ผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองและทารกแรกเกิดของมารดาครรภ์แรก
คำสำคัญ:
โปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตน, พฤติกรรมการดูแลตนเองหลังคลอด, พฤติกรรมการดูแลทารกแรกเกิดบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองและทารกแรกเกิดของมารดาครรภ์แรก กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาครรภ์แรกที่มารับบริการฝากครรภ์คลอด และติดตามสุขภาพทารกหลังคลอดที่โรงพยาบาลพระปกเกล้า จังหวัดจันทบุรี แบ่งออกเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 25 คน รวมจำนวน 50 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วยโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตน แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเองของมารดาหลังคลอด มีค่าความเชื่อมั่น .80 และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลทารกแรกเกิดของมารดาหลังคลอด มีค่าความเชื่อมั่น .70 ดำเนินการทดลองและเก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนเมษายนถึงเดือนสิงหาคม 2560 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบไคสแควร์ และ independent t-test
ผลการวิจัยพบว่ามารดาครรภ์แรกกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองโดยรวม และคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลทารกแรกเกิดโดยรวม ดีกว่ามารดาครรภ์แรกกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 5.010, p < .001 และ t = 1.811, p < .05 ตามลำดับ)
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่าควรนำโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนมาปรับเข้ากับกิจกรรมการดูแลมารดาครรภ์แรก และควรสอดแทรกกระบวนการส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนในมารดาครรภ์แรกแก่นักศึกษาพยาบาล
เอกสารอ้างอิง
กมลวรรณ นำรอดภัย. (2551). ผลของโปรแกรมการจัดการกับความเหนื่อยล้าต่อระดับความเหนื่อยล้าในมารดาหลังคลอดครรภ์แรกที่คลอดบุตรทางช่องคลอด (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
กมลวรรณ ลีนะธรรม, และธนิดา จุลย์วนิชพงษ์. (2557). ผลของโปรแกรมการให้ความรู้และแรงสนับสนุนทางสังคมต่อความเครียดของมารดาหลังคลอด. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการเทคโนโลยีอีสเทิร์น, 11(1), 1-11.
จินตนา ศรีสุพพัตพงษ์. (2550). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของมารดาหลังคลอดในเขตจังหวัดราชบุรี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ทิศนา แขมมณี. (2550). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เทวีรัตน์ ฉวีวรรณ, จันทิมา ขนบดี, และปรานี ป้องเรือ. (2552). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของมารดาหลังคลอดครรภ์แรกที่คลอดทางช่องคลอด. วชิรสารการพยาบาล, 11(2), 34-48.
นภาพร นพพัฒนกุล. (2556). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมบทบาทการเป็นมารดาร่วมกับการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ช่วยสอนต่อพฤติกรรมการดูแลทารกแรกเกิด (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นัยนา ปาระมี. (2551). ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรร การรับรู้ความสามารถของตนเอง กับพฤติกรรมการดูแลตนเองที่บ้านของมารดาวัยรุ่นในระยะหลังคลอด (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
มัทนา สังวาลย์, และนิตยา โรจนนิรันดร์กิจ. (2558). การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลของสื่อการสอนระหว่างสื่อวีดิทัศน์กับภาพพลิก ในด้านความรู้เรื่องการปฏิบัติตัวหลังคลอดและทักษะการให้นมมารดาของสตรีหลังคลอด. วารสารพยาบาลสาธารณสุข, 29(1), 56-66.
ศิณัฐชานันท์ วงษ์อินทร์, จันทิมา ขนบดี, และจรัสศรี ธีระกุลชัย. (2554). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการแสดงบทบาทเป็นมารดาโดยเน้นการมีส่วนร่วมของสามีต่อการแสดงบทบาทการเป็นมารดาในมารดาวัยรุ่นครรภ์แรก. วชิรสารการพยาบาล, 13(2), 76-92.
ศิริวดี ชุ่มจิต. (2558). ความพึงพอใจต่อรูปแบบการให้ความรู้เรื่องการบริหารร่างกายของมารดาหลังคลอด โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 4 ราชบุรี (รายงานผลการวิจัย). ราชบุรี: โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 4.
สุหรี หนุ่งอาหลี. (2547). โปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้ความสามารถของตนเองต่อพฤติกรรมการเลี้ยงดูบุตรของมารดาวัยรุ่นหลังคลอดครรภ์แรก (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อดิณา ศรีสมบูรณ์. (2554). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมบทบาทการเป็นมารดาต่อความสำเร็จในบทบาทการเป็นมารดาของมารดาวัยรุ่นที่ไม่ได้วางแผนการตั้งครรภ์ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
อัจฉโรบล แสงประเสริฐ, พรวิไล คล้ายจันทร์, และพลอยไพลิน มาสุข กำแพงจินดา. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ความสามารถของตนเองกับพฤติกรรมการดูแลตนเองของมารดาวัยรุ่นในระยะหลังคลอด. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุตรดิตถ์, 6(1), 1-11.
อาภัสรา เอี่ยมสำอางค์. (2555). ผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อความสำเร็จในการดำรงบทบาทมารดาของหญิงตั้งครรภ์วัยรุ่น (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เอมพร รตินธร. (2559). การดูแลต่อเนื่อง: หัวใจในการพัฒนาคุณภาพการปฏิบัติการผดุงครรภ์. กรุงเทพฯ: วัฒนาการพิมพ์.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman.
Bryanton, J., Gagnon, A. J., Hatem, M., & Johnston, C. (2008). Predictors of early parenting self-efficacy: Results of a prospective cohort study. Nursing Research, 57(4), 252-259.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis of the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Carolan, M., & Hodnett, E. (2007). ‘With woman’ philosophy: Examining the evidence, answering the questions. Nursing Inquiry, 14(2), 140-152.
Deave, T., Johnson, D., & Ingram, J. (2008). Transition to parenthood: The needs of parents in pregnancy and early parenthood. BMC Pregnancy and Childbirth, 8, 30.
Entsieh, A. A., & Hallstrom, I. K. (2016). First-time parents’ prenatal needs for early parenthood preparation: A systematic review and meta-synthesis of qualitative literature. Midwifery, 39, 1-11.
Fahey, J. O., & Shenassa, E. (2013). Understanding and meeting the needs of women in the postpartum period: The perinatal maternal health promotion model. Journal of Midwifery & Women’s Health, 58(6), 613-621.
Jamalivand, S., Mirghafourvand, M., & Mohammad-Alizadeh Charandabi, S. (2017). Comparison of the effects of educational software and training booklet on maternal self-efficacy and infant care behavior in Iranian mothers: A randomized controlled trial. International Journal of Pediatrics, 5(10), 5923-5934.
Kiehl, E. M., & White, M. A. (2003). Maternal adaptation during childbearing in Norway, Sweden and the United States. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 17(2), 96-103.
Kuo, S. C., Chen, Y. S., Lin, K. C., Lee, T. Y., & Hsu, C. H. (2009). Evaluating the effects of an internet education programme on newborn care in Taiwan. Journal of Clinical Nursing, 18(11), 1592-1601.
Leahy-Warren, P., & McCarthy, G. (2011). Maternal parental self-efficacy in the postpartum period. Midwifery, 27(6), 802-810.
Polit, D. F., & Beck, C. T. (2012). Nursing research generating and assessing evidence for nursing practice (9th ed.). Philadelphia: Lippincott, Williams & Wilkins.
Shorey, S., Chan, S. W. C., Chong, Y. S., & He, H. G. (2014). Maternal parental self-efficacy in newborn care and social support needs in Singapore: A correlational study. Journal of Clinical Nursing, 23(15-16), 2272-2283.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2018 วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อความ ข้อมูล และรายการอ้างอิงที่ผู้เขียนใช้ในการเขียนบทความเพื่อลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยหรือร่วมรับผิดชอบ
บทความที่ได้รับการลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี หากหน่วยงานหรือบุคคลใดต้องการนำส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของบทความไปเผยแพร่ต่อเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสารก่อน
