Nursing, 25(5), 366-375.
Montgomery, R. J. V, Gonyea, J. G., & Hooyman, N. R. (1985). Caregiving and the experience of subjective and objective burden. Family Relations, 34(1), 19-26.
Pinquart, M., & Sorensen, S. (2011). Spouses, adult children, and children-in-law as caregivers of older adults: A meta-analytic comparison. Psychology and Aging, 26(1), 1-14.
Seeman, M. V. (2012). Bad, burdened or ill? Characterizing the spouses of women with schizophrenia. The International Journal of Social Psychiatry, 59(8), 805-810.
Thara, R., & Srinivasan, T. N. (1997). Outcome of marriage in schizophrenia. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 32(7), 416-420.
Watson, J. (1985). Nursing: The philosophy and science of caring. Boston, MA: Little Brown.
Yin, Y., Zhang, W., Hu, Z., Jia, F., Li, Y., Xu, H., … Qu, Z. (2014). Experiences of stigma and discrimination among caregivers of persons with schizophrenia in China: A field survey. PLoS ONE, 9(9), 1-11.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
เนื้อความ ข้อมูล และรายการอ้างอิงที่ผู้เขียนใช้ในการเขียนบทความเพื่อลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยหรือร่วมรับผิดชอบ
บทความที่ได้รับการลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี หากหน่วยงานหรือบุคคลใดต้องการนำส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของบทความไปเผยแพร่ต่อเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสารก่อน
