การประเมินระบบเฝ้าระวังโรคไข้เลือดออกโรงพยาบาลมหาสารคาม ปี พ.ศ. 2566

บทคัดย่อ

รายงานโรคไข้เลือดออกเขตสุขภาพที่ 7 ปี 2566 พบผู้ป่วย 6,385 ราย เสียชีวิต 4 ราย อัตราป่วยตายร้อยละ 0.08 โดยจังหวัดมหาสารคามพบผู้ป่วยสูงที่สุดจำนวน 1,737 ราย อัตราป่วย 183.78 ต่อประชากรแสนคน การรายงานโรคในระบบเฝ้าระวังโรคโดย รง.506 ที่ครบถ้วน ถูกต้อง และทันเวลา จึงมีความสำคัญและจำเป็นต้องมีการประเมินระบบเพื่อให้ทราบคุณลักษณะเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพสำหรับการปรับปรุงพัฒนาระบบ โดยการศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง สุ่มตัวอย่างจากเวชระเบียนอย่างเป็นระบบตามสัดส่วนการรายงานโรค ปี พ.ศ. 2566 ในรหัส ICD-10 ที่กำหนด ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม –31 ธันวาคม 2566 โดยใช้ทั้งนิยามโรคและการวินิจฉัยของแพทย์ ทบทวน รง. 506 ในรหัส 26, 27 และ 66 ศึกษาขั้นตอนการรายงานโรค และสัมภาษณ์บุคลากรที่เกี่ยวข้อง พบว่าขั้นตอนการรายงานข้อมูลจากจุดบริการมายังงานระบาดวิทยา กรณียึดตามนิยามโรคพบความไวร้อยละ 79.92 ค่าพยากรณ์บวกร้อยละ 44.50 กรณียึดตามวินิจฉัยแพทย์พบความไวร้อยละ 76.65 และค่าพยากรณ์บวกร้อยละ 71.87 ตัวแปร เพศ อายุ ที่อยู่ (ตำบล-อำเภอ) สัญชาติ และประเภทผู้ป่วย บันทึกได้ครบถ้วนร้อยละ 100 ส่วนตัวแปร วันเริ่มป่วยและ วันที่วินิจฉัย พบถูกต้องร้อยละ 79.86 และ 92.4 สำหรับตัวแปร อายุ เป็นตัวแทนของระบบเฝ้าระวังได้การรายงานโรคทันเวลาภายใน 7 วัน คิดเป็นร้อยละ 100 สำหรับคุณลักษณะเชิงคุณภาพพบว่า ขั้นตอนการรายงานโรคไข้เลือดออกง่ายและไม่ซับซ้อน มีแนวทางชัดเจน โดยบันทึกข้อมูลใน Mahasarakham Hospital Information System, MSK HIS ซึ่งเจ้าหน้าที่พร้อมเรียนรู้ ปรับเปลี่ยนการรายงานและยอมรับว่าระบบเฝ้าระวังมีความสำคัญ โดยผู้บริหารมีนโยบายและกำกับติดตามงานสม่ำเสมอ รวมทั้งบุคลากรทุกระดับได้นำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในการวางแผนป้องกันควบคุมโรค

หน่วยงานควรมีการทบทวนโรคที่ต้องรายงานและสื่อสารไปยังผู้ที่เกี่ยวข้อง ประชาสัมพันธ์ให้ผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งภายในและภายนอกโรงพยาบาล มีการนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ ซึ่งจะส่งผลให้ระบบเฝ้าระวังโรคไข้เลือดออกมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น