อุบัติการณ์และปัจจัยเสี่ยงในการเกิดภาวะชักและโรคลมชัก หลังการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง
คำสำคัญ:
โรคหลอดเลือดสมอง, อาการชักจากโรคหลอดเลือดสมอง, โรคลมชักจากโรคหลอดเลือดสมอง, โรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาอุบัติการณ์ของการเกิดอาการชักที่เกิดขึ้นภายหลังการเกิดโรคหลอดเลือดสมองในระยะแรก (early poststroke seizure) และโรคลมชักที่เกิดขึ้นจากโรคหลอดเลือดสมอง (poststroke epilepsy) ในคนไทย และความแตกต่างระหว่างทั้งสองกลุ่ม รวมถึงปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการเกิดโรคลม ชักจากโรคหลอดเลือดสมอง
วิธีวิจัย การศึกษานี้เป็นการศึกษาผู้ป่วยทั้งหมดที่มีอาการชักหลังการเกิดโรคหลอดเลือดสมองที่คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล ตั้งแต่ 1 มกราคม 2557 จนถึง 31 ธันวาคม 2561 โดยผู้ป่วยจะถูกแบ่งออกเป็นสองกลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่มีอาการชักภายใน 7 วันหลังเกิดโรคหลอดเลือดสมอง และกลุ่มที่เกิดอาการชักหลังจาก 7 วันที่เกิดโรคหลอดเลือดสมองไปแล้วซึ่งในกลุ่มหลังนี้จะถือว่าเป็นโรคลมชักที่เกิดขึ้นจากโรคหลอดเลือดสมอง
ผลการวิจัย จากผู้ป่วยที่มาด้วยโรคหลอดเลือดสมองทั้งหมด 3600 รายที่ไม่มีประวัติของโรคลมชักมาก่อนพบว่ามีผู้ป่วย 93 คนที่เกิดอาการชักขึ้นหลังจากการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่ 54 ราย
(58.1%) อยู่ในกลุ่มโรคเลือดออกในสมอง สำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบพบว่ามีอาการชักทั้งสิ้น 39 ราย (41.9%) โดยมีผู้ป่วย 59 รายที่เป็นกลุ่มที่มีอาการชักภายใน 7 วันหลังเกิดโรคหลอดเลือดสมอง โดย 44 คน (74.6%) เป็นผู้ป่วยโรคเลือดออกในสมองและ 15 คน (25.4%) เป็นผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบ สำหรับกลุ่มโรคลมชักที่เกิดขึ้นจากโรคหลอดเลือดสมอง พบผู้ป่วยทั้งสิ้น 34 ราย โดยในจำนวนนี้ 24 ราย (70.6%) เป็นผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบ และ 10 ราย (29.4%) เป็นผู้ป่วยโรคเลือดออกในสมอง จากการเปรียบเทียบระหว่างสองกลุ่ม พบว่ากลุ่มที่มีอาการชักภายใน 7 วันหลังเกิดโรคหลอดเลือดสมองมีความสัมพันธ์กับโรคเลือดออกในสมองและที่อายุน้อยกว่า ส่วนกลุ่มโรคลมชักที่เกิดขึ้นจากโรคหลอดเลือดสมองมีความสัมพันธ์กับชนิดของโรคหลอดเลือดสมองตีบ, อายุ, ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิด atrial fibrillation, การทำงานของไตที่ผิดปกติ, และภาวะแคลเซียมในเลือดสูง
สรุป จากการศึกษานี้พบว่าอุบัติการณ์ของการเกิดอาการชักภายหลังการเกิดโรคหลอดเลือดสมองเท่ากับ 5.17 คนต่อประชากร 1,000 คนต่อปี โดยโรคหลอดเลือดสมองตีบ, อายุที่มากขึ้นภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิด atrial fibrillation, การทำงานของไตที่ผิดปกติ, และภาวะแคลเซียมในเลือดที่สูงมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคลมชักที่เป็นผลจากโรคหลอดเลือดสมอง
เอกสารอ้างอิง
1. Beghi E, Carpio A, Forsgren L, Hesdorffer DC, Malmgren K, Sander JW, et al. Recommendation for a definition of acute symptomatic seizure. Epilepsia. 2010;51(4):671-75
2. Pande SD, Lwin MT, Kyaw KM, Khine AA, Thant AA, Win MM, et al. Post-stroke seizure-Do the location, types and managements of stroke matter. Epilepsia Open. 2018;3:392-398.
3. Hauser WA, Annegers JF, Kurland LT. Incidence of epilepsy and unprovoked seizure in Rochester, Minnesota: 1935-1984 Epilepsia. 1993;34:453-468.
4. Haapaniemi E, Strbian D, Rossi C. The CAVE score for predicting late seizures after intracerebral hemorrhage. Stroke. 2014;45:1971-1976.
5. Yang H, Rajah G. Pathogenesis of epileptic seizures and epilepsy after stroke. Neurological Research. 2018;40:426-432.
6. Naylor J, Thevathasan A, Churilov L, Guo R, Xiong Y, Koome M, Chen Z, et al. Association between different acute stroke therapies and development of post stroke seizures. BMC Neurol. 2018 May 3;18(1):61.
7. De Reuck JL. Stroke-related seizures and epilepsy. Neurol Neurochir Pol 2007; 41: 144–149.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทยเล่มนี้ ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้นิพนธ์ ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการแต่อย่างใด การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็นของบทความไปเผยแพร่ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารเล่มนี้ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
