ปัจจัยทำนายความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในหอผู้ป่วยวิกฤต

ผู้แต่ง

  • อวยพร พิมาน โรงพยาบาลหลังสวน ชุมพร
  • หฤษฎ์ เซี่ยงหว็อง คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ชลบุรี
  • วัลย์พร วรพรพงษ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ชลบุรี
  • วิปรัชญา เทศทอง คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ชลบุรี
  • ชนัญชิดาดุษฎี ทูลศิริ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ชลบุรี

คำสำคัญ:

โรคหลอดเลือดสมอง, หอผู้ป่วยวิกฤต, ความวิตกกังวล, การสนับสนุนทางสังคม, ระดับความรุนแรง

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับความวิตกกังวล และปัจจัยทำนาย ได้แก่ การสนับสนุนทางสังคม การรับรู้ภาวะสุขภาพ และระดับความรุนแรงของโรคหลอดเลือดสมอง ต่อความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยวิกฤต กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาคือ บุคคลที่มีอายุตั้งแต่ 20 ปีบริบูรณ์ขึ้นไป เป็นญาติสายตรงของผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยวิกฤต ของโรงพยาบาลหลังสวน จังหวัดชุมพร จำนวน 138 ราย ได้มาโดยการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสัมภาษณ์การรับรู้ภาวะสุขภาพ แบบประเมินการสนับสนุนทางสังคม แบบประเมินระดับความรุนแรงของโรคหลอดเลือดสมอง (National Institutes of Health Stroke Scale; NIHSS) และ แบบวัดความวิตกกังวลของญาติผู้ป่วย (State-Trait Anxiety Inventory; STAI)

ผลการวิจัย พบว่า ระดับความวิตกกังวลอยู่ในระดับปานกลางร้อยละ 68 ผลการวิเคราะห์เชิงทำนายพบว่า ปัจจัยที่สามารถร่วมทำนายความวิตกกังวลของผู้ดูแลได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่  ระดับความรุนแรงของโรคหลอดเลือดสมอง (β = .299, p<.001), การรับรู้ภาวะสุขภาพ (β = –.210, p < .001), การสนับสนุนทางสังคม (β = –.185, p < .001) โดยทั้งสามปัจจัยสามารถร่วมทำนายได้คิดเป็นร้อยละ 64.6 ของความแปรปรวนทั้งหมด (R2 = .646, p<.001)

เอกสารอ้างอิง

Feigin VL, Stark BA, Johnson CO, Roth GA, Bisignano C, Abady GG, et al. Global, regional, and national burden of stroke and its risk factors, 1990–2019: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Lancet Neurol. 2021;20(10):795–820.

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข. สถิติสาธารณสุข พ.ศ. 2563 [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2564 [เข้าถึงเมื่อ 18 ส.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: http://bps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/statistic62.pdf

สถาบันประสาทวิทยา. แนวทางการรักษาโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตันสำหรับแพทย์. กรุงเทพฯ: กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข; 2562.

Pochard F, Darmon M, Fassier T, Bollaert PE, Cheval C, Coloigner M, et al; French FAMIREA Study Group. Symptoms of anxiety and depression in family members of intensive care unit patients before discharge or death: a prospective multicenter study. J Crit Care. 2005;20(1):90–96.

Spielberger CD. State-Trait Anxiety Inventory for Adults. Palo Alto (CA): Consulting Psychologists Press; 1983.

ไพรัช ทับสี. ปัจจัยที่ส่งผลต่อความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรัง. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี. 2562;2(3):1–16.

วันดี แย้มจันทร์ฉาย. ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้สมรรถนะตนเอง การรับรู้ภาวะสุขภาพกับพฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ [วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2538.

Lortajakul C, Yunibhand J, Jitpanya C. The development of a quality of life instrument in Thai patients with post-myocardial infarction. Thai J Nurs Res. 2011;11(3):166–172.

Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE. Manual for the State-Trait Anxiety Inventory (Self-Evaluation Questionnaire). Palo Alto (CA): Consulting Psychologists Press; 1966.

บุญใจ ศรีสถิตย์นรากูร. ระเบียบวิธีการวิจัยทางพยาบาลศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ: บริษัท ยูแอนไอ อินเตอร์มีเดีย จำกัด; 2553.

Cohen S, Wills TA. Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychol Bull. 1985;98(2):310–357. doi:10.1037/0033-2909.98.2.310.

Cao LL, Yang J, Liu Y, Zhang Y, Zhang H, Huang Y, et al. A survey of caregiver burden for stroke survivors in non-teaching hospitals in Western China. Medicine (Baltimore). 2022;101(50):e31153.

Schulz R, Sherwood PR. Physical and mental health effects of family caregiving. Am J Nurs. 2008;108(9 Suppl):23–27.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-24

รูปแบบการอ้างอิง

1.
พิมาน อ, เซี่ยงหว็อง ห, วรพรพงษ์ ว, เทศทอง ว, ทูลศิริ ช. ปัจจัยทำนายความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในหอผู้ป่วยวิกฤต. J Thai Stroke Soc [อินเทอร์เน็ต]. 24 ธันวาคม 2025 [อ้างถึง 30 ธันวาคม 2025];24(3):16. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jtss/article/view/281805

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย