ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความตั้งใจในการปฏิบัติพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง ในผู้ที่มีหลอดเลือดแดงคาโรติดที่คอตีบแบบไม่มีอาการ
คำสำคัญ:
การป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง, ความตั้งใจปฏิบัติพฤติกรรม, หลอดเลือดแดงคาโรติดตีบแบบไม่มี อาการบทคัดย่อ
การวิจัยแบบหาความสัมพันธ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความตั้งใจ ในการปฏิบัติพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ที่มีหลอดเลือดแดงคาโรติดที่คอตีบไม่มีอาการ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้เข้ารับการตรวจ carotid duplex ultrasonography ที่โรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง กรุงเทพมหานคร พบหลอดเลือดแดงคาโรติดตีบน้อยกว่า ร้อยละ 50 ไม่มีอาการโรคหลอดเลือดสมอง และ ไม่เคยได้รับวินิจฉัยเป็นโรคหลอดเลือดสมอง จำนวน 93 ราย เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามทัศนคติต่อการปฏิบัติพฤติกรรม แบบสอบถามการคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง แบบสอบถามการรับรู้การควบคุมพฤติกรรม และแบบสอบถามความตั้งใจปฏิบัติพฤติกรรม ได้รับการตรวจความตรงตามเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 3 ท่าน ค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหาของแบบสอบถามทัศนคติต่อการปฏิบัติพฤติกรรม แบบสอบถามการคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง แบบสอบถามการรับรู้การควบคุมพฤติกรรม และแบบสอบถาม ความตั้งใจปฏิบัติพฤติกรรม ทั้ง 4 ฉบับ เท่ากับ 1.0 และค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค เท่ากับ .77 .81 .76 และ .97 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติสหสัมพันธ์สเปียร์แมน
ผลการวิจัย พบว่า ผู้ที่มีหลอดเลือดแดงคาโรติดที่คอตีบแบบไม่มีอาการ มีความตั้งใจในการปฏิบัติ พฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดสมองส่วนใหญ่อยู่ในระดับสูง (median=21.00, IQR=0) ทัศนคติต่อ พฤติกรรม การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง และการรับรู้การควบคุมพฤติกรรม มีความสัมพันธ์ทางบวกกับความ ตั้งใจปฏิบัติพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง (=.261,
=.429,
=.549, p<.05 ตามลำดับ) ดังนั้น การส่งเสริมทัศนคติที่ดี การสนับสนุนจากทีมสุขภาพ และการส่งเสริมการควบคุมพฤติกรรมอย่างต่อเนื่อง จะทำผู้ที่มีหลอดเลือดแดงคาโรติดที่คอตีบแบบไม่มีอาการมีความตั้งใจในการปฏิบัติพฤติกรรมป้องกัน โรคหลอดเลือดสมอง
เอกสารอ้างอิง
American Heart Association. 2021. Available form: http://www.heart.org/-/media/phd-files-2/science-news/2/2021-heart-and-stroke-stst-update/2021-heart-disease-and-stroke-statistics-updatefact-sheet-ataglance.pdf
Strategy and Planning Division, Office of the Permanent Secretary, Ministry of Public Health. 2016–2019. Available form: http://spd.moph.go.th/wpcontent/uploads/2022/11/Statistic62.pdf (in Thai)
Ruangchaithaweesuk K, Wongpiriyayothar A, Wongpanarak N. Factors predicting stroke prevention behaviors in patients at risk of stroke. Thai Red Cross Nursing Journal 2021;14(1):213-25. (in Thai)
Smith-Rooker JL, Hodges LC. Managing patients with carotid stenosis. Med Surg Nurs 1998;7(5):280-92.
Dharmasaroja P. Ischemic stroke. Bangkok: Charansanitwong;2012. (in Thai)
Dharmasaroja P. Prevalence of extracranial carotid stenosis in Thai ischemic stroke/TIA patients. J Neurol Sci 2008;269(1-2):92-5.
Dharmasaroja PA, Piyayotai D, Hutayanon P, Buakhamsri A, Intharakham K. Extracranial carotid stenosis and peripheral arterial disease in Thai patients with coronary artery disease. Angiology 2010;61(4):329-32.
Thanapiyachaikul R, Chaisinanunkul N, Charnnarong N. Basic and clinical neuroscience. Bangkok: Chulalongkorn university press;2012. (in Thai)
Messas E, Goudot G, Halliday A, Sitruk J, Mirault T, Khider L, et al. Management of carotid stenosis for primary and secondary prevention of stroke: state-of-the-art: a critical review. Eur Heart J Suppl 2020;22(Suppl M):M35-42.
Department of Neurological Medicine, Phyathai Hospital 1. Statistics of patients with carotid artery stenosis. Bangkok: Medical Records Work, Phyathai 1 Hospital;2022. (in Thai)
Bushnell C, Kernan WN, Sharrief AZ, Chaturvedi S, Cole JW, Cornwell III WK. 2024 guideline for the primary prevention of stroke: a guideline from the american heart Association/American Stroke Association/American Stroke Association. Stroke 2021;55(12):e344-424.
Ajzen I. The theory of planned behavior. Organ Behav Hum Decis Process 1991;50(2):179–211.
Tongnuang P, Jaisomkom A. Factors predicting intention to practice for preventing hypertension in adults. Thai J Cardio-Thorac Nurs 2019;30(2):49–65. (in Thai)
Chainarong I, Pinyopasakul W, Kusuma NS, Koositamongkol S. The relationships among attitude toward exercise, subjective norms, perceived behavioral control and walking exercise intention in post-stroke patients after hospital discharge. JR Thai Army Nurses 2016;18(2):178–85. (in Thai)
Ajzen I. Theory of planned behaviour questionnaire. Measurement instrument database for the social science [Internet]. 2013 Available from: //www.researchgate.net/publication/235913732_ Constructing_a_Theory_of_Planned_Behavior_Questionnaire
Polit DF, Beck CT. Nursing research: generating and assessing evidence for nursing practice. 11th ed. NY: Wolters Kluwer;2021.
Ambarika R, Said MS, Umar, NS, Abidutma, NM, Poddar S. Identification of planned stroke awareness behavior: a structural equation modeling. Malays J Med Health Sci 2023;19(3):98-105.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพไปเผยแพร่ในลักษณะต่าง ๆ ดังนี้ การนำบทความไปเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ