การใช้ Transcranial Doppler ultrasound เพื่อช่วยยืนยัน ภาวะสมองตาย
คำสำคัญ:
สมองตาย, การทดสอบการไม่หายใจ, การตรวจการไหลเวียนเลือดในหลอดเลือดสมองด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง, รูปคลื่นเสียงดอปเพลอร์บทคัดย่อ
การวินิจฉัยสมองตาย (Brain death) จะต้องใช้หลักเกณฑ์และวิธีการวินิจฉัยทางคลินิกอย่างเคร่งครัด และทำการทดสอบการไม่หายใจ (apnea test) ว่าไม่มีการเคลื่อนไหวของทรวงอกและหน้าท้อง เมื่อหยุดเครื่องช่วยหายใจ แต่ในกรณีที่ไม่สามารถทดสอบ apnea test ได้ จะมีการใช้การตรวจเพิ่มเติม (ancillary test) ช่วยการประเมินการทำงานของเซลล์สมองหรือช่วยตรวจยืนยันว่าไม่มีเลือดไหลเวียนเข้าสู่สมอง (cerebral circulatory arrest : CCA) เพื่อประกอบการวินิจฉัยสมองตาย Transcranial Doppler ultrasound (TCD) สามารถเป็นเครื่องมือที่ช่วยตรวจยืนยันภาวะ CCA โดยส่ง คลื่นเสียงความถี่สูงไปตรวจจับการไหลเวียนของเลือด (flow) ในหลอดเลือดแดง และใช้การแปลผลรูปแบบ ของสัญญาณคลื่นเสียงดอปเพลอร์ (pattern of Doppler spectral waveform) ที่มีลักษณะเปลี่ยนแปลงไป ในแต่ละช่วงเวลาที่ความดันในกะโหลกศีรษะ (ICP) เพิ่มขึ้น ข้อดีของTCD เช่น เป็นเครื่องมือที่ปลอดภัย ไม่มีความเสี่ยงในการฉีดสารทึบแสง สามารถทำข้างเตียงผู้ป่วย ทำซ้ำและติดตามได้ ส่วนข้อจำกัด เช่น ผู้ป่วยต้องมีกะโหลกศีรษะที่ปกติ และไม่สามารถตรวจได้ในผู้ป่วยที่มีกะโหลกศีรษะส่วนขมับหนา (poor temporal window) เป็นต้น อีกทั้งต้องทำการตรวจ และแปลผลโดยผู้ที่ได้รับการฝึกฝนการใช้เครื่องนี้มาโดยเฉพาะ
เอกสารอ้างอิง
ประกาศแพทยสภา. หลักเกณฑ์ และวิธีการวินิจฉัยสมองตาย. 2554(7).
Wijdicks EF, Varelas PN, Gronseth GS, Greer DM, American Academy of N. Evidence-based guideline update: determining brain death in adults: report of the Quality Standards Subcommittee of the American Academy of
Neurology. Neurology. 2010;74(23):1911-8.
Greer DM, Shemie SD, Lewis A, Torrance S, Varelas P, Goldenberg FD, et al. Determination of Brain Death/Death by Neurologic Criteria: The World Brain Death Project. JAMA. 2020;324(11):1078-97.
Llompart-Pou JA, Abadal JM, Güenther A, Rayo L, Martín-del Rincón JP, Homar J, et al. Transcranial Sonography and Cerebral Circulatory Arrest in Adults: A Comprehensive Review. ISRN Critical Care. 2013;2013:167468.
Wijdicks EF. Brain death worldwide: accepted fact but no global consensus in diagnostic criteria. Neurology. 2002;58(1):20-5.
Lovrencic-Huzjan A. Transcranial Doppler as an Confirmatory Test in Brain Death. In: Randhawa G, editor. Organ Donation and Transplantation - Public Policy and Clinical Perspectives: IntechOpen; 2012;267-84.
Lovrencic-Huzjan A, Vukovic V, Gopcevic A, Vucic M, Kriksic V, Demarin V. Transcranial Doppler in brain death confirmation in clinical practice. Ultraschall Med. 2011;32(1):62-6.
Lampl Y, Gilad R, Eschel Y, Boaz M, Rapoport A, Sadeh M. Diagnosing brain death using the transcranial Doppler with a transorbital approach. Arch Neurol. 2002;59(1):58-60.
Dominguez-Roldan JM, Jimenez-Gonzalez PI, Garcia-Alfaro C, Rivera-Fernandez V, Hernandez- Hazanas F. Diagnosis of brain death by transcranial Doppler sonography: solutions for cases of difficult sonic windows. Transplant Proc. 2004;36(10):2896-7.
Ducrocq X, Hassler W, Moritake K, Newell DW, von Reutern GM, Shiogai T, et al. Consensus opinion on diagnosis of cerebral circulatory arrest using Doppler-sonography: Task Force Group on cerebral death of the Neurosonology Research Group of the World Federation of Neurology. J Neurol Sci. 1998;159(2):145-50.
Segura T, Calleja S, Irimia P, Tembl JI, Spanish Society of N. Recommendations for the use of transcranial Doppler ultrasonography to determine the existence of cerebral circulatory arrest as diagnostic support for brain death. Rev Neurosci. 2009;20(3-4):251-9.
Kirkham FJ, Levin SD, Padayachee TS, Kyme MC, Neville BG, Gosling RG. Transcranial pulsed Doppler ultrasound findings in brain stem death. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 1987;50(11):1504-13
Ropper AH, Kehne SM, Wechsler L. Transcranial Doppler in brain death. Neurology. 1987;37(11):1733-5.
Güenther A AH, Llompart-Pou JA, Witte OW, Terborg C. Determination of brain death: an overview with a special emphasis on new ultrasound techniques for confirmatory testing. The Open Critical Care Medicine Journal. 2011;4:35-43.
Sloan MA, Alexandrov AV, Tegeler CH, Spencer MP, Caplan LR, Feldmann E, et al. Assessment: transcranial Doppler ultrasonography: report of the Therapeutics and Technology Assessment Subcommittee of the American Academy of Neurology. Neurology. 2004;62(9):1468-81.
Monteiro LM, Bollen CW, van Huffelen AC, Ackerstaff RG, Jansen NJ, van Vught AJ. Transcranial Doppler ultrasonography to confirm brain death: a meta-analysis. Intensive Care Med. 2006;32(12):1937-44.
Chang JJ, Tsivgoulis G, Katsanos AH, Malkoff MD, Alexandrov AV. Diagnostic Accuracy of Transcranial Doppler for Brain Death Confirmation: Systematic Review and Meta-Analysis. AJNR Am J Neuroradiol. 2016;37(3):408-14.
Wijdicks EF. The diagnosis of brain death. N Engl J Med. 2001;344(16):1215-21
Poularas J, Karakitsos D, Kouraklis G, Kostakis A, De Groot E, Kalogeromitros A, et al. Comparison between transcranial color Doppler ultrasonography and angiography in the confirmation of brain death. Transplant Proc. 2006;38(5):1213-7.
de Freitas GR, Andre C. Sensitivity of transcranial Doppler for confirming brain death: a prospective study of 270 cases. Acta Neurol Scand. 2006;113(6):426-32.
Fages E, Tembl JI, Fortea G, Lopez P, Lago A, Vicente JL, et al. [Clinical usefulness of transcranial Doppler in diagnosis of brain death]. Med Clin (Barc). 2004;122(11):407-12.
Nebra AC, Virgos B, Santos S, Tejero C, Larraga J, Araiz JJ, et al. [Clinical diagnostic of brain death and transcranial Doppler, looking for middle cerebral arteries and intracranial vertebral arteries. Agreement with scintigraphic techniques]. Rev Neurol. 2001;33(10):916-20.
Zurynski Y, Dorsch N, Pearson I, Choong R. Transcranial Doppler ultrasound in brain death: experience in 140 patients. Neurol Res. 1991;13(4):248-52.
de Freitas GR, Andre C, Bezerra M, Nunes RG, Vincent M. Persistence of isolated flow in the internal carotid artery in brain death. J Neurol Sci. 2003;210(1-2):31-4.
Hadani M, Bruk B, Ram Z, Knoller N, Spiegelmann R, Segal E. Application of transcranial doppler ultrasonography for the diagnosis of brain death. Intensive Care Med. 1999;25(8):822-8.
Krejza J, Mariak Z, Walecki J, Szydlik P, Lewko J, Ustymowicz A. Transcranial color Doppler sonography of basal cerebral arteries in 182 healthy subjects: age and sex variability and normal reference values for blood flow parameters. AJR Am J Roentgenol. 1999;172(1):213-8.
Hassler W, Steinmetz H, Pirschel J. Transcranial Doppler study of intracranial circulatory arrest. J Neurosurg. 1989;71(2):195-201.
Cardona P, Quesada H, Cano L, Campelacreu J, Escrig A, Mora P, et al. Oscillating transcranial Doppler patterns of brain death associated with therapeutic maneuvers. In: Bartels E, Bartels S, Poppert H, editor. New Trends in Neurosonology and Cerebral Hemodynamics: Perspectives in Medicine; 2012;321-4.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทยเล่มนี้ ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้นิพนธ์ ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการแต่อย่างใด การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็นของบทความไปเผยแพร่ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารเล่มนี้ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
