ผลการรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีอาการขณะตื่นนอนในยุคที่มีการรักษาด้วยวิธีลากลิ่มเลือด
คำสำคัญ:
โรคหลอดเลือดสมอง, ตื่นนอน, ยาละลายลิ่มเลือด, ลากลิ่มเลือดบทคัดย่อ
ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีอาการผิดปกติทางระบบประสาทภายหลังตื่นนอนมีแนวโน้มที่จะไม่ได้รับการรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือดทางหลอดเลือดดำ เนื่องจากไม่ทราบเวลาที่เกิดอาการอย่างชัดเจน ปัจจุบันมีการรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอุดตันที่เข้าเกณฑ์ที่จะได้รับการรักษา และมีอาการภายใน 24 ชั่วโมงด้วยการลากลิ่มเลือด การรักษาดังกล่าวอาจเปลี่ยนผลการรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่พบว่ามีอาการขณะตื่นนอน
วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบสาเหตุและผลการรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มที่ไม่มีและมีอาการขณะตื่นนอน
วิธีวิจัย: ศึกษาในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบตันที่มารับการรักษาในช่วงเดือนกันยายน พ.ศ. 2565 ถึงมีนาคม พ.ศ.2566 ผู้ป่วยทุกรายจะได้รับการตรวจเพิ่มเติมและรักษาตามมาตรฐานการรักษาที่หอผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ข้อมูลสาเหตุและผลการรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มที่ไม่มีและมีอาการขณะตื่นนอนจะได้รับการวิเคราะห์เปรียบเทียบ
ผลการวิจัย: จากผู้ป่วยทั้งสิ้น 693 คน มีผู้ป่วย 138 คน (ร้อยละ 19.9) พบอาการโรคหลอดเลือดสมองขณะตื่นนอน สาเหตุของโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มที่ไม่มีและมีอาการขณะตื่นนอนไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผู้ป่วยร้อยละ18 ของแต่ละกลุ่มได้รับการรักษาด้วยการลากลิ่มเลือด ผู้ป่วยร้อยละ 14.2 ของกลุ่มที่ไม่มีอาการขณะตื่นนอนได้รับยาละลายลิ่มเลือดทางหลอดเลือดดำเพียงอย่างเดียว แต่ไม่มีผู้ป่วยในกลุ่มที่มีอาการขณะตื่นนอนได้รับยาละลายลิ่มเลือด ผลการฟื้นตัวดีที่ 3 เดือนของทั้ง 2 กลุ่มไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ไม่มีอาการขณะตื่นนอน: ร้อยละ 54 เทียบกับ มีอาการขณะตื่นนอน: ร้อยละ 55, ค่า p=0.83) พบอัตราการเสียชีวิต(ร้อยละ 6.8 เทียบกับร้อยละ 2.2,ค่า p=0.037) และการเกิดเลือดออกในสมอง (ร้อยละ 5.4 เทียบกับร้อยละ 1.4,ค่า p=0.188) ที่ทำให้อาการแย่ลงในกลุ่มที่ไม่มีอาการขณะตื่นนอนสูงกว่า
บทสรุป: ในยุคที่มีการรักษาด้วยการลากลิ่มเลือด อัตราการฟื้นตัวดีในกลุ่มผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีและไม่มีอาการขณะตื่นนอนไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ทั้งที่ไม่มีผู้ป่วยที่มีอาการขณะตื่นนอนได้รับยาละลายลิ่มเลือดเลย
เอกสารอ้างอิง
Mackey J, Kleindorfer D, Sucharew H, Moomaw CJ, Kissela BM, Alwell K, et al. Population-based study of wake-up strokes. Neurology. 2011;76(19):1662-7
Peter-Derex L, Derex L. Wake-up stroke: from pathophysiology to management. Sleep Med Rev. 2019;48:101212.
Berge E, Whiteley W, Audebert H, De Marchis GM, Forseca AC, Padiglioni C, et al. European Stroke Organisation (ESO) guidelines on intravenous thrombolysis for acute ischemic stroke. Eur Stroke J. 2021;6(1):I-LXII.
Andreotti F, Davies GJ, Hackett DR, Khan MI, De Bart AC, Aber VR, et al. Major circadian fluctuations in fibrinolytic factors and possible relevance to time of onset of myocardial infarction, sudden cardiac death and stroke. Am J Cardiol. 1988;62(9):635-7.
Millar-Craig ME, Bishop CN, Raftery EB. Circadian variation of blood pressure. Lancet. 1978;1(8068):795-7.
Riccio PM, Klein FR, Pagani Cassara F, Munoz Giacomelli F, Gonzalez Toledo ME, Racosta JM, et al. Newly diagnosed atrial fibrillation linked to wake-up stroke and TIA: hypothetical implications. Neurology. 2013;80(20):1834-40.
Thomalla G, Cheng B, Ebinger M, Hao Q, Tourdias T, Wu O, et al. DWI-FLAIR mismatch for the identification of patients with acute ischemic stroke within 4.5 h of symptom onset (PRE-FLAIR): a multicenter observational study. Lancet Neurol. 2011;10(11):978-86.
Ma H, Campbell BCV, Parsons WM, Churilov L, Levi CR, Hsu C, et al. EXTEND Investigators. Thrombolysis guided by perfusion imaging up to 9 hours after onset of stroke. N Engl J Med. 2019;380(19):1795-803.
Powers WJ, Rabinstein AA, Ackerson T, Adeoye OM, Bambakidis NC, Becker K, et al. Guidelines for the early management of patients with acute ischemic stroke: 2019 update to the 2018 guidelines for the early management of acute ischemic stroke. Stroke. 2019;50(12):e344-e418.
Nogueira RG, Jadhav AP, Haussen DC, Bonafe A, Budzik RF, Bhuva P, et al. Thrombectomy 6 to 24 hours after stroke with a mismatch between deficit and infarct. N Engl J Med. 2018;378(1):11-21.
Albers GW, Marks MP, Kemp S, Christensen S, Tsai JP, Ortega-Gutierrez S, et al. Thrombectomy for stroke at 6 and 16 hours with selection by perfusion imaging. N Engl J Med. 2018;378(8):708-18.
Lima FO, Silva GS, Furie KL, Frankel MR, Lev MH, Camargo EC, et al. Field Assessment Stroke Triage for Emergency Destination, a simple and accurate prehospital scale to detect large vessel occlusion strokes. Stroke. 2016;47(8):1997-2002.
Cabiddu R, Ceruttin S, Viardot G, Werner S, Bianchi AM. Modulation of the sympatho-vagal balance during sleep: frequency domain study of heart rate variability and respiration. Front Physiol. 2012;3:45.
Zhou J, Xu J, Cheng A, Kadier Y, Liang X, Mutailipu M, et al. Meta-analysis of the association between atrial fibrillation, hypertension, sleep-disordered breathing, and wake-up stroke. Tex Heart Inst J. 2023;50(3):e217698.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทยเล่มนี้ ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้นิพนธ์ ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการแต่อย่างใด การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็นของบทความไปเผยแพร่ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารเล่มนี้ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
