ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง

ผู้แต่ง

  • ไพฑูรย์ วุฒิโส
  • อณัญญา ลาลุน

คำสำคัญ:

พฤติกรรมการป้องกันโรค, ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง, โรคหลอดเลือดสมอง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาหาความสัมพันธ์เชิงทำนาย เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง และศึกษาอิทธิพลของปัจจัยชีวสังคม ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ ปัจจัยเสริมกับพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ตำบลนาฝาย อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวาน จำนวน 88 คน เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนสิงหาคม - ตุลาคม พ.ศ. 2563 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 7 ส่วนดังนี้ 1) ข้อมูลปัจจัยชีวสังคม 2) ความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง 3) ความเชื่อเกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง 4) การเข้ารับบริการสุขภาพ 5) การรับรู้ข้อมูลข่าวสาร 6) การสนับสนุนทางสังคมและ 7) พฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง สถิติที่ใช้สถิติเชิงพรรณนา ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และสถิติถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการวิจัยพบว่า ความรู้และความเชื่อต่อโรคหลอดเลือดสมอง การเข้ารับบริการสุขภาพ การได้รับข้อมูลข่าวสาร และการได้รับแรงสนับสนุนทางสังคมมีความสัมพันธ์เชิงบวกกับพฤติกรรมการป้องกันโรคอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และปัจจัยที่มีอิทธิพลมากที่สุดที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 คือ การได้รับแรงสนับสนุนทางสังคม และความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งสามารถนำข้อมูลมาใช้เป็นแนวทางในการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรัง กลุ่มเสี่ยง และครอบครัวและจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมการป้องกันโรคในคลินิกที่เหมาะสม และสอดคล้องกับวิถีชีวิตของผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง

เอกสารอ้างอิง

วราภรณ์ คํารศ และทศพร เอกปรีชากุล.โรคหลอดเลือดสมองปัจจัยเสี่ยงและผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต. Chula Med Bull. 2562;1(5):417-487.

กลุ่มยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. แผนยุทธศาสตร์การป้องกันและควบคุมโรคไม่ติดต่อระดับชาติ 5 ปี (พ.ศ.2560-2564). กรุงเทพฯ. อิโมชั่น อาร์ต จำกัด. 2560.

เสกสรรค์ จวงจันทร์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง รพ.บึงบูรพ์ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11.2558;29(2):233-239.

กองโรคไม่ติดต่อ. 2563. จำนวนและอัตราผู้ป่วยในปี 2559-2561 (อินเตอร์เนต). เข้าถึงเมื่อ 12 ตุลาคม 2563. เข้าถึงได้จาก http://www.thaincd.com/2016/mission/documentsdetail.php?id=13653&tid=32&gid=1-020

จอม สุวรรณโณ, จุก สุวรรณโณ, กรรณิการ์ อังกูร และเกียรติศักดิ์ ราชบริรักษ์. ปัจจัยเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉียบพลันในผู้ป่วยที่มีอายุน้อย. วารสารโรคหลอดเลือดสมองไทย 2561;17(2):5-16.

วัชรินทร์ วงษ์โสภา. การใช้ Alberta stroke program early CT score (ASPECTS) ในการพยากรณ์ความสามารถในการใช้ชีวิตของผู้ป่วยภายในระยะเวลา 3 เดือน หลังเกิดภาวะโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดของ middle cerebral artery ในโรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช กรมแพทย์ทหารอากาศ. วารสารโรคหลอดเลือดสมองไทย 2563;19(2):5-21.

เพ็ญศรี เขียวเขว้า, วีณา เที่ยงธรรมและเพลินพิศ บุณยมาลิก. ผลของโปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล. 2562;35(3):120-132.

อารีรัตน์ เปสูงเนิน, นันทวัน สุวรรณรูป และวันเพ็ญ ภิญโญภาสกุล. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงที่มารับบริการในหน่วยปฐมภูมิ. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา. 2561;24(1):40-52.

ศุจิพิชชา จันทรประภาพกุล และศุภชาติ ชมพูนุช. อัตราความชุกและสาเหตุของการเกิดโรคสมองขาดเลือดในผู้ป่วยที่มีอายุน้อยในโรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช. วารสารโรคหลอดเลือดสมองไทย 2561;17(3):5-14.

สมศักดิ์ เทียมเท่า. โรคเบาหวานและโรคหลอดเลือดสมอง. วารสารประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย. 2562;35(4):59-71.

ณฐกร นิลเนตร. ปัจจัยเสี่ยงและการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง ในกลุ่มผู้ป่วยความดันโลหิตสูง. วารสารพยาบาลทหารบก. 2562;20(2):51-57.

รัฐกานต์ ขำเขียว และชนิดา มัททวางกูร.การรับรู้อาการเตือนของโรคหลอดเลือดสมอง พฤติกรรมการควบคุมระดับความดันโลหิต และแรงสนับสนุนจากครอบครัว ระหว่างผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่ควบคุมได้และไม่ได้ ในพื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวัดบางไกรในจังหวัดนนทบุรี. วารสารควบคุมโรค. 2561;44(2):130-144.

จิราพร บุญโท. ปัจจัยที่มีผลต่อผลการรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือดในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบเฉียบพลันในโรงพยาบาลสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า. วารสารโรคหลอดเลือดสมองไทย 2563;20(2):5-15.

วิทวัส ศิริยงค์. ความชุกโรคหลอดเลือดสมอง และปัจจัยเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองในโรงพยาบาลกาญจนดิษฐ์. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11. 2561;32(1):863-870.

Lee, H., Ham, O., Lee, Y., Cho,I.,Oh, H.,&Rha, J. Knowledge, health-promoting behaviors, and biological risk of recurrent stroke among stroke patients in Korea. Japan Journal of Nursing Science. 2014;11:112-120.

Abdalla SM, Mohamed EY, Almehmadi BA, Alanazi MA, Elsabagh HM. Stroke prevention: knowledge of the general population in Riyadh Region, Saudi Arabia. European Review for Medical and Pharmacological Sciences. 2021;25:5424-5428.

น้อมจิตต์ นวลเนตร์ และเดือนเพ็ญ ศรีขา. ความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง และพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองของผู้มีภาวะเสี่ยงในชุมชนสามเหลี่ยม อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น.วารสารเทคนิคการแพทย์และกายภาพบำบัด. 2555;24(3):318-326.

สมศักดิ์ เทียมเก่า. ความเป็นมาของการพัฒนาระบบบริการโรคหลอดเลือดสมองในเขตสุขภาพที่ 7 (ร้อยเอ็ด ขอนแก่น มหาสารคาม กาฬสินธุ์). วารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทย. 2019;18(1):25-41.

Green LW, Kreuter MW. Health Program Planning: An Education and Ecological Approach. 4th ed. New York: Mc Graw-Hill. 2005.

ภรปภา จันทร์ศิริ และทัศนา ชูวรรธณะปกรณ์. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้สูงอายุกลุ่มอาการโรคหลอดเลือดหัวใจเฉียบพลัน. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 2561;30(2):81-95.

พิชามญชุ์ ค้าแพรดี. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงโรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ. วิทยานิพนธ์ สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต. กรุงเทพฯ:มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. 2558.

ชูชาติ กลิ่นสาคร และสุ่ยถิน แซ่ตัน. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากโรคหลอดเลือดสมอง ของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้ อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน. 2563;2(2):62-77.

ปรารถนา วัชรานุรักษ์ และอัจฉรา กลับกลาย. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองจังหวัดสงขลา. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาล และการสาธารณสุขภาคใต้. 2560; 4(1):217-233.

ณัฐธยาน์ ภิรมย์สิทธิ์, ณัฐธยาน์ ภิรมย์สิทธิ์, จารีศรี กุลศิริปัญโญ, อรุณ นุรักษ์เขและกิตติศักดิ์ หลวงพันเทา. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคในประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสาร มฉก. วิชาการ. 2561;22(43-44):55-69.

แชมส์ สุทธิศรีศิลป. ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคในกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลเฉลิมพระเกิยรติ จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการ สคร. 9. 2562;25(1):5-15.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-12-16

รูปแบบการอ้างอิง

1.
วุฒิโส ไ, ลาลุน อ. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง. J Thai Stroke Soc [อินเทอร์เน็ต]. 16 ธันวาคม 2022 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];21(3):5. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jtss/article/view/251848

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย