โปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้ความสามารถของตนเองต่อการรับรู้ความสามารถของตนเอง และ พฤติกรรมการป้องกันอาการหอบหืดกำเริบเฉียบพลัน ในผู้ป่วยโรคหืด*Effects of a Self-Efficacy Promotion Program on Self-Efficacy and Preventing Behavioral of Acute Exacerbations in

บทคัดย่อ

      การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้ความสามารถของตนเองต่อการรับรู้ความสามารถของตนเองและพฤติกรรมการป้องกันอาการหอบหืดกำเริบเฉียบพลันในผู้ป่วยโรคหืด โดยใช้ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถตนเองของ Bandura (1997)  เป็นกรอบแนวคิด กลุ่มตัวอย่างมีจำนวน 32 คน เป็นผู้ป่วยโรคหืดที่เข้ารับบริการที่ห้องฉุกเฉินและคลินิกโรคหืด โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น  ใช้วิธีเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงและแบ่งออกเป็นสองกลุ่มๆละ16 คน  โดยกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้ความสามารถของตนเอง และกลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ไคสแควร์  paired t-test และ Independent sample t-test เก็บรวบรวมข้อมูลตั้งแต่เดือนตุลาคม 2557 ถึงเดือน มีนาคม 2558

      ผลการศึกษาพบว่า  1) กลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยของการรับรู้ความสามารถตนเองมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .009 (p< 0.05) 2) กลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยของพฤติกรรมการป้องกันอาการหอบหืดกำเริบเฉียบพลันมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.000 (p < 0.05) และ 3) กลุ่มทดลองมีจำนวนครั้งของการกลับมารักษาซ้ำน้อยกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .002 (p< 0.05) สรุปได้ว่าโปรแกรมนี้ช่วยให้ผู้ป่วยโรคหืดมีการรับรู้ความสามารถตนเองเพิ่มขึ้นและมีพฤติกรรมการป้องกันอาการหอบหืดกำเริบเฉียบพลันดีขึ้น

      The purpose of this quasi-experimental study was to examine the effects of a self-efficacy promotion program on self-efficacy and preventing behaviors of acute exacerbations in asthmatic patients. The social learning theory developed by Bandura (1997)was used as a framework in this study. Thirty-two asthmatic patients who received care services at the emergency unit and the asthma clinic in Srinakarind Hospital, Faculty of Medicine, KhonKaen University were recruited through purposive sampling and were equally divided into two groups of sixteen people: the experimental group received the self-efficacy promotion program and the control group received the hospital routine care. The Data were collected by using questionnaires and analyzed through frequency, percentage, mean, and standard deviation distributions, as well as c², paired t-test, and independent sample t-test. The researcher obtained the data from October 2014 to March, 2015.

      The results revealed that 1) the experimental group had a mean score of self-efficacy higher than the control group, with a statistically significant level of 0.009

(p < 0.05); 2) the experimental group had a mean score of preventing behaviors of acute exacerbations higher than the control group, with a statistically significant level of 0.000 (p < 0.05); and 3) the experimental group had a number of readmission less than the control group, with a statistically significant level of 0.002 (p < 0.05). In conclusion, the self-efficacy promotion program can help asthmatic patients improve their self-efficacy and preventing behaviors of acute exacerbations.