คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานในเขตสุขภาพที่ 5 ในบริบทหลังการระบาด ของโควิด 19: การศึกษาภาคตัดขวาง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับคุณภาพชีวิต และศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานในเขตสุขภาพที่ 5 หลังการระบาดของโควิด 19 กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 จำนวน 512 ราย ที่เข้ารับการรักษาในสถานบริการสาธารณสุขระดับปฐมภูมิในเขตสุขภาพที่ 5 คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป และแบบวัดคุณภาพชีวิตสำหรับผู้ป่วยเบาหวานฉบับภาษาไทย (Diabetes-39 Thailand: D-39) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกไบนารีแบบย้อนกลับ ผลการศึกษาพบว่า
1. คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานในเขตสุขภาพที่ 5 หลังการระบาดของโควิด 19 ในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (M = 3.76, SD = .83)
2. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับคุณภาพชีวิต อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ การใช้ยาฉีดอินซูลินร่วมในการรักษา (ORadj = 3.466, 95%CI = 1.253 - 9.590) การได้รับการวินิจฉัยเป็นเบาหวานมานานมากกว่า 10 ปี (ORadj = 1.801, 95%CI = 1.208 - 2.685) ประกอบอาชีพค้าขาย/ธุรกิจส่วนตัว (ORadj = .501, 95%CI = .270 - .929) และการมีรายได้มากกว่า 12,000 บาท (ORadj = .440, 95%CI = .236 - .821)
ผลการศึกษา ชี้ให้เห็นว่าการใช้ยาฉีดอินซูลินร่วมในการรักษา และระยะเวลาเจ็บป่วยยาวนาน เป็นปัจจัยที่เพิ่มโอกาสในการมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ในขณะที่รายได้และการประกอบอาชีพเป็นปัจจัยลดโอกาสในการมีคุณภาพชีวิตที่ดี จึงควรเน้นการดูแลรักษาเชิงรุกในกลุ่มเปราะบางทางคลินิก และทางเศรษฐานะควบคู่กับการสนับสนุนทางสังคม เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตในบริบทหลังการระบาดของโควิด 19
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลที่เผยแพร่ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์บทความโดยตรง บทความ เนื้อหา ข้อมูล รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการเผยแพร่ในวารสารนี้ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารฯ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่หรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องอ้างอิงวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี ทุกครั้ง
เอกสารอ้างอิง
Asrie, A. B., Belete, T. M., Misker, M. F., Beyna, A. T., Ayele, H. S., Tekle, K. G., Milikit, Y. Z., Andargie, E. A., Afework, H. T., Lenjiso, Y. G., & Legese, G. L. (2025). Assessment of glycemic control, health-related quality of life, and associated factors in type 2 diabetic patients attending a comprehensive specialized hospital in Northwest Ethiopia. PloS One, 20(9), e0332628. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0332628
Best, J. W. (1981). Research in education (4th ed.). Prentice-Hall.
Boonkwang, P., Sirisugandha, T., & Mala, R. (2023). Opportunity and Challenges for Survival of Small Retail Stories in The Post-COVID-19 Era. Journal of MCU Ubon Review, 8(2), 87-98. (in Thai)
Division of Non-Communicable Diseases, Ministry of Public Health. (2021). Number and mortality rate of diabetes (E10-E14) per 100,000 population, 2016-2020, classified by province, health region, and overall country (including Bangkok). Ministry of Public Health. http://www.thaincd.com/2016/mission/documents-detail.php?id=14220&tid=32&gid=1-020 (in Thai)
Ferrans, C. E., Zerwic, J. J., Wilbur, J. E., & Larson, J. L. (2005). Conceptual model of health‐related quality of life. Journal of Nursing Scholarship, 37(4), 336-342. https://doi.org/10.1111/j.1547-5069.2005.00058.x
Health Data Center, Ministry of Public Health. (2024). NCD ClinicPlus key performance indicator report 2024. Ministry of Public Health. https://hdc.moph.go.th/center/public/kpi/9/2024 (in Thai)
Horlyck-Romanovsky, M. F., & Sumner, A. E. (2019). Treating T2DM by ensuring insulin access is a global challenge. Nature Reviews Endocrinology, 15(3), 135–137. https://doi.org/10.1038/s41574-019-0160-3
International Diabetes Federation. (2023). IDF diabetes atlas (10th ed.). https://diabetesatlas.org/
Jacob, L., Rickwood, S., Rathmann, W., & Kostev, K. (2021). Change in glucose-lowering medication regimens in individuals with type 2 diabetes mellitus during the COVID-19 pandemic in Germany. Diabetes, Obesity and Metabolism, 23(4), 910-915. https://doi.org/10.1111/dom.14293
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610. https://doi.org/10.1177/001316447003000308
National Statistical Office, Ministry of Digital Economy and Society. (2024). The 2023 household socio-economic survey, Whole Kingdom. https://www.nso.go.th/nsoweb/nso/survey_detail/qC (in Thai)
Rose, K. J., & Scibilia, R. (2021). The COVID-19 pandemic perspectives from people living with diabetes. Diabetes Research and Clinical Practice, 173, 108343. https://doi.org/10.1016/j.diabres.2020.108343
Songraksa, K., & Luekitbandith, S. (2009). The development of the Diabetes-39 quality of life questionnaire, Thai version. Songklanagarind Medical Journal, 27(1), 35-49. (in Thai)
Srisuttiyakorn, S. (2014). Issue raising. Journal of Education Studies, Chulalongkorn University, 42(1), 217–223. (in Thai)
Sroisong, S., Rueankon, A., Fuongtong, P., Kingnetr, C., & Kaewtankham, K. (2019). Quality of life of patients with type II diabetes. Journal of Disease and Health Risk DPC.3, 13(2), 37-49. (in Thai)
Suthipol, K. (2022). Factors associated with glycemic control in adults with type 2 diabetes, Prachanu-Khro PCU, Ratchaburi Hospital. Maharaj Nakhon Si Thammarat Medical Journal, 5(2), 1-12. (in Thai)
Tamornpark, R., Utsaha, S., Apidechkul, T., Panklang, D., Yeemard, F., & Srichan, P. (2022). Quality of life and factors associated with a good quality of life among diabetes mellitus patients in northern Thailand. Health and Quality of Life Outcomes, 20(1), 81. https://doi.org/10.1186/s12955-022-01986-y
Teli, M., Thato, R., & Rias, Y. A. (2023). Predicting factors of health-related quality of life among adults with type 2 diabetes: A systematic review. Sage Open Nursing, 9, 1-9. https://doi.org/10.1177/23779608231185921
Wutha., R. (2024). Association between health belief and self-care behaviors in diabetes mellitus. Journal of Health and Environmental Education, 9(1), 387-396. (in Thai)
