ผลของโปรแกรมการส่งเสริมโภชนาการโดยใช้สมาร์ทโฟนแอปพลิเคชันร่วมกับการแจ้งเตือนต่อพฤติกรรมการรับประทานอาหารและน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นขณะตั้งครรภ์

บทคัดย่อ

การเพิ่มขึ้นของน้ำหนักขณะตั้งครรภ์ที่ไม่เหมาะสมเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนทั้งสตรีตั้งครรภ์และทารกในครรภ์ การวิจัยกึ่งทดลองแบบ 2 กลุ่ม วัดผลก่อนและหลังการทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการส่งเสริมโภชนาการโดยใช้สมาร์ทโฟนแอปพลิเคชันร่วมกับการแจ้งเตือนต่อพฤติกรรมการรับประทานอาหารและน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นขณะตั้งครรภ์ กลุ่มตัวอย่างจำนวน 62 คนเป็นสตรีตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ ณ โรงพยาบาลขอนแก่น ในช่วงเดือนมีนาคมถึงกรกฎาคม พ.ศ. 2564 คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยวิธีการสุ่มอย่างง่ายเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 31 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) โปรแกรมการส่งเสริมโภชนาการโดยใช้สมาร์ทโฟนแอปพลิเคชันร่วมกับการแจ้งเตือน 2) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 3) แบบประเมินพฤติกรรมการรับประทานอาหาร 4) เครื่องชั่งน้ำหนัก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การแจกแจงความถี่ ร้อยละ  Independent t-test, Fisher Exact test, Mann-Whitney U และ Chi-square

ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมสุขภาพด้านโภชนาการ สูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 มีพฤติกรรมสุขภาพด้านโภชนาการที่เหมาะสมสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และกลุ่มทดลองมีสัดส่วนการเพิ่มขึ้นของน้ำหนักเป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐานของสถาบันการแพทย์อเมริกัน (Institute of Medicine) [IOM] มากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โปรแกรมส่งเสริมภาวะโภชนาการโดยใช้สมาร์ทโฟนแอปพลิเคชันร่วมกับการแจ้งเตือน ช่วยให้สตรีตั้งครรภ์มีพฤติกรรมสุขภาพด้านโภชนาการที่ดีขึ้นและมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นเป็นไปตามเกณฑ์ พยาบาลผดุงครรภ์ในแผนกฝากครรภ์ควรส่งเสริมการมีส่วนร่วมของสตรีตั้งครรภ์โดยประยุกต์ใช้สมาร์ทโฟนแอปพลิเคชันเป็นเครื่องมือในการส่งเสริมภาวะโภชนาการในระยะตั้งครรภ์