ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยโรคเบาหวาน อำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี

ผู้แต่ง

  • อรธิรา บุญประดิษฐ์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พระพุทธบาท
  • สุนทรีย์ คำเพ็ง วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พระพุทธบาท
  • กมลอินทร์ วรรณเชฐอิสรา วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พระพุทธบาท

คำสำคัญ:

การส่งเสริมสมรรถนะแห่งตน, พฤติกรรมสุขภาพ, ผู้ป่วยโรคเบาหวาน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยโรคเบาหวาน อำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคเบาหวาน โดยเลือกตามเกณฑ์ที่กำหนด จำนวน 30 คน แบ่งออกเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 15 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วยโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตน คู่มือการดูแลตนเองเบื้องต้น เรื่องเบาหวาน แบบสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไป แบบสัมภาษณ์การรับรู้สมรรถนะแห่งตนของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีค่าความเชื่อมั่น .88 และแบบสัมภาษณ์พฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีค่าความเชื่อมั่น .75 กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตน ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ ดำเนินการทดลองและเก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนพฤศจิกายน 2556 ถึงเดือนมกราคม 2557 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน paired t-test และ independent t-test

ผลการวิจัยพบว่า 1) หลังได้รับโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตน กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยพฤติกรรมสุขภาพสูงกว่าก่อนได้รับโปรแกรมฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 22.760, p < .001) 2) หลังได้รับการดูแลตามปกติ กลุ่มควบคุมมีค่าเฉลี่ยพฤติกรรมสุขภาพไม่แตกต่างจากก่อนได้รับการดูแลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และ 3) หลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยพฤติกรรมสุขภาพสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 8.028, p < .001)

จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่าควรนำโปรแกรมไปปรับใช้กับผู้ป่วยโรคเบาหวานในพื้นที่และบริบทอื่นๆ รวมทั้งควรนำไปใช้ในการสอนนักศึกษาเกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรัง

เอกสารอ้างอิง

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2546). คู่มือการดูแลตนเองเบื้องต้น เรื่องเบาหวาน “รู้ทัน เบาหวาน” สำหรับผู้ที่เป็นเบาหวาน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.

กลุ่มงานพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี. (2556). สรุปรายงานการป่วยและรายงานการให้บริการรักษาพยาบาล พ.ศ. 2556. สระบุรี: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี.

กัมมันต์ พันธุมจินดา. (2549). โรคระบบประสาทในผู้ป่วยเบาหวาน. ใน ธิติ สนับบุญ, และวราภณ วงค์ถาวราวัฒน์. (บ.ก.). การดูแลรักษาเบาหวานแบบองค์รวม: Holistic care. หน้า 182-192. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์แห่งมหาวิทยาลัย.

ทิพย์ศุภางค์ สุวรรณศร. (2550). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมสุขภาพของผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน โรงพยาบาลห้างฉัตร จังหวัดลำปาง (การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

เทพ หิมะทองคำ, วัลลา ตันตโยทัย, พงศ์อมร บุญนาค, ชัยชาญ ดีโรจนวงศ์, และสุนทรี นาคะเสถียร. (2547). การทบทวนองค์ความรู้เบาหวานและน้ำตาลในเลือดสูง. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.

ประศาสน์ ลักษณะพุกก์. (2549). โรคแทรกซ้อนทางตาในผู้ป่วยเบาหวาน. ใน ธิติ สนับบุญ, และวราภณ วงค์ถาวราวัฒน์. (บ.ก.). การดูแลรักษาเบาหวานแบบองค์รวม: Holistic care. หน้า 158-161. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์แห่งมหาวิทยาลัย.

พรนภา ไชยอาสา. (2550). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนและการสนับสนุนทางสังคมต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารในผู้สูงอายุที่เป็นเบาหวาน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พัฒน์พงษ์ นาวีเจริญ. (2549). การเกิดแผลติดเชื้อเรื้อรังในเท้าของผู้ป่วยเบาหวาน. ใน ธิติ สนับบุญ, และวราภณ วงค์ถาวราวัฒน์. (บ.ก.). การดูแลรักษาเบาหวานแบบองค์รวม: Holistic care. หน้า 218-221. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์แห่งมหาวิทยาลัย.

พิมผกา ปัญโญใหญ่. (2550). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนและการสนับสนุนทางสังคมต่อพฤติกรรมการออกกำลังกายของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

วิทยา ศรีดามา. (2549). การควบคุมอาหารในผู้ป่วยโรคเบาหวาน. ใน ธิติ สนับบุญ, และวราภณ วงศ์ถาวราวัฒน์. (บ.ก.). การดูแลรักษาโรคเบาหวานแบบองค์รวม: Holistic care. หน้า 64-69. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ. (2548). ภาพรวมระบบยาของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข.

สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. (2556). สรุปสถิติสาธารณสุขที่สำคัญ พ.ศ. 2551-2555. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.

American Diabetes Association. (2005). Third-party reimbursement for diabetes care, self-management education and supplies. Diabetes Care, 28, s62-s63.

American Diabetes Association. (2007). Standards of medical care in diabetes. Diabetes Care, 30, s4-s41.

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman and Company.

Polit, D. F., & Hungler, B. P. (1999). Nursing research: Principle and methods. Philadelphia: Lippincott.

World Health Organization. (2014). 10 facts about diabetes. Retrieved November 3, 2014, from http://www.who.int/features/factfiles/diabetes/facts/en/

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2018-03-29

รูปแบบการอ้างอิง

บุญประดิษฐ์ อ., คำเพ็ง ส., & วรรณเชฐอิสรา ก. (2018). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยโรคเบาหวาน อำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 27(1), 72–82. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/pnc/article/view/117149

ฉบับ

ประเภทบทความ

รายงานการวิจัย (Research Report)