ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้องกันอุบัติเหตุจากการทำงานของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์รับจ้างในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร

Abstract

พนักงานดับเพลิงเป็นอาชีพที่ต้องสัมผัสสิ่งคุกคามสุขภาพทั้งในด้านเคมี กายภาพ ชีวภาพ การยศาสตร์ และจิตสังคม ซึ่งอาจจะส่งผลกระทบต่อภาวะสุขภาพ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะสุขภาพและปัจจัยที่มี ความสัมพันธ์กับภาวะสุขภาพของพนักงานดับเพลิง กรุงเทพมหานคร เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง กลุ่มตัวอย่างเป็นพนักงานดับเพลิงที่มีประสบการณ์การทำงาน 1 ปีขึ้นไป จำนวน 261 คน เลือกโดยการสุ่มตัวอย่าง แบบชั้นภูมิแบ่งกลุ่ม เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามซึ่งให้ผู้เข้าร่วมวิจัยเป็นผู้ตอบเอง และการตรวจร่างกาย โดยผู้วิจัย

ผลการประเมินภาวะสุขภาพ โดยใช้ SF-36 พบว่าส่วนใหญ่มีภาวะสุขภาพปกติ (ร้อยละ 68.6) และพบ ภาวะสุขภาพไม่ดี ร้อยละ 16.1 พฤติกรรมสุขภาพทั่วไป และพฤติกรรมการใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลมี ความสัมพันธ์เชิงบวกกับภาวะสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p-value < .01) และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์เชิงลบ กับภาวะสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < .05) คือปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ อายุ ประสบการณ์การ ทำงาน เส้นรอบเอว โรคประจำตัว ประสบการณ์การเจ็บป่วยที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน และปัจจัยการสัมผัสสิ่ง คุกคามสุขภาพด้านจิตสังคมและด้านชีวภาพ โดยพบว่า เส้นรอบเอว โรคประจำตัว ประสบการณ์การเจ็บป่วยที่ เกี่ยวข้องกับการทำงาน พฤติกรรมการใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล การสัมผัสสิ่งคุกคามสุขภาพด้านจิต สังคมและด้านชีวภาพ สามารถร่วมกันทำนายภาวะสุขภาพของพนักงานดับเพลิงได้ร้อยละ 30

ข้อเสนอแนะจากผลการวิจัยครั้งนี้สำนักป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยควรมีการสนับสนุน และส่งเสริม การใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล จัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพ รวมถึงการตรวจสุขภาพตามความเสี่ยงจาก งานให้กับพนักงานดับเพลิง เพื่อการคงไว้ของสุขภาพที่ดี

FACTORS RELATED TO HEALTH STATUS OF FIREFIGHTERS IN BANGKOK

At work, firefighters are exposed to chemical, physical, biological, ergonomic, and psychosocial hazards that could affect their health status. This cross-sectional analytic study aimed to study health status and factors related to health status of firefighters in Bangkok. The sample was 261 professional firefighters with at least one year of working experience selected by stratified cluster sampling. The data were collected using self-administered questionnaires and physical examination.

Examining health status using SF-36 found that most of the subjects had normal health status (68.6%), while 16.1% had poor health status. General health behaviors and using PPE behaviors were positively related to health status with statistical significance (p-value < .01). Factors negatively related to health status with statistical significance (p-value < .05) were personal characteristics (age, work experience, waist circumference, underlying diseases, experience of work-related illnesses), exposed psychosocial hazards, and biological hazards. Predictors of health status include waist circumference, underlying diseases, experience of work-related illnesses, use of personal protective equipment, exposure to psychosocial hazards, and biological hazards. These factors altogether could explain 30% of variance in the health status of firefighters.

Findings suggested that in order to promote the well-being of firefighters, Bangkok Fire and Rescue Department should support and promote the use of personal protective equipment, workplace health promotion programs, and occupational health check-ups for prevention of occupational illnesses.