ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการลดลงของอัตราการกรองของไตอย่างรวดเร็วในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง: การศึกษาจากเหตุไปหาผลแบบย้อนหลัง

บทคัดย่อ

การชะลอการเสื่อมของไตเพื่อยืดระยะเวลาในการเข้าสู่ระยะสุดท้ายของโรคไตเรื้อรัง โดยเฉพาะในระยะเริ่มแรกของโรคด้วยการจัดการกับปัจจัยเสี่ยงที่เป็นสาเหตุให้ผู้ป่วยมีการลดลงของอัตราการกรองของไตอย่างรวดเร็ว(rapid progression)เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งในการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง  การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการลดลงของอัตราการกรองของไตอย่างรวดเร็วในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง โรงพยาบาลชุมแพ จังหวัดขอนแก่น ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงวิเคราะห์ (analytical study) โดยศึกษาจากเหตุไปหาผลแบบย้อนหลัง (retrospective Cohort study)ใช้การสุ่มแบบมีระบบ (systematic Random Sampling ) โดยใช้ Computer โปรแกรม STATA version 10.1 สุ่มตัวอย่างจากข้อมูลผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะที่ 1 – 3b ที่มารับบริการที่แผนกผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลชุมแพ ระหว่างปี  พ.ศ. 2558 – 2560 จำนวนทั้งสิ้น 745 ราย วิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยใช้  multiple logistic regression ผลการวิจัยพบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการลดลงของอัตราการกรองของไตอย่างรวดเร็วในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง  ได้แก่ ระดับ BMI ที่ผิดปกติจากเกณฑ์ปกติ [BMI < 18.5 (OR_adj 6.95; 95% CI 1.88 – 25.77), BMI 23 – 24.9 (OR_adj 1.60; 95% CI 1.01 – 2.55)] systolic blood pressure > 140 mmHg (OR_adj 1.42; 95% CI 1.03 – 1.95) การเป็นโรคไตเรื้อรังระยะที่ 2 (OR_adj 1.50; 95% CI 1.01 – 2.23) และพบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการชะลอการลดลงของอัตราการกรองของไตอย่างรวดเร็ว ได้แก่ ช่วงอายุ [อายุ 41 – 60 ปี (OR_adj 0.40; 95% CI 0.17 – 0.97), อายุมากกว่า 60 ปี (OR_adj 0.37; 95% CI 0.15 – 0.89)] การเป็นโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3b (OR_adj 0.39; 95% CI 0.19 – 0.80)