การพัฒนาโปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสตรีตั้งครรภ์ต่อภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด ในจังหวัดนราธิวาส: ผลการทดลองใช้

บทคัดย่อ

 การวิจัยกึ่งทดลอง ชนิดสองกลุ่มวัดก่อนและหลัง เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมที่พัฒนาขึ้นในการส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสตรีตั้งครรภ์ต่อภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด กลุ่มตัวอย่างเป็นสตรีตั้งครรภ์ที่มีอายุครรภ์ ระหว่าง 20-32 สัปดาห์ รับบริการในช่วง พ.ศ. 2565 จำนวน 90 คน ดำเนินการสุ่มแบบจับฉลาก เป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 45 คน โดยกลุ่มทดลองได้รับการให้ความรู้การดูแลสุขภาพจากสมุดบันทึกสุขภาพแม่และเด็กและวิธีการดูแลตนเอง ณ คลินิกฝากครรภ์โรงพยาบาล ร่วมกับการตามเยี่ยมและเฝ้าระวังความผิดปกติทางโทรศัพท์รายบุคคล จำนวน 4 ครั้ง ใน 8 สัปดาห์ ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพ ตามระบบปกติของโรงพยาบาล เก็บรวบรวมข้อมูลก่อนและหลังการดำเนินการในระยะ 2 เดือน ด้วยแบบสอบถามความรู้
และพฤติกรรมการป้องกันการเกิดภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด ร่วมกับแบบบันทึกการติดตามทางโทรศัพท์ ซึ่งเนื้อหาผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหารายข้อ จากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 3 ท่าน (IOC=0.67-1.00) และแบบสัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ มีค่าการทดสอบ Inter-retest-reliability เท่ากับ 0.98-1.00 ผ่านการทดสอบความเชื่อมั่นของแบบสอบถามก่อนการวิจัย 30 คน ได้ค่า Cronbach’s alpha 0.874 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ เชิงพรรณนา ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่ามัธยฐาน เปรียบเทียบค่าเฉลี่ยผลการศึกษาภายในกลุ่มด้วยสถิติ paired-t-test และระหว่างกลุ่มใช้แบบ independent t-test และสถิติ Wilcoxon signed ranks test และ
Mann-Whitney U test สำหรับข้อมูลที่มีการแจกแจงไม่ปกติ ผลการวิจัยพบว่า สตรีตั้งครรภ์ กลุ่มทดลองมีความรู้ ในการดูแลตนเองและพฤติกรรมการป้องกันการเกิดภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดที่ดีขึ้นและดีกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.05) และไม่พบภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดในระหว่างการศึกษา สรุปได้ว่า โปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสตรีตั้งครรภ์ต่อภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดในจังหวัดนราธิวาส มีประสิทธิภาพในการช่วยให้สตรีตั้งครรภ์ มีความรู้ และพฤติกรรมการป้องกันการเกิดภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดได้และช่วยเฝ้าระวังอาการผิดปกติระหว่างการตั้งครรภ์ได้