การแปลงยุทธศาสตร์ลดการบริโภคเกลือและโซเดียมไปสู่การปฏิบัติ ระดับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กรณีศึกษาเทศบาลตำบลปริก อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา

ผู้แต่ง

  • ธัญญาภรณ์ เรืองสุวรรณ สถาบันนโยบายสาธารณะ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • พงค์เทพ สุธีรวุฒิ สถาบันนโยบายสาธารณะ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

คำสำคัญ:

การแปลงยุทธศาสตร์, การลดการบริโภคเกลือและโซเดียม, องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

บทคัดย่อ

     การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการแปลงยุทธศาสตร์ลดการบริโภคเกลือและโซเดียมไปสู่การปฏิบัติระดับท้องถิ่น กรณีศึกษา เทศบาลตำบลปริก อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา เก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์กลุ่มบุคลากรระดับนโยบาย จำนวน 8 คน และระดับปฏิบัติ จำนวน 9 คน และการสนทนากลุ่ม จำนวน 10 คน โดยใช้แบบสัมภาษณ์สำหรับการสัมภาษณ์กลุ่มและสนทนากลุ่ม และสรุปผลด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า คนในพื้นที่เทศบาลตำบลปริก อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา มีพฤติกรรมการบริโภคเกลือและโซเดียมเกินปริมาณที่เหมาะสม ขาดความรู้ ขาดความตระหนักในการลดบริโภคเกลือและโซเดียม ควรมีโครงการ ดังนี้ 1) โครงการอบรมให้ความรู้ และสาธิตการปรุงอาหาร 2) โครงการสร้างแกนนำลดเค็ม 3) โครงการสำรวจติดตามระดับความเค็มในอาหาร 4) โครงการตรวจสุขภาพประจำปี 5) โครงการจัดทำแผนลดเค็ม เพื่อขับเคลื่อนการลดการบริโภคเกลือและโซเดียม ร้อยละ 10-30 ตลอดจนประชาชนมีสุขภาพดีจากการบริโภคเกลือและโซเดียม ข้อเสนอแนะจากการศึกษาข้างต้น พบว่าการลดการบริโภคเกลือและโซเดียมต้องเริ่มตั้งแต่ระดับครัวเรือน ถือว่าเป็นบทบาทสำคัญที่ช่วยเพิ่มการเข้าถึงอาหาร อย่างไรก็ตาม การบริโภคอาหารในบางคนไม่ได้บริโภคอาหารที่บ้านทุกมื้อ ดังนั้น การแก้ปัญหาการบริโภคเค็ม ต้องเริ่มตั้งแต่ระดับบุคคล ครัวเรือน และชุมชน อาศัยความร่วมมือทุกภาคส่วน เช่น ผู้ประกอบการร้านค้า ร้านอาหาร และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำเป็นต้องจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเข้าถึงแหล่งอาหารลดเค็ม สาธารณสุขมีการสนับสนุนความรู้ เพื่อให้ชุมชนเกิดความตระหนักในการลดการบริโภคเกลือและโซเดียม

References

World Health Organization. Global report on hypertension: the race against a silent killer. Geneva: World Health Organization; 2023.

วิชัย เอกพลากร, หทัยชนก พรรคเจริญ, วราภรณ์ เสถียรนพเก้า. การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 6 พ.ศ. 2562-2563. กรุงเทพฯ: อักษรกราฟิคแอนด์ดีไซน์; 2564.

กระทรวงสาธารณสุข. รายงานการป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อที่สำคัญ ปี 2565 [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 30 ก.ย. 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/page.php?cat_id=6a1fdf282fd28180eed7d1cfe0155e11

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. สถิติสาธารณสุข พ.ศ.2560. กรุงเทพฯ: สามเจริญพาณิชย์; 2561.

กาญจนา มณีทัพ, สมจิต แดนสีแก้ว. สถานการณ์การบริโภคเกลือของผู้ป่วยความดันโลหิตสูงตำบลทางขวาง อำเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ 2560; 35(4): 140-9.

Acosta AL, Ramírez AJ, Sánchez RA. The effectiveness of salt restriction versus other non-pharmacological approaches to prevent or control arterial hypertension. ESC 2022; 22(4): 1-11.

ราม รังสินธุ์, บุญทรัพย์ ศักดิ์บุญญารัตน์, สุภัด อุกฤษชน, กมลทิพย์ วิจิตรสุนทรกุล, ยุภาพร ศรีจันทร์, อัฐสิมา มาศโอสถ. การศึกษาปริมาณการบริโภคโซเดียมจากการประเมินปริมาณโซเดียมในปัสสาวะ 24 ชั่วโมง: การศึกษาแบบภาคตัดขวาง. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค; 2565.

กรมควบคุมโรค. ข้อมูลสถิติการทำแบบสำรวจ Salt Survey [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 30 ก.ย. 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://thaisaltsurvey.ddc.moph.go.th/

He FJ, MacGregor GA. A comprehensive review on salt and health and current experience of worldwide salt reduction programs. J Hum Hypertension 2009; 23(6): 363-84.

สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ยุทธศาสตร์ลดการบริโภคเกลือและโซเดียมในประเทศไทย พ.ศ. 2559-2568. นนทบุรี: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์ องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก ในพระบรมราชูปถัมภ์; 2559.

สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางชุมชนลดเสี่ยง ลดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (CBI NCDs) ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: อิโมชั่น อาร์ต; 2562.

ณัฐธิวรรณ พันธ์มุง, ขนิษฐา ศรีสวัสดิ์, ประภัสรา บุญทวี. การวิจัยทดลอง การใช้ชุดมาตรการลดบริโภคเค็มในชุมชนต้นแบบ. วารสารวิชาการกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ 2563; 16(3): 39-48.

ชุษณา เมฆโหรา, เนตรนภิส วัฒนสุชาติ. การลดโซเดียม: บทบาทเชิงสุขภาพ มาตรการ และการวิจัยเพื่อปรับสูตรผลิตภัณฑ์อาหาร. วารสารโภชนาการ 2563; 55(1): 111-30.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-12-28

How to Cite

1.
เรืองสุวรรณ ธ, สุธีรวุฒิ พ. การแปลงยุทธศาสตร์ลดการบริโภคเกลือและโซเดียมไปสู่การปฏิบัติ ระดับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กรณีศึกษาเทศบาลตำบลปริก อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา. jdpc7kk [อินเทอร์เน็ต]. 28 ธันวาคม 2024 [อ้างถึง 20 พฤษภาคม 2025];31(3):170-8. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jdpc7kk/article/view/272626