อาการเหนื่อยล้าของผู้สูงอายุไตเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ได้รับการบำบัดทดแทนไต : การจัดการทางการพยาบาล

ผู้แต่ง

  • ขนิษฐา บุญแก้ว นักศึกษาหลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลผู้สูงอายุ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • ลดาวัลย์ พันธุ์พาณิชย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น https://orcid.org/0000-0002-6865-4890

คำสำคัญ:

การจัดการอาการ, การพยาบาล , ผู้สูงอายุ, โรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย , อาการเหนื่อยล้า

บทคัดย่อ

การบำบัดทดแทนไตด้วยการล้างไตทางช่องท้องอย่างต่อเนื่องหรือการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมช่วยทำหน้าที่ทดแทนไตบางประการและยืดชีวิตให้กับผู้สูงอายุไตเรื้อรังระยะสุดท้ายได้ แต่อย่างไรก็ตามผู้สูงอายุไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการบำบัดทดแทนไตยังอาจมีความทุกข์ทรมานจากอาการรบกวนความไม่สุขสบายหลายประการ อาการเหนื่อยล้าเป็นอีกหนึ่งอาการไม่สุขสบายที่รบกวนการดำเนินชีวิตประจำวัน ซึ่งเกิดจากปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการสูงอายุร่วมกับปัจจัยจากภาวะไตเรื้อรัง อาการเหนื่อยล้าส่งผลกระทบต่อผู้สูงอายุทั้งด้านร่างกาย จิตใจและอารมณ์ สังคมเศรษฐกิจ และจิตวิญญาณ พยาบาลควรวางแผนการพยาบาลและจัดการอาการเหนื่อยล้าสำหรับผู้สูงอายุกลุ่มนี้โดยใช้บทบาทอิสระของตนเองอย่างมีประสิทธิภาพ บทความนี้นำเสนอการทบทวนวรรณกรรมเกี่ยวกับอาการเหนื่อยล้า บทบาทพยาบาลในการจัดการอาการเหนื่อยล้าของผู้สูงอายุไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการบำบัดทดแทนไต รวมทั้งนำเสนอโปรแกรมในการจัดการอาการเหนื่อยล้าในผู้สูงอายุกลุ่มนี้ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการวิจัยเรื่อง ผลของโปรแกรมการจัดการอาการเหนื่อยล้าต่ออาการเหนื่อยล้า ในผู้สูงอายุไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการบำบัดทดแทนไต ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เพื่อเป็นแนวทางสำหรับพยาบาลในการจัดการอาการเหนื่อยล้าให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

References

Centers for Disease Control and Prevention. Chronic kidney disease in the United States, 2021 [Internet]. 2021. Available from: https://kku.world/t8d2n

Tanagitjaru P, Bunnak S, Phichaiwong W. Chronic Kidney Disease. Thailand medical services profile 2011–2014 [Internet]. 2014. Available from: https://kku.world/ypd0w. (in Thai)

Tonelli M, Riella M. Chronic kidney disease and the aging population. Indian Journal of Nephrology 2014;24(2):71–4.

Institute for Population and Social Research Mahidol University. Meter Thailand [Internet]. 2022. [cited 2022 May 1]. Available from: https://kku.world/9yot5 (in Thai)

Dodd M, Janson S, Facione N, Faucett J, Froelicher ES, HumphreysJ, et al. Advancing the science of symptom management. J Adv Nurs 2001;33(5):668-76.

Piper BF, Lindsey AM, Dodd MJ. Fatigue mechanisms in cancer patients: Developing nursing theory. Oncology Nursing Forum 1987;14(6):17-23.

Joshwa B, Campbell ML. Fatigue in patients with chronic kidney disease: Evidence and measures. Nephrology Nursing Journal 2017;44(4):337-43.

Piper BF, Dibble SL, Dodd MJ, Weiss MC, Slaughter RE, Paul SM. The revised piper fatigue scale: Psychometric evaluation in women with breast cancer. Oncol Nurse Forum 1998;25(4):677-84.

Varrichio CG. Selecting a tool for measuring fatigue. Oncology Nursing Forum 1985;12:122-7.

Aistars J. Fatigue in the cancer patients: A concept approach patients. Oncology Nursing Forum 1987;14(6): 25-30.

Billones R, Liwang JK, Butler K, Graves L, Saligan LN, (2020). Dissecting the fatigue experience: A scoping review of fatigue definitions, dimensions, and measures in non-oncologic medical conditions. Brain Behav Immun Health. 2021 Aug; 15: 100266.

Miller CA. Nursing for wellness in older adults. Philadelphia: Wolters Kluwer, 2019.

Kaewwilai L. Comprehensive geriatric assessment in community: Roles of nurse practitioner. Journal of Public Health Nursing 2022;36(1):135-52. (in Thai)

Gregg LP, Bossola M, Ostrosky-Frid M, Hedayati SS. Fatigue in CKD: Epidemiology, pathophysiology, and treatment. Clin J Am Soc Nephrol 2021;16(9):1445-55. doi: 10.2215/CJN.19891220. Epub 2021 Apr 15. PMID: 33858827; PMCID: PMC8729574

Debnath S, Rueda R, Bansal S, Kasinath BS, Sharma K, Lorenzo C. Fatigue characteristics on dialysis and non-dialysis days in patients with chronic kidney failure on maintenance hemodialysis. BMC Nephrol 2021; 22:112. Available from: https://doi.org/10.1186/s12882-021-02314-0

Ju A, Unruh ML, Davison SN, Dapueto J, Dew MA, Fluck R, et al. Patient-reported outcome measures for fatigue in patients on hemodialysis: A systematic review. Am J Kidney Dis 2018;71(3):327-43. doi: 10.1053/j.ajkd.2017.08.019. Epub 2017 Dec 1.

McNair D, Lorr M, Droppleman L. Profile of Mood States. San Diego, California: Educational and Industrial Testing Service; 1981.

Pritsanapanurungsie P, Hanucharumkul S, Ratanatharathom V. Pattems of fatigue, related factors, and self-care actions among breast cancer patients receiving chemotherapy. Rama Nurs 2001;7(2):97-110. (in Thai)

Smets EMA, Garssen B, Schuster ALJ, Haese JC. Application of the multidimensional fatigue inventory (MFI-20) in cancer patients receiving radiotherapy. Br J Cancer 1996;73:241-5.

Chidchob A. Self-management for fatigue in patient with chronic obstructive pulmonary disease. [Thesis]. Khon Kaen: Khon Kaen University; 2008. (in Thai)

National Kidney Foundation. Clinical practice guideline for nutrition in chronic kidney disease: 2019 update, 2019 [Internet]. 2021. Available from: https://www.kidney.org/sites/default/files/Nutrition_GL%2BSubmission_101719_Public_Review_Copy.pdf

Charuwanno R, Kadeelok P. Fatigue among patients receiving continuous ambulatory peritoneal dialysis: The nurse’s role. JOPN 2020;12(1):187-96. (in Thai)

Laohacharoenyot N. Food and Potassium [Internet]. 2014. [cited 2023 April 29]. Available from:https://sriphat.med.cmu.ac.th/th/knowledge-62 (in Thai)

Panpanit L. Sleep promotion for older people. Faculty of Nursing, Khon Kaen University;2022. (in Thai)

Phetsri K, Yodchai K, Chinnawong T. Insomnia, related factors and nurse’s roles in insomnia management among end stage renal disease patients. Songklanagarind Journal of Nursing 2017;37(4):130-6. (in Thai)

Berger AM, Mooney K, Alvarez-Perez A, Breitbart WS, Carpenter KM, Cella D, et al. Cancer-related fatigue version 2. JNCCN 2015;13(8):1012-39.

Hospital Unit Coordinating Committee Level of occupational therapy. Energy conservation techniques [Internet]. 2021. [cited 2022 July 31]. Available from: https://kku.world/ws5g9.

Panpanit L. Energy conservation in dyspnea management. Faculty of Nursing, Khon Kaen University;2022. (in Thai)

Jitchan P, Yindesuk T, Konkanghana P. The effect of symptom management program on fatigue symptom and functional performance in patients with chronic kidney disease. JRTAN 2018;19(2):152-60. (in Thai)

Artiwitchayanon A. Depression in patients with continuous ambulatory peritoneal dialysis. Burapha Journal of Medicine 2017;4(2):67-78. (in Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-06-30