ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล ความเครียด การดำรงบทบาทภรรยา สัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส กับคุณภาพชีวิตของสตรีที่มีบุตรยาก
คำสำคัญ:
สตรีที่มีบุตรยาก, คุณภาพชีวิต, ความเครียด, การดำรงบทบาทภรรยา, สัมพันธภาพระหว่างคู่สมรสบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตและความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล ความเครียด การดำรงบทบาทภรรยา และสัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส กับคุณภาพชีวิตของสตรีที่มีบุตรยาก กลุ่มตัวอย่างเป็นสตรีที่มีบุตรยากที่มารับบริการแก้ไขการมีบุตรยากโดยใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ ณ คลินิกเอกชนแห่งหนึ่งในจังหวัดนครราชสีมา จำนวน 62 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความเครียดของสตรีที่มีบุตรยาก มีค่าความเชื่อมั่น .87 แบบประเมินการดำรงบทบาทภรรยา มีค่าความเชื่อมั่น .83 แบบประเมินสัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส มีค่าความเชื่อมั่น .89 และแบบประเมินคุณภาพชีวิตสตรีที่มีบุตรยาก มีค่าความเชื่อมั่น .87 เก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกรกฎาคม 2559 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าฐานนิยม ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน
ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มตัวอย่างมีคุณภาพชีวิตในระดับดี ( = 102.53, SD = 9.29) การดำรงบทบาทภรรยา และสัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส มีความสัมพันธ์ทางบวกกับคุณภาพชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .379, p < .01 และ r = .538, p < .001 ตามลำดับ) ความเครียดมีความสัมพันธ์ทางลบกับคุณภาพชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = -.500, p < .001) และพบว่าอายุ ระดับการศึกษา และรายได้ครอบครัว ไม่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่าในการส่งเสริมคุณภาพชีวิตของสตรีที่มีบุตรยาก พยาบาลควรประเมินปัจจัยด้านการรับรู้ความเครียด ความสัมพันธ์ระหว่างคู่สมรส และการดำรงบทบาทภรรยาของสตรีที่มีบุตรยากด้วย
เอกสารอ้างอิง
กองทุนประชากรแห่งสหประชาชาติประจำประเทศไทย และสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). รายงานสถานการณ์ประชากรไทย พ.ศ. 2558 โฉมหน้าครอบครัวไทย ยุคเกิดน้อย อายุยืน. สืบค้น วันที่ 19 พฤศจิกายน 2559, จาก http://countryoffice.unfpa.org/thailand/drive/FinalReportLaunchThaiFamiliesMay2016.pdf
นิตยา บูรณกนิษฐ. (2549). ความคาดหวังต่อบทบาทภรรยาของคนงานโรงงานอุตสาหกรรมในอำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
บุษกร ประภาพรสุข. (2544). ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรร สัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส ความรู้สึกไม่แน่นอน และวิธีการเผชิญความเครียดของสตรีที่มีบุตรยาก (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
ภารดี ชาญสมร, จิตติมา มโนนัย, และกฤษณ์ พันตรา. (2554 ). ภาวะมีบุตรยากและการรักษา. ใน สมศักดิ์ สุทัศน์วรวุฒิ, ภารดี ชาญสมร, ยุพา พูนขำ, ปิยะรัตน์ เอี่ยมคง, สุวชัย อินทรประเสริฐ, และกิตติพงศ์ แซ่เจ็ง. (บ.ก.). การให้บริการอนามัยการเจริญพันธุ์: คู่มือสำหรับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข. หน้า 241-249. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.
รุ่งอรุณ เศรษฐบุตร. (2548). ความเครียดและการสนับสนุนทางสังคมของคู่สมรสที่มีบุตรยาก (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วิชัย เอกพลากร. (บ.ก.). (2553). การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 4 พ.ศ. 2551-2552. นนทบุรี: เดอะกราฟิโก ซิสเต็มส์.
ศิริภรณ์ เหมะธุลิน. (2559). อิทธิพลของปัจจัยคัดสรรต่อคุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอด (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
สายพิณ เกษมกิจวัฒนา. (2536). แบบจำลองเชิงสาเหตุของความเครียดในบทบาทภรรยาผู้ป่วยเรื้อรัง (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2553). สรุปผลที่สำคัญการสำรวจอนามัยการเจริญพันธุ์ พ.ศ. 2552. กรุงเทพฯ: บางกอกบล็อก.
สุพรรณี สุ่มเล็ก. (2538). รูปแบบเชิงสาเหตุของความสามารถในการดำรงบทบาทมารดาเป็นครั้งแรก (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
สุภักดี จุลวิจิตรพงษ์. (2553). ความหวังใหม่ของผู้มีบุตรยาก. สืบค้น วันที่ 7 มีนาคม 2558, จาก http://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.asp?id=174
สุวัฒน์ มหัตนิรันดร์กุล, วิระวรรณ ตันติพิวัฒนสกุล, และวนิดา พุ่มไพศาลชัย. (2545). เครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับภาษาไทย (WHOQOL-BREF-THAI). สืบค้น วันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2558, จาก http://www.dmh.go.th/test/
Aduloju, O. P., Akintayo, A. A., Olofinbiyi, B. A., Awoleke, J. O., Ade-Ojo, I. P., & Dada, M. U. (2015). Predictors of quality of life among infertile women in a South-Western Nigerian teaching hospital. International Journal of Tropical Medicine and Public Health, 5(1), 8-12.
Aliyeh, G., & Laya, F. (2007). Quality of life and its correlates among a group of infertile Iranian women. Medical Science Monitor, 13(7), 313-317.
Chachamovich, J. R., Chachamovich, E., Zachia, S., Knauth, D., & Passos, E. P. (2007). What variables predict generic and health-related quality of life in a sample of Brazilian women experiencing infertility?. Human Reproduction, 22(7), 1946-1952.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). London: Lawrence Erlbaum Associates.
Cousineau, T. M., & Domar, A. D. (2007). Psychological impact of infertility. Best Practice & Research: Clinical Obstetrics & Gynaecology, 21(2), 293-308.
Ehsanpour, S., Mohsenzadeh, N., Kazemi, A., & Yazdani, M. (2009). The relation between social support and stress in treatment of infertility in infertile couples referred to infertility centers of Isfahan in 2007. Indian Journal of Neonatal Medicine and Research, 14(2), 51-55.
Fardiazar, Z., Amanati, L., & Azami, S. (2012). Irrational parenthood cognitions and health-related quality of life among infertile women. International Journal of General Medicine, 5, 591-596.
Ferrans, C. E., Zerwic, J. J., Wilbur, J. E., & Larson, J. L. (2005). Conceptual model of health-related quality of life. Journal Nursing Scholarship, 37(4), 336-342.
Friedman, M. M. (1986). Family nursing research & Assessment. New York: Appleton-Century-Croft.
Gourounti, K., Anagnostopoulos, F., Potamianos, G., Lykeridou, K., Schmidt, L., & Vaslamatzis, G. (2012). Perception of control, coping and psychological stress of infertile women undergoing IVF. Reproductive Biomedicine Online, 24(6), 670-679.
Karabulut, A., Özkan, S., & Oguz, N. (2013). Predictors of fertility quality of life (FertiQoL) in infertile women: Analysis of confounding factors. European Journal of Obstetrics, Gynecology, and Reproductive Biology, 170(1), 193-197.
Kim, J. H., & Shin, H. S. (2013). A structural model for quality of life of infertile women. Journal of Korean Academy of Nursing, 43(3), 312-320.
El Kissi, Y., Amamou, B., Hidar, S., Ayoubi Idrissi, K., Khairi, H., & Ali, B. B. (2014). Quality of life of infertile Tunisian couples and differences according to gender. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 125(2), 134-137.
Maroufizadeh, S., Ghaheri, A., & Omani Samani, R. (2017). Factors associated with poor quality of life among Iranian infertile woman undergoing IVF. Psychology, Health & Medicine, 22(2), 145-151.
Newton, C. R., Sherrard, W., & Glavac, I. (1999). The fertility problem inventory: Measuring perceived infertility-related stress. Fertility and Sterility, 72(1), 54-62.
Obeisat, S., Gharaibeh, M. K., Oweis, A., & Gharaibeh, H. (2012). Adversities of being infertile: The experience of Jordanian women. Fertility and Sterility, 98(2), 444-449.
Onat, G. B., & Beji, N. B. (2012). Marital relationship and quality of life among couples with infertility. Sexuality and Disability, 30(1), 39-52.
Pinar, G., & Zeyneloglu, H. B. (2012). Quality of life, anxiety and depress in Turkish women prior to receiving assisted reproductive techniques. International Journal of Fertility & Sterility, 6(1), 1-12.
Rashidi, B., Montazeri, A., Ramezanzadeh, F., Shariat, M., Abedinia, N., & Ashrafi, M. (2008). Health-related quality of life in infertile couples receiving IVF or ICSI treatment. BMC Health Services Research, 8, 186.
Spanier, G. B. (1976). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and Family, 38(1), 15-28.
Verhaak, C. M., Smeenk, J. M., Evers, A. W., Kremer, J. A., Kraaimaat, F. W., & Braat, D. D. (2007). Women’s emotional adjustment to IVF: A systematic review of 25 years of research. Human Reproduction Update, 13(1), 27-36.
World Health Organization. (1998). WHOQOL user manual. Geneva: Author.
World Health Organization Quality of Life assessment (WHOQOL). (1994). The development of the world health organization quality of life assessment instrument (the WHOQOL). In Orley, J., & Kunyken, W. (Eds.). Quality of life assessment: International perspectives. pp. 41-60. Berlin: Springer-Verlag.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2017 วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อความ ข้อมูล และรายการอ้างอิงที่ผู้เขียนใช้ในการเขียนบทความเพื่อลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยหรือร่วมรับผิดชอบ
บทความที่ได้รับการลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี หากหน่วยงานหรือบุคคลใดต้องการนำส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของบทความไปเผยแพร่ต่อเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสารก่อน
