ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพญาติผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหา ด้านการสื่อสาร

Abstract

ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพญาติผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหาด้านการสื่อสาร

ญาติผู้ดูแลเป็นคนที่สำคัญอย่างมากในการช่วยเหลือดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหาด้านการสื่อสาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนเหล่านี้ต้องประสบกับความยากลำบากในการปรับตัวและตอบสนองต่อความต้องการของผู้ป่วย การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนายนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพและปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพญาติผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหาด้านการสื่อสาร กลุ่มตัวอย่างเป็นญาติผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหาด้านการสื่อสารที่มารับการรักษาที่คลินิกประสาทวิทยาแผนกผู้ป่วยนอกอายุรกรรมโรงพยาบาลรามาธิบดี จำนวน 106 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหาด้านการสื่อสาร แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหาด้านการสื่อสาร แบบสอบถามการสนับสนุนทางสังคม แบบสอบถามภาระในการดูแลผู้ป่วย แบบสอบถามความสัมพันธ์ระหว่างญาติผู้ดูแลกับผู้ป่วย และแบบสำรวจคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพ แบบสอบถามมีค่าความเที่ยงของเครื่องมือ เท่ากับ .94, .91, .94 และ .90 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน

ผลการวิจัย พบว่า คุณภาพชีวิตของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหาด้านการสื่อสารอยู่ระดับปานกลาง (M =68.29, SD = 14.90) ภาระของญาติผู้ดูแล และการมีโรคประจำตัวสามารถร่วมกันทำนายคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีปัญหาด้านการสื่อสาร ได้ร้อยละ 17.6 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (R²_adj =.176) โดยภาระของญาติผู้ดูแล มีอิทธิพลทางบวกต่อคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของญาติผู้ดูแล (β = .217, p-value < .05) และการมีโรคประจำตัวมีอิทธิพลทางลบ (β = -.342, p-value < .001)

ผลการศึกษานี้ให้ข้อเสนอแนะว่า การส่งเสริมภาวะสุขภาพให้กับญาติผู้ดูแล ควรลดผลกระทบจากการเจ็บป่วยด้วยโรคต่างๆ รวมไปถึงภาระจากการดูแลของญาติผู้ดูแล ส่งผลให้ญาติผู้ดูแลมีคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพที่ดีขึ้น นำไปสู่การดูแลและฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่ดีขึ้นต่อไป

PREDICTIVE FACTORS OF HEALTH-RELATED QUALITY OF LIFE AMONG FAMILYCAREGIVERS OF STROKE PATIENTS WITH COMMUNICATION PROBLEMS

Family caregivers are the important persons to help care stroke patients with communication problems, particularly those needing to face with difficult time to adapt themselves in order to respond to patients’ needs. This predictive correlational study aimed to examine health-related quality of life (HRQOL) and predictive factors of HRQOL of life among family caregivers of stroke patients with communication problems. One hundred and six family caregivers who cared stroke patients with stroke patients with communication problems were recruited from the out-patient neurological clinic of a tertiary care hospital setting. Questionnaires composed of demographic information for family caregivers and patients, the Multidimensional Scale of Social Support Scale, the Zarit Burden Interview Questionnaire, the Caregiver and Patient Relationship Questionnaire, and the SF-36 Health Survey. The reliability of questionnaires with alpha-coefficient were .94, .91, .94, and .90, respectively. Descriptive statistics and Stepwise Multiple Regression Analysis were used to analyze data.

The results revealed that the level of family caregivers’ HRQOL was moderate (Mean = 68.29, SD = 14.90). Caregiver burden and caregivers’ diseases could explain 17.6 % of variance for health-related quality of life (R²_adj =.176, p-value < .01). Caregiver burden positively affected health-related quality of life (β = .217, p-value < .05) whereas family caregivers’ disease negatively affected health-related quality of life (β = -.342, p-value < .001).

The findings indicated that resolving impacts of various diseases and reducing caregiver burden would help improve health-related quality of life among stroke caregivers with communication problem. This would in turn contribute to better of care and rehabilitation for these patients.