ความชุกและปัจจัยที่มีผลต่อภาวะโลหิตจาง ในผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติ โรงพยาบาลสมุทรสาคร

บทคัดย่อ

ที่มา: ภาวะโลหิตจางเป็นโรคร่วมที่สำคัญในภาวะหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติ ซึ่งอาจทำให้ภาวะหัวใจล้มเหลวเรื้อรังแย่ลงได้

วัตถุประสงค์หลัก: เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยสัมพันธ์กับภาวะโลหิตจางของผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติระหว่างผู้ป่วยที่มีสมรรถภาพ New York Heart Association (NYHA) ระดับ 1-2 เทียบกับระดับ 3-4

วิธีวิจัย: การศึกษาแบบย้อนหลัง ในโรงพยาบาลสมุทรสาคร ตั้งแต่ 1 กค 2564 – 31 ธค 2565 ศึกษาในผู้ป่วยภาวะหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติ ที่ได้รับการตรวจภาวะโลหิตจาง และมีข้อมูลติดตามภาวะหัวใจล้มเหลวเรื้อรัง วิเคราะห์ปัจจัยระหว่างกลุ่มด้วย multivariable logistic regression นำเสนอด้วย Odds ratio, 95% confidence interval

ผลการศึกษา: ผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรังเข้าเกณฑ์การศึกษา 391 ราย มีความชุกภาวะโลหิตจางร้อยละ 52 ทั้งหมดได้รับการตรวจหาภาวะขาดธาตุเหล็กร้อยละ 15 กลุ่มผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติตาม NYHA ระดับ 3-4 มีภาวะโลหิตจางเป็นร้อยละ 71.95 มากกว่า กลุ่ม NYHA ระดับ 1-2 ที่มีร้อยละ 46.92 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) พบว่าปัจจัยด้าน NYHA ที่ 3-4 (Adj.OR. 2.32, 95%CI: 1.22-4.43, p  = 0.010), เพศหญิง (Adj.OR 2.38, 95%CI: 1.37-4.14, p = 0.002), ดัชนีมวลกายต่ำกว่าปกติ (Adj.OR. 4.71, 95%CI: 1.64-13.57, p = 0.004), โรคร่วมเบาหวาน (Adj.OR. 2.44, 95%CI: 1.42-4.17, p = 0.001) และระดับ serum creatinine (Adj.OR. 2.08, 95%CI: 1.37-3.15, p = 0.006) เป็นปัจจัยที่สัมพันธ์กับการมีภาวะโลหิตจางในผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติ ส่วนภาวะความดันโลหิตช่วงล่างสูงสัมพันธ์กับภาวะโลหิตจางในผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติ ได้น้อยกว่า (Adj.OR. 0.97, 95%CI: 0.96-0.99, p = 0.006)

 สรุป: ในการศึกษานี้ภาวะโลหิตจางในผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติมีความชุกสูง โดยเฉพาะกลุ่มที่มีอาการหัวใจล้มเหลวเรื้อรังที่มีการบีบตัวของหัวใจผิดปกติมาก ฉะนั้นการหาสาเหตุและแก้ไขภาวะโลหิตจางจึงมีความสำคัญ