การปฏิบัติงานอย่างมีคุณภาพชีวิตการทำงานสูงและมีความสามารถในการทำงานระดับดีเลิศของอาจารย์ที่ปฏิบัติงานภายหลังเกษียณอายุในสถาบันอุดมศึกษาไทย

Abstract

          การทำงานภายหลังเกษียณอายุเป็นการนำความรู้ความสามารถของบุคลากรมาสร้างประโยชน์แก่สถาบันและวิชาชีพ จึงมีความจำเป็นที่องค์กรควรส่งเสริมให้ผู้เกษียณอายุมีความสามารถในการทำงานและมีคุณภาพชีวิตการทำงานที่ดี การวิจัยเชิงพรรณานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการปฏิบัติงานอาจารย์ที่ปฏิบัติงานภายหลังเกษียณอายุในสถาบันอุดมศึกษาไทยที่มีคุณภาพชีวิตการทำงานระดับสูงและมีความสามารถในการทำงานระดับดีเลิศ เครื่องมือเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึกผ่านการตรวจสอบจากผู้ทรงคุณวุฒิ รวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกในอาจารย์ด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพอายุมากกว่า 60 ปี ที่ยังปฏิบัติงานในสถาบันการศึกษาภาครัฐและเอกชนในประเทศไทยที่มีคุณภาพชีวิตในการทำงานระดับสูงและมีความสามารถในการทำงานระดับดีเลิศจากโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตของอาจารย์ที่ปฏิบัติงานภายหลังเกษียณอายุ จำนวน 11 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและสรุปประเด็น ผลการวิจัยพบว่า แนวทางการปฏิบัติงานอย่างมีคุณภาพชีวิตการทำงานระดับสูงและมีความสามารถในการทำงานระดับดีเลิศของอาจารย์นั้น ประกอบด้วย  1. มีแรงจูงใจในการปฏิบัติงานหลังเกษียณ  2. ได้ปฏิบัติงานตรงกับความรู้ความสามารถหรือความเชี่ยวชาญของตนเองและมีอิสระในการเลือกลักษณะการจ้าง  3. ได้แสวงหาความรู้ที่เกี่ยวข้องเพื่อพัฒนางานและพัฒนาตนเองให้ทันกับการเปลี่ยนแปลง 4. มีความพึงพอใจในงานและบรรยากาศองค์กร 5. มีสุขภาพดี มีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและสามารถจัดการความเครียดได้ดี          

       ผลการวิจัยสะท้อนถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการทำงานซึ่งเป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับตนเอง และปัจจัยที่เกี่ยวข้องสิ่งแวดล้อมในองค์กร จากผลการศึกษาทำให้ได้ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายการจัดการด้านทรัพยากรบุคคล ทั้งนโยบายระดับบุคคล ระดับองค์กร และ ระดับวิชาชีพ เพื่อส่งเสริมให้อาจารย์ปฏิบัติงานอย่างมีความสุขและมีคุณค่า และเพื่อเป็นแนวทางในการเสริมสร้างสมรรถนะการปฏิบัติงานแก่อาจารย์รุ่นใหม่และอาจารย์อาวุโสที่ประสงค์จะทำงานภายหลังเกษียณอายุให้มีความพร้อมต่อการทำงานภายหลังเกษียณอายุอันจะส่งผลต่อประสิทธิผลที่ดีแก่องค์กรในที่สุด

Work life abilities and quality for retired Thai Professors of Education

       Those working after retirement provide organizations and profession stheopportunity utilize the capability and expertise of experienced human resources. It is, therefore, necessary to promote both the quality of work life and work ability among seniors who work after retirement. This descriptive study aimed to investigate work after retirement including the quality of work life and excellent work abilities ofretired Thai Professors in Thai Institutions of Education. Data were collected by in-depth interview. Content analysis and thematic analysis were used in data analysis.  A total of 11retired Professors over 60 years old from private and public Thai Institution of Education who had excellent work abilities and a high quality of work life participated in the study. Results showed that  factorsfor a high quality of work life and an excellent level of  work ability included: 1. Having motivation for work after retirement; 2. Using one’s knowledge, capability and expertise for work, and having an opportunity to choose one’s type of employment; 3. Commitment to learn for work development and self-development;  4. Satisfaction with the work and organizational climate and; 5. Health; maintaining regular exercise and having the ability for stress management. These findings reflect factors related to work including individual factors and the organizational environment. Consequently, a guideline for policy development regarding human resource management at the individual, organizational and professional levels wasdevelopeded. By following this guideline, Professors would see work as fulfilling and joyful,seeing value in a life  enhancing competency for new instructors or Professors who are working after retirement, resulting in  greater effectiveness of the organization.