การเปรียบเทียบอัตราการรอดชีวิตระยะยาวระหว่างการฉายรังสี 2 มิติ และ 3 มิติ ร่วมกับยาเคมีบำบัดในการรักษาผู้ป่วยมะเร็ง มะเร็งลำไส้ตรง ในโรงพยาบาลศิริราช

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล: โรคมะเร็งลำไส้ตรงเป็นโรคมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับที่ 3 การผ่าตัดเพื่อช่วยให้โรคมะเร็งหายขาดและใช้การฉายรังสีรักษาร่วมกับยาเคมีบำบัด วิธีการฉายรังสีได้มีการพัฒนาเทคนิคการฉายรังสีจากเทคนิคแบบสองมิติเป็นสามมิติในระหว่างปี พ.ศ.2558-2561

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอัตรารอดชีวิตโดยรวม, อัตราการปลอดโรค, อัตราการกลับเป็นซ้ำเฉพาะที่, และอัตราการแพร่กระจายของโรค โดยเปรียบเทียบระหว่างการฉายรังสีแบบสองมิติและแบบสามมิติ

วัสดุและวิธีการ: รวบรวมข้อมูลรายละเอียดของผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ตรงระยะลุกลามเฉพาะที่ (T2-4 และ/หรือ มีการลุกลามที่ต่อมน้ำเหลือง) ที่ได้รับการรักษาด้วยการฉายรังสีร่วมกับยาเคมีบำบัดก่อนหรือหลังการผ่าตัด ตั้งแต่มกราคม พ.ศ. 2555 ถึง ธันวาคม พ.ศ. 2561 โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบสองมิติ และกลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบสามมิติ โดยผลลัพธ์หลักคือเปรียบเทียบอัตรารอดชีวิตโดยรวม และอัตราการปลอดโรค และผลลัพธ์รองคือ อัตราการกลับเป็นซ้ำเฉพาะที่ และอัตราการแพร่กระจายของโรค

ผลการศึกษา: ผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ตรงระยะลุกลามเฉพาะที่รวม 192 คน แบ่งออกเป็นกลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบสองมิติ 49 คน และกลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบสามมิติ 143 คน ค่ามัธยฐานของระยะเวลาติดตามหลังการรักษา (Median follow-up time)เท่ากับ 5.4 ปี ผลลัพธ์หลักพบว่าไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญของอัตรารอดชีวิตโดยรวมที่ 5 ปี (89.8% ในกลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบสองมิติ เปรียบเทียบกับ 87.4% ในกลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบสามมิติ (p-value = 0.297)) และอัตราปลอดโรคที่ 5 ปี (87.8% ในกลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบสองมิติ เปรียบเทียบกับ 79.0% ในกลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบสามมิติ (p-value = 0.352)) ส่วนผลลัพธ์รองคือ อัตราการกลับเป็นซ้ำเฉพาะที่ของทั้งสองกลุ่มเท่ากับ 4.2% และอัตราการแพร่กระจายของโรคของทั้งสองกลุ่มเท่ากับ 16.7%

ข้อสรุป: การศึกษาเปรียบเทียบผลการรักษาโรคมะเร็งลำไส้ตรงระยะลุกลามเฉพาะที่โดยใช้การฉายรังสีแบบสองมิติและแบบสามมิติ ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญในอัตรารอดชีวิตโดยรวม และอัตราการปลอดโรคที่ 5 ปี