การศึกษาเปรียบเทียบการใช้ชุดตรวจสำเร็จรูปและเทคนิคปฏิกิริยาลูกโซ่พอลิเมอเรส (พีซีอาร์)ในการวินิจฉัยโรคที่มีเห็บเป็นพาหะของสุนัขและความสัมพันธ์ของอาการทางคลินิกและค่าโลหิตวิทยาในจังหวัดชลบุรี

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลการตรวจวินิจฉัยโรคที่มีเห็บเป็นพาหะในสุนัขจากชุดตรวจสำเร็จรูปและเทคนิค PCR และหาความสัมพันธ์กับอาการทางคลินิกและค่าโลหิตวิทยาที่สำคัญ

วัสดุ อุปกรณ์ และวิธีการ เก็บตัวอย่างเลือดจำนวน 45 ตัวอย่างที่ให้ผลบวกจากการตรวจด้วยชุดตรวจสำเร็จรูป (SNAP 4DX Plus) และทำการยืนยันผลการติดเชื้อพยาธิเม็ดเลือดของสุนัขจำนวน 4 ชนิด ได้แก่ Babesia canis, Hepatozoon canis, Anaplasma platys และ Ehrlichia canis รวมทั้งบันทึกข้อมูลความชุกของเชื้อ อาการทางคลินิก และค่าทางโลหิตวิทยา เพื่อใช้หาความสัมพันธ์ทางสถิติด้วยวิธี Chi-square test

ผลการศึกษา จากผลการศึกษาการติดพยาธิเม็ดเลือดในสุนัขด้วยเทคนิค PCR พบความชุกการติดเชื้อพยาธิเม็ดเลือดชนิด A. platys มากที่สุด และรูปแบบการติดพบว่ามีการติดเชื้อพยาธิเม็ดเลือดมากกว่าหนึ่งชนิดขึ้นไป (mixed infection) มากกว่าการติดเชื้อเพียงชนิดเดียว (single infection) โดยที่การติดเชื้อมากกว่าหนึ่งชนิดขึ้นไป (A. platys + B. canis,  A. platys + H. canis, B. canis + H. canis และ A. platys + B. canis + H. canis) มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญต่อภาวะ lymphopenia รวมทั้งการติดเชื้อชนิด B. canis มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญต่อการเกิดอาการทางคลินิกคือ เยื่อเมือกซีด และจากการศึกษายืนยันผลด้วย PCR พบว่า สุนัขที่ให้ผลบวกต่อชุดตรวจสำเร็จรูป มีผลไม่ตรงกับ PCR เป็นส่วนใหญ่ (75.56%)

สรุป จากผลการศึกษาพบว่าชุดตรวจสำเร็จรูปไม่สามารถตรวจการติดเชื้อพยาธิเม็ดเลือดมากกว่าหนึ่งชนิดขึ้นไปและการติดเชื้อ B. canis ได้ การติดเชื้อพยาธิเม็ดเลือดมากกว่าหนึ่งชนิดมักจะทำให้เกิดภาวะ lymphopenia และการติดเชื้อ B. canis มีความเกี่ยวข้องกับภาวะเยื่อเมือกซีดอย่างชัดเจน ดังนั้นสัตวแพทย์ควรจะทำการตรวจวินิจฉัยโรคพยาธิเม็ดเลือดในสุนัขด้วยการสังเกตอาการทางคลินิกและค่าทางโลหิตวิทยา ร่วมกับการยืนยันผลด้วยเทคนิค PCR เพื่อให้การตรวจวินิจฉัยมีความแม่นยำมากขึ้น