ระบบการดูแลของชุมชนสำหรับคนพิการ: การวิจัยชาติพันธุ์วรรณนาแนววิพากษ์ Community Care System for people with disabilities: Critical ethnography

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงชาติพันธุ์วรรณนาแนววิพากษ์ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบบการดูแลของชุมชนสำหรับคนพิการตามบริบทสังคมวัฒนธรรมของตำบลแห่งหนึ่งในภาคเหนือ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสังเกต สัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่ม ผู้ให้ข้อมูล จำนวน 137 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า เหตุการณ์ที่ทำให้เกิดการดูแลคนพิการมี 3 ลักษณะคือ กรณีทั่วไป กรณีฉุกเฉิน และกรณีเกิดภัยพิบัติ ทำให้มีการจัดการของชุมชนโดยสนับสนุนอาสาสมัครชุมชนใน 7 ลักษณะคือ สร้างการเรียนรู้ สร้างกลไกการผลักดันในทุกระดับ สร้างการมีส่วนร่วม สร้างคน ระดมทุนและทรัพยากร สร้างข้อตกลงพื้นที่ และมีความสามารถในการจัดการความร่วมมือระหว่างองค์กร นำไปสู่ผลลัพธ์ต่อการส่งเสริมคุณภาพชีวิตคนพิการ โดยมีอาสาสมัครชุมชนเป็นปัจจัยเงื่อนไขสำคัญในการดูแลคนพิการ

คำสำคัญ: การดูแล คนพิการ ระบบการดูแลของชุมชน

Abstract

The purpose of this critical ethnography was to study the community care system for people with disabilities based on the social and cultural context of a community in the North of Thailand. The data were collected by observation, in-depth interviews and focus group discussion with 137 informants. The data were analyzed using content analysis. The results revealed that there were three types of incidents resulting in care of people with disabilities, including general cases, emergency cases and disaster cases. These resulted in the community management by supporting community volunteers in seven aspects: creating learning, creating a mechanism to push at all levels, creating participation, creating man power, raising funds and resources, creating area agreement and having the ability to manage cooperation among organizations, which would lead to the promotion of quality of life for people with disabilities.  The community volunteer is an important factor in caring for people with disabilities. 

Keywords: Care, disability, Community Care System