ผลการรักษาด้วยยาต้านเกล็ดเลือดสองชนิดร่วมกันในผู้ป่วย โรคสมองขาดเลือดหรือสมองขาดเลือดชั่วคราวที่มีหลอดเลือดแดง คาโรติดส่วนภายในและภายนอกโพรงกะโหลกศีรษะตีบหรืออุดตัน
คำสำคัญ:
หลอดเลือดแดงคาโรติดอุดตัน, ยาต้านเกล็ดเลือดสองชนิด, โรคหลอดเลือดสมอง, หลอดเลือดแดงคาโรติดตีบต่อเนื่องบทคัดย่อ
ความเป็นมาและวัตถุประสงค์: ภาวะหลอดเลือดแดงคาโรติดตีบ เป็นหนึ่งในสาเหตุของการเกิดโรคหลอด เลือดสมองขาดเลือด ผู้ป่วยบางรายไม่สามารถทำการผ่าตัดหลอดเลือดแดงได้ เนื่องจากลักษณะของการ ตีบของหลอดเลือดแดงคาโรติดนั้นมีลักษณะของการตีบต่อเนื่องหรืออุดตันไปแล้ว การรักษาด้วยยาต้าน เกล็ดเลือดสองชนิดร่วมกันนั้นในปัจจุบันมีการศึกษาวิจัยที่ผ่านมาว่าช่วยลดอุบัติการณ์ของการเกิด โรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดกลับเป็นซ้ำได้ อย่างไรก็ตามยังไม่มีข้อมูลมากพอในกลุ่มผู้ป่วยโรคหลอด เลือดสมองขาดเลือดที่ตรวจพบหลอดเลือดแดงคาโรติดตีบต่อเนื่องหรืออุดตัน จึงเป็นที่มาของการศึกษา เพื่อติดตามผลการรักษาด้วยยาต้านเกล็ดเลือดสองชนิดร่วมกันในผู้ป่วยกลุ่มน
ระเบียบวิธีวิจัย: เป็นการศึกษาทบทวนข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียน โดยเก็บข้อมูลอาการทางคลินิก, รายละเอียดของภาพวินิจฉัยทางสมองและหลอดเลือดสมอง, ผลลัพธ์ของการรักษาในกลุ่มผู้ป่วยโรคหลอด เลือดสมองขาดเลือดที่ตรวจพบหลอดเลือดคาโรติดตีบต่อเนื่องหรือหลอดเลือดคาโรติดอุดตันและวิเคราะห์ ข้อมูลทางสถิติ ครอบคลุมข้อมูลปัจจัยพื้นฐานของผู้ป่วย, ปัจจัยเสี่ยงและปัจจัยอื่นๆที่อาจมีผลรบกวน ต่อผลลัพธ์ในการรักษา
ผลการวิจัย: ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่รับประทานยาต้านเกล็ดเลือดเพียงชนิดเดียวมีความเสี่ยงต่อ การเกิดโรคหลอดเลือดสมองกลับเป็นซ้ำเมื่อติดตามอาการในช่วงระยะเวลาหนึ่งปีมากกว่าผู้ป่วยที่รับ ประทานยาต้านเกล็ดเลือดสองชนิดร่วมกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (odd ratio (OR), 0.67; confidence interval (95%CI), 0.26-0.98; p=0.029) แต่หากพิจารณาเฉพาะผลลัพธ์ที่เป็นการเสียชีวิตอย่างเดียวยัง ไม่พบว่ามีนัยสำคัญทางสถิติ (OR, 0.86; 95%CI, 0.32-39.49; p=0.556) การเกิดเลือดออกชนิดนอก สมองพบ10.7% ในกลุ่มผู้ป่วยที่รับประทานยาต้านเกล็ดเลือดสองชนิดร่วมกันและเกิดเลือดออกชนิดนอก สมอง 5.3% ในกลุ่มผู้ป่วยที่รับประทานยาต้านเกล็ดเลือดเพียงชนิดเดียว (OR, 3.33; 95%CI, 1.88-5.80; p=<0.001)
สรุป: ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดที่ตรวจพบหลอดเลือดแดงคาโรติดตีบต่อเนื่องหรืออุดตันได้ ประโยชน์ในการรับประทานยาต้านเกล็ดเลือดสองชนิดร่วมกัน แต่เพิ่มโอกาสการเกิดเลือดออกชนิดนอก สมองโดยที่ภาวะเลือดออกที่เกิดขึ้นไม่รุนแรง
เอกสารอ้างอิง
2. Bryant MF. Anatomic considerations in carotid endarterectomy. Surg Clin North Am 1974;54:1291–6.
3. HansS, Shah S, Hans B. Carotid endarterectomy for high plaques. Am J Surg 1989;157:431–4.
4. Day AL, Rhoton Air, Quisling RG. Resolving siphon stenosis following endarterectomy. Stroke 1980;11:278-81.
5. Fields WS. Selection of stroke patients for arterial reconstructive surgery. Am I Surg 1973;125:527-9.
6. Marzewski DH, Fttrlan AJ, St Louis P, Little JR, Modic MT, Williams G. Intracranial internal carotid artery stenosis: long-term prognosis. Stroke 1982;13:821-4.
7. Markus HS, Droste DW, Kaps M, Larrue V, Lees KR, Siebler M, et al. Dual antiplatelet therapy with clopidogrel and aspirin in symptomatic carotid stenosis evaluated using doppler embolic signal detection: the Clopidogrel and Aspirin for Reduction of Emboli in Symptomatic Carotid Stenosis. Circulation 2005;111(17):2233-40.
8. Wang Y, Zhao X, Liu L, Wang D, Wang C, Li H, et al. Clopidogrel with aspirin in acute minor stroke or transient ischemic attack. N Engl J Med 2013;369(1):11-9.
9. Johnston SC, Rothwell PM, Nguyen-Huynh MN, Giles MF, Elkins JS, Bernstein AL, et al. Validation and refinement of scores to predict very early stroke risk after transient ischaemic attack. Lancet 2007;369: 283-92.
10. North American Symptomatic Carotid Endarterectomy Trial Collaborators. Beneficial effect of carotid endarterectomy in symptomatic patients with high-grade carotid stenosis. N Engl J Med 1991;325:445–453.
11. Mughal MM, Khan MK, DeMarco JK, Majid A, Shamoun F, Abela GS. Symptomatic and asymptomatic carotid artery plaque. Expert review of cardiovascular therapy 2011;9(10):1315-30.
12. Markus HS, Droste DW, Kaps M, Larrue V, Lees KR, Siebler M, et al. Dual antiplatelet therapy with clopidogrel and aspirin in symptomatic carotid stenosis evaluated using doppler embolic signal detection: the Clopidogrel and Aspirin for Reduction of Emboli in Symptomatic Carotid Stenosis.
Circulation 2005;111(17):2233-40.
13. Bernard R. Fundamentals of biostatistics (5thed.). Duxbery:Thomson learning, 384-385.
14. Markus HS, Droste DW, Kaps M, Larrue V, Lees KR, Siebler M, et al. Dual antiplatelet therapy with clopidogrel and aspirin in symptomatic carotid stenosis evaluated using doppler embolic signal detection: the Clopidogrel and Aspirin for Reduction of Emboli in Symptomatic Carotid Stenosis (CARESS) trial. Circulation 2005;111(17):2233-40.
15. Wang Y, Zhao X, Liu L, Wang D, Wang C, Li H, et al. Clopidogrel with aspirin in acute minor stroke or transient ischemic attack (CHANCE) trial. N Engl J Med 2013;369(1):11-9.
16. Johnston SC, Easton JD, Farrant M, Barsan W, Conwit RA, Elm JJ, et al. Clopidogrel and Aspirin in Acute Ischemic Stroke and HighRisk TIA. N Engl J Med 2018;379(3):215-25.
17. Grubb RL Jr, Derdeyn CP, Fritsch SM, Carpenter DA, Yundt KD, Videen TO, et al. Importance of hemodynamic factors in the prognosis of symptomatic carotid occlusion. JAMA 1998;280:1055–1060.
18. Bogousslavsky J, Regli F. Borderzone infarctions distal to internal carotid artery occlusion: prognostic implications. Ann Neurol 1986;20:346– 350.
19. Pessin MS, Hinton RC, Davis KR, Duncan GW, Roberson GH, Ackerman RH, et al. Mechanisms of acute carotid stroke. Ann Neurol 1979;6:245–252.
20. Wijman CA, Babikian VL, Matjucha IC, Koleini B, Hyde C, Winter MR, et al. Cerebral microembolism in patients with retinal ischemia. Stroke 1998; 29:1139–1143.
21. Caplan LR, Hennerici M. Impaired clearance of emboli (washout) is an important link between hypoperfusion, embolism, and ischemic stroke. Arch Neurol 1998;55:1475–1482.
22. Caplan LR, Wong KS, Gao S, Hennerici MG. Is hypoperfusion an important cause of strokes? If so, how? Cerebrovasc Dis 2006;21:145–153.
23. Delcker A, Diener HC, Wilhelm H. Source of cerebral microembolic signals in occlusion of the internal carotid artery. J Neurol 1997;244:312–317.
24. Barnett HJ, Peerless SJ, Kaufmann JC. “Stump” on internal carotid artery–a source for further cerebral embolic ischemia. Stroke 1978;9:448–456.
25. Georgiadis D, Grosset DG, Lees KR. Transhemispheric passage of microemboli in patients with unilateral internal carotid artery occlusion. Stroke 1993;24:1664–1666.
26. Klijn CJ, Kappelle LJ, Algra A, van Gijn J. Outcome in patients with symptomatic occlusion of the internal carotid artery or intracranial arterial lesions: a meta-analysis of the role of baseline characteristics and type of antithrombotic treatment. Cerebrovasc Dis 2001;12:228–234.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทยเล่มนี้ ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้นิพนธ์ ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการแต่อย่างใด การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็นของบทความไปเผยแพร่ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารเล่มนี้ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
