การพัฒนารูปแบบโปรแกรมป้องกันฟันผุในศูนย์เด็กเล็กในจังหวัดพะเยา
คำสำคัญ:
โปรแกรมการป้องกัน, ฟันผุ , เด็กเล็ก, ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบทคัดย่อ
ที่มา: ภาวะฟันน้ำนมผุเป็นปัญหาที่สำคัญระดับโลก เด็กก่อนวัยเรียน มีโรคฟันน้ำนมผุสูง เช่นเดียวกับข้อมูลจังหวัดพะเยา
วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนารูปแบบและศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมป้องกันฟันผุในศูนย์เด็กเล็กจังหวัดพะเยา
วิธีการศึกษา:การวิจัยเชิงพัฒนา (Research and Developmental: R&D) ระยะเวลาดำเนินงานวิจัย 6 เดือน ระหว่าง เดือน 25 มกราคม - 10 มิถุนายน 2567 ดำเนินการวิจัยในศูนย์เด็กเล็ก จังหวัดพะเยาจำนวน 12 แห่ง ในเด็กอายุ 2-5 ปี กลุ่มที่ได้รับโปรแกรมป้องกันฟันผุ จำนวน 125 คน ได้รับการทันตกรรมป้องกัน โดยฟลูออไรด์วานิช และผลิตภัณฑ์นมเม็ดโพรไบโอติกส์ การฝึกทักษะการแปรงฟัน การส่งเสริมสุขภาพช่องปากและพัฒนาศักยภาพการดูแลสุขภาพช่องปากโดยผู้ปกครองและครูผู้ดูแลเด็ก เปรียบเทียบกับกลุ่มที่ได้รับการดูแลตามแนวทางมาตรฐาน จำนวน 125 คน ทั้งหมดได้รับการประเมินพฤติกรรมการแปรงฟัน คราบจุลินทรีย์ และสภาวะฟันผุ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ความถี่ ร้อยละ ไคสแควร์ และการทดสอบค่าที
ผลการศึกษา: ผลการติดตามหลังโปรแกรมป้องกันฟันผุที่ 6 เดือน จำนวนเด็ก 221 คน มีอายุเฉลี่ย 3.02 ± 0.60 ปี เป็นเพศชาย 115 คน (ร้อยละ 52.04) จำแนกเป็นกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมป้องกันฟันผุ 109 คน (ร้อยละ 49.32) และ กลุ่มที่ได้รับการดูแลตามแนวทางมาตรฐาน 112 คน (ร้อยละ 50.68) พบว่าผลการประเมิน ในกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมป้องกันฟันผุเทียบกับกลุ่มที่ได้รับการดูแลตามแนวทางมาตรฐาน มีค่าเฉลี่ยจำนวนฟันผุ 2.55 ± 3.77 และ 3.50 ± 4.16 ซี่ต่อคน (p = 0.073) ค่าเฉลี่ยดัชนีคราบจุลินทรีย์ 0.68 ± 0.26 และ 0.98 ± 0.36 (p < 0.001) ความถี่ในการแปรงฟันเฉลี่ย 2.11 ± 0.63 และ 1.78 ± 0.65 ครั้งต่อวัน (p <0.001) พฤติกรรมการบริโภคขนมมีค่าคะแนนเฉลี่ย 1.41 ± 1.80 และ 1.89 ± 1.69 ครั้งต่อสัปดาห์ (p = 0.041) และความรู้ในผู้ปกครองเด็ก มีค่าคะแนนเฉลี่ย 8.74 ± 1.12 และ 7.44 ± 1.60 คะแนน (p < 0.001) ตามลำดับ
สรุปผล: โปรแกรมป้องกันฟันผุในศูนย์เด็กเล็กสามารถป้องกันฟันผุที่เกิดใหม่ในกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมป้องกันฟันผุได้ดีกว่ากลุ่มที่ได้รับการดูแลตามแนวทางมาตรฐาน และยังส่งผลต่อค่าดัชนีคราบจุลินทรีย์ที่ลดลง รวมทั้งก่อให้เกิดการแปรงฟันที่มากขึ้น
References
Bureau of Dental Health. The 9th national oral health survey of Thailand report. Nontaburi: Bureau of Dental Health; 2024. [In Thai]
Chen QW, Yuan S, Shi L. Evaluation of caries prevention effect of multi-dimensional oral cleaning intervention model for regional preschool children. Shanghai Kou Qiang Yi Xue. 2021;30(1):66-70.
Innes NP, Clarkson JE, Douglas GVA, Ryan V, Wilson N, Homer T, et al. Child Caries Management: A Randomized Controlled Trial in Dental Practice. J Dent Res. 2020;99(1):36-43. doi: 10.1177/0022034519888882.
Rugg-Gunn A. Dental caries: strategies to control this preventable disease. Acta Med Acad. 2013;42(2):117-30. doi: 10.5644/ama2006-124.80.
Amaechi BT, AbdulAzees PA, Alshareif DO, Shehata MA, Lima P, Abdollahi A, et al. Comparative efficacy of a hydroxyapatite and a fluoride toothpaste for prevention and remineralization of dental caries in children. BDJ Open. 2019;5:18. doi: 10.1038/s41405-019-0026-8.
McMahon AD, Wright W, Anopa Y, McIntosh E, Turner S, Conway DI, et al. Fluoride Varnish in Nursery Schools: A Randomised Controlled Trial - Protecting Teeth @3. Caries Res. 2020;54(3):274-82. doi: 10.1159/000509680.
Agarwal D, Kumar A, Ghanghas M, Bc M, Yadav V. Effectiveness of Fluoride Varnish in Prevention of Early Childhood Caries in 3-4 Years Old Children - A 36 Month Prospective Community Based Randomized Controlled Trial. J Clin Pediatr Dent. 2022;46(2):125-31. doi: 10.17796/1053-4625-46.2.6.
Sousa GP, Lima CCB, Braga MM, Moura L, Lima MDM, Moura MS. Early childhood caries management using fluoride varnish and neutral fluoride gel: a randomized clinical trial. Braz Oral Res. 2022;36:e099. doi: 10.1590/1807-3107bor-2022.vol36.0099.
Uzel I, Gurlek C, Kuter B, Ertugrul F, Eden E. Caries-Preventive Effect and Retention of Glass-Ionomer and Resin-Based Sealants: A Randomized Clinical Comparative Evaluation. Biomed Res Int. 2022;2022:7205692. doi: 10.1155/2022/7205692.
Krupa NC, Thippeswamy HM, Chandrashekar BR. Antimicrobial efficacy of Xylitol, Probiotic and Chlorhexidine mouth rinses among children and elderly population at high risk for dental caries - A Randomized Controlled Trial. J Prev Med Hyg. 2022;63(2):E282-7. doi: 10.15167/2421-4248/jpmh2022.63.2.1772.
Manmontri C, Nirunsittirat A, Piwat S, Wattanarat O, Pahumunto N, Makeudom A, et al. Reduction of Streptococcus mutans by probiotic milk: a multicenter randomized controlled trial. Clin Oral Investig. 2020;24(7):2363-74. doi: 10.1007/s00784-019-03095-5.
Hasslöf P, Stecksén-Blicks C. Chapter 10: Probiotic Bacteria and Dental Caries. Monogr Oral Sci. 2020;28:99-107. doi: 10.1159/000455377.
Hemming K, Girling AJ, Sitch AJ, Marsh J, Lilford RJ. Sample size calculations for cluster randomised controlled trials with a fixed number of clusters. BMC Med Res Methodol. 2011;11:102. doi: 10.1186/1471-2288-11-102.
Rodríguez G, Ruiz B, Faleiros S, Vistoso A, Marró ML, Sánchez J, et al. Probiotic Compared with Standard Milk for High-caries Children: A Cluster Randomized Trial. J Dent Res. 2016;95(4):402-7. doi: 10.1177/0022034515623935.
Piwat S, Teanpaisan R, Manmontri C, Wattanarat O, Pahumunto N, Makeudom A, et al. Efficacy of Probiotic Milk for Caries Regression in Preschool Children: A Multicenter Randomized Controlled Trial. Caries Res. 2020;54(5-6):491-501. doi: 10.1159/000509926.
Juajan K, Sinchai I, Nammontri O, Silalai A, Sukcharoenkosol H. Parents’ Oral Health Care Behaviors and Caries Status of Preschool Child in Kaengkhoi District Saraburi Province. The Journal of Baromarajonani College of Nusing, Nakhonratchasima. 2016;22(1):5-17. [In Thai]
Makeaw C, Makeaw K. Evaluation of the Project on Children's Teeth Brushing Training for Parents in a Well Child Clinic, Phompiram Hospital, Phitsanulok, 2015-2017. Journal of health science. 2018;27(3):443-51. [In Thai]
Menegaz AM, Quevedo LÁ, Muniz LC, Finlayson TL, Ayala GX, Cascaes AM. Changes in young children's oral health-related behaviours and caregiver knowledge: A cluster randomized controlled trial in Brazil. Community Dent Oral Epidemiol. 2020;48(1):81-7. doi: 10.1111/cdoe.12507.
Pisarnturakit P, Detsomboonrat P. Comparison of two caries prevention programs among Thai kindergarten: a randomized controlled trial. BMC Oral Health. 2020;20(1):119. doi: 10.1186/s12903-020-01107-5.
Maldupa I, Innes N, Viduskalne I, Brinkmane A, Senakola E, Krumina K, et al. Clinical effectiveness/child-patient and parent satisfaction of two topical fluoride treatments for caries: a randomised clinical trial. Sci Rep. 2024;14(1):8123. doi: 10.1038/s41598-024-58850-w.
Ruff RR, Barry-Godín T, Niederman R. Effect of Silver Diamine Fluoride on Caries Arrest and Prevention: The CariedAway School-Based Randomized Clinical Trial. JAMA Netw Open. 2023;6(2):e2255458. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2022.55458.
Ballikaya E, Ünverdi GE, Cehreli ZC. Management of initial carious lesions of hypomineralized molars (MIH) with silver diamine fluoride or silver-modified atraumatic restorative treatment (SMART): 1-year results of a prospective, randomized clinical trial. Clin Oral Investig. 2022;26(2):2197-205. doi: 10.1007/s00784-021-04236-5.
Samuel SR, Acharya S, Rao JC. School Interventions-based Prevention of Early-Childhood Caries among 3-5-year-old children from very low socioeconomic status: Two-year randomized trial. J Public Health Dent. 2020;80(1):51-60. doi: 10.1111/jphd.12348.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 โรงพยาบาลนครพิงค์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลนครพิงค์ จ.เชียงใหม่
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องบทความในวารสารวิชาการและวิจัยเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับโรงพยาบาลนครพิงค์ และบุคลากรท่านอื่นๆในโรงพยาบาลฯ ความรับผิดชอบเกี่ยวกับบทความแต่ละเรื่องผู้เขียนจะรับผิดชอบของตนเองแต่ละท่าน
