การพัฒนาต้นแบบแอปพลิเคชันการจัดการคิวสำหรับห้องตรวจผู้ป่วยนอก
คำสำคัญ:
การบริหารจัดการคิว, คิวดิจิทัล, ความพึงพอใจ, เวลารอคอย, ห้องตรวจผู้ป่วยนอกบทคัดย่อ
การบริหารจัดการคิวในโรงพยาบาลเป็นปัจจัยสำคัญ ที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพของการให้บริการและระดับความพึงพอใจของผู้รับบริการ การนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในการจัดการคิวสามารถช่วยลดระยะเวลารอคอยและเพิ่มความคล่องตัวในการดำเนินงานของระบบบริการได้อย่างมีประสิทธิภาพ การวิจัยเชิงพัฒนาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาต้นแบบแอปพลิเคชันคิว สำหรับห้องตรวจผู้ป่วยนอก ตลอดจนประเมินประสิทธิภาพและความพึงพอใจของผู้ให้บริการและผู้รับบริการต่อการใช้งานต้นแบบแอปพลิเคชันดังกล่าว ดำเนินการระหว่างเดือนมกราคม-ตุลาคม พ.ศ. 2567 โดยแบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ 1) ระยะก่อนพัฒนา 2) ระยะพัฒนา และ 3) ระยะประเมินผล กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย เจ้าหน้าที่ห้องตรวจเวชศาสตร์ฟื้นฟู จำนวน 10 ราย โดยเลือกแบบเจาะจง และผู้รับบริการ จำนวน 392 ราย จากการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามความพึงพอใจต่อการใช้ระบบคิวแบบเดิมของผู้ให้และผู้รับบริการ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบบันทึกผลการประชุม และแบบสอบถามความพึงพอใจต่อการใช้ต้นแบบแอปพลิเคชันคิวของผู้ให้และผู้รับบริการ
เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยผ่านการตรวจสอบความถูกต้อง เหมาะสมของเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน และผลการตรวจสอบความเที่ยงของแบบสอบถามความพึงพอใจต่อระบบคิวแบบเดิมของผู้ให้บริการ แบบสอบถามความพึงพอใจต่อระบบคิวแบบเดิมของผู้รับบริการ แบบสอบถามความพึงพอใจต่อการใช้ต้นแบบแอปพลิเคชันระบบคิวของผู้ให้บริการ และแบบสอบถามความพึงพอใจต่อการใช้ต้นแบบแอปพลิเคชันระบบคิวของผู้รับบริการ ได้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค เท่ากับ 0.83, 0.87, 0.88 และ 0.80 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูล ด้วยสถิติพรรณนาหาค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัย พบว่า ต้นแบบแอปพลิเคชันคิว สำหรับห้องตรวจผู้ป่วยนอกเป็นระบบออนไลน์ที่พัฒนาขึ้น เพื่อเพิ่มความสะดวกแก่ผู้รับบริการในการลงทะเบียนรับคิวผ่านเว็บไซต์ พร้อม QR code สำหรับติดตามสถานะคิวแบบเรียลไทม์ และรับการแจ้งเตือนผ่าน LINE หรือ SMS ขณะเดียวกัน ผู้ให้บริการสามารถจัดการคิวผ่านแดชบอร์ด ที่ใช้งานง่าย มีระบบแสดงหมายเลข สี และเสียงเรียกอัตโนมัติ ผลการวิเคราะห์พบว่าระยะเวลารอคอยเฉลี่ยลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) เมื่อเปรียบเทียบกับระบบคิวแบบเดิม และความคิดเห็นของผู้ให้บริการต่อประสิทธิภาพการบริหารจัดการคิวเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) ระดับความพึงพอใจของผู้ให้บริการและผู้รับบริการ อยู่ในระดับมาก (
=4.480.60 และ 4.46
0.70 ตามลำดับ)
ข้อเสนอแนะ ควรพัฒนาเพิ่มระบบจองคิวออนไลน์เพื่อให้ผู้รับบริการจองคิวได้ด้วยตนเองและตามเวลา ที่ต้องการ
เอกสารอ้างอิง
Department of Medical Services, Ministry of Public Health. Strategic plan of the department of medical services 2019 (phase 1: system reform 2017-2021). Nonthaburi: Department of Medical Services, Ministry of Public Health; 2019. (in Thai)
Faculty of Medicine, Khon Kaen University. Statistics of patients at Srinagarin Hospital for the year 2022 (volume 42) [Internet]. 2025 [cited 2025 Jul 7]. Available from: https://www.medicalrecords.kku.ac.th/ (in Thai)
Nursing Department, Srinagarin Hospital. Survey results of patient satisfaction (outpatients) [Internet]. 2025 [cited 2025 Jul 7]. Available from: https://it-nurse.kku.ac.th/sat-user/ (in Thai)
Juthaphat U, Hakhamphai S. Development of an online appointment system for outpatient services at Roi Et Municipality Health Center, Roi Et Province. J Corp Manag Local Innov 2023;9(6):311-21. (in Thai)
Jado T. Queue reservation system for home doctors (complete project report). Songkla: Faculty of Communication Sciences, Prince of Songkla University, Pattani Campus;2021. (in Thai)
Wijitrapan T. Development of a queue system for the emergency and accident department of San Pa Tong Hospital using web application. Dis Control J 2022;48(3):680-7. (in Thai)
Onoja A, Ogundare OC, Tejuoso FE. An optimization of outpatients waiting time and health-related risks. Res Square [Internet]. 2022 Apr 19 [cited 2025 Jul 7];1:1-14. Available from: https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-1562366/v1
Nasrudin MW, Zainuddin NSA, Ahmad RAR, Yob RC, Ahmad MZZ, Mustafa WA, et al. Smart management waiting system for outpatient clinic. J Adv Res Appl Sci Eng Technol 2023;29(3):48-61.
Baballe MA, Ya’u A, Giwa II, Farouk US, Usman AA, Muhammad YI, et al. Hospital queue management systems' effects. In: Proceedings of the 1st International Conference on Innovative Academic Studies; 2022; Konya, Turkey. Konya: ICIAS; 2022. p. 1283-7.
Bidari A, Jafarnejad S, Faradonbeh NA. Effect of queue management system on patient satisfaction in the emergency department: a randomized controlled trial. Arch Acad Emerg Med 2021;9(1):e59.
Jidjawan N. Design thinking process: new perspective in Thai healthcare system. Thai J Nurs Counc 2018;33(1):5-14. (In Thai)
Roddy L, Polfuss M. Employing design thinking methods in nursing to improve patient outcomes. Nurs Forum 2020;55(4):553-8.
Kelley T, Sung E. Examining elementary school students' transfer of learning through engineering design using think-aloud protocol analysis. J Technol Educ 2017;28(2): 83-108.
Altman M, Huang TT, Breland JY. Design thinking in health care. Prev Chronic Dis 2018;15;E117.
Stair RM, Reynolds GW. Fundamentals of information systems. 6th ed. Boston (MA): Cengage Learning; 2018.
Eiselt HA, Sandblom CL. Waiting line models. In: operations research: a model-based approach. 3rd ed. Cham (Switzerland): Springer; 2022. p. 457-71.
Ling D. Complete design thinking guide for successful professionals. Charleston (SC): CreateSpace Independent Publishing Platform; 2015.
Faculty of Medicine, Khon Kaen University. Statistics of patients at Srinagarin Hospital for the year 2023 (volume 43) [Internet]. 2025 [cited 2025 Jul 7]. Available from: https://drive.google.com/file/d/1NYaOF46ufu5qi8R_SzvAD7_mSIg6q2ef/view (in Thai)
Yamane T. Statistics: an introductory analysis. 2nd ed. NY: Harper and Row;1973.
Thanachayod J. Probability and statistics. teaching materials for the probability and statistics course, academic year 2/2021. Bangkok: Department of Mathematics, Faculty of Education, Suan Sunandha Rajabhat University;2021. (in Thai)
Wangrakdiskul U. Designing queuing system for public hospitals in Thailand. In: Tokyo International Conference on Engineering and Applied Science; 2014 Dec; Tokyo, Japan. Bangkok: King Mongkut's University of Technology North Bangkok; 2014. p.539-50.
Handayani DP, Mustafid M, Surarso B. Patient queue systems in hospital using patient treatment time prediction algorithm. Kinetik 2020;5(1):45-54.
Saiklang P. Development of automatic queue system Nakhonphanom Hospital. J Thai Med Inform Assoc 2022;6(1):32–9. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพไปเผยแพร่ในลักษณะต่าง ๆ ดังนี้ การนำบทความไปเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ
