การสังเคราะห์วรรณกรรมด้านภาวะผู้นำของพยาบาลจากวิทยานิพนธ์หลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์วรรณกรรมด้านภาวะผู้นำของพยาบาล จากวิทยานิพนธ์หลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หน่วยวิเคราะห์คือ เอกสารวิทยานิพนธ์ที่ทำการศึกษาเกี่ยวกับภาวะผู้นำทางการพยาบาลของหลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จากฐานข้อมูล KKU E-Theses ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543-2560 จำนวน 18 เรื่อง

เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาเป็นแบบบันทึกข้อมูลคุณลักษณะและรายละเอียดวิทยานิพนธ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยความถี่ ร้อยละ และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ส่วนใหญ่ผู้ที่ทำการศึกษาเป็นพยาบาลวิชาชีพระดับหัวหน้างาน/หัวหน้าหอผู้ป่วย ระเบียบวิธีวิจัยเป็นการวิจัยเชิงบรรยาย และมีวัตถุประสงค์เพื่อหาความสัมพันธ์และ/หรือทำนายมากที่สุด ส่วนใหญ่ศึกษาตัวแปรภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงตามแนวคิดของ Bass และ Avolio องค์ความรู้ที่ได้จากการสังเคราะห์ผลการศึกษาของงานวิทยานิพนธ์พบว่า สมรรถนะภาวะผู้นำของกลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาส่วนใหญ่อยู่ในระดับสูง

ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์/พยากรณ์กับภาวะผู้นำของพยาบาลวิชาชีพ ประกอบด้วย อายุ ระดับการศึกษา ประสบการณ์การทำงาน การได้รับการอบรมเกี่ยวกับภาวะผู้นำ ความพึงพอใจในงาน ลักษณะของงาน เชาว์อารมณ์ ความยึดมั่นผูกพันต่อองค์การ และวัฒนธรรมองค์กร ส่วนปัจจัยที่มีความสัมพันธ์/พยากรณ์ภาวะผู้นำของหัวหน้าหอผู้ป่วย ได้แก่ บุคลิกภาพแบบมีจิตสำนึก การได้รับการอบรมภาวะผู้นำ เชาว์อารมณ์ ประสบการณ์การบริหารงาน แรงจูงใจในการทำงาน พฤติกรรมการบริหาร และวิธีการบริหารความขัดแย้งของหัวหน้าหอผู้ป่วย ผลการศึกษานี้ ให้ข้อเสนอแนะในการนำปัจจัยที่เกี่ยวข้องไปพัฒนาและส่งเสริมภาวะผู้นำของผู้บริหารการพยาบาล และควรมีการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพต่อไป