การประเมินระบบเฝ้าระวังโรคเมลิออยด์ จังหวัดมหาสารคาม ปี พ.ศ. 2559

บทคัดย่อ

การศึกษาการประเมินระบบเฝ้าระวังโรคเมลิออยด์ในเขตพื้นที่จังหวัดมหาสารคาม เป็นการศึกษา               แบบภาคตัดขวาง (Cross Sectional Study) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบบเฝ้าระวังโรคของโรงพยาบาลในเขตพื้นที่จังหวัดมหาสารคาม ประกอบด้วย โรงพยาบาลมหาสารคาม  โรงพยาบาลโกสุมพิสัย และโรงพยาบาลกันทรวิชัย          วิธีดำเนินการวิจัย คือ กำหนดคำนิยามของโรคที่จะทำการประเมินระบบเฝ้าระวัง กำหนดแหล่งการเก็บรวบรวมข้อมูล กำหนดรหัสโรคและรหัสกลุ่มโรคในการสืบค้นข้อมูล และดำเนินการศึกษาขั้นตอนการรายงานผู้ป่วยเข้าสู่ระบบเฝ้าระวัง  ผลการศึกษาของการสืบค้นข้อมูลโดยการสุ่มตัวอย่างจากฐานข้อมูลเวชระเบียนจาก 23 รหัส ICD-10         จำนวน 2,920 พบผู้ป่วยเข้าเกณฑ์ตามนิยาม จำนวน 44 เวชระเบียน คิดเป็นร้อยละ 1.5 พบผู้ป่วยโรคเมลิออยด์ในเวชระเบียน 95 ราย เป็นผู้ป่วยที่เข้าได้ตามนิยาม 38 ราย คิดเป็นร้อยละ 40.0 ด้านความครบถ้วนของข้อมูล พบว่า ผู้ป่วยที่รายงานในระบบรายงาน 506 จำนวน 11 ราย มีความครบถ้วนของการรายงาน ร้อยละ 7.4        (95% CI = 2.1 – 18.2) ซึ่งอยู่ในระดับควรปรับปรุงและค่าพยากรณ์บวก ร้อยละ 36.4 (95% CI = 10.9 – 69.2) ซึ่งอยู่ในระดับควรปรับปรุง ด้านความเป็นตัวแทน พบว่า เพศและอายุ ข้อมูลในเวชระเบียนและรายงาน 506 เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ด้านอาชีพ พบว่า ข้อมูลในเวชระเบียนส่วนใหญ่มีอาชีพทำนา และข้อมูลในรายงาน 506 ส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้าง และข้อมูลวันเริ่มป่วยในเวชระเบียน พบว่า จำนวนผู้ป่วยส่วนใหญ่แต่ละเดือน    ของเวชระเบียนจะมีจำนวนผู้ป่วยมากกว่าข้อมูลในระบบรายงาน 506 เป็นจำนวนมาก ด้านความเป็นตัวแทน   ของพื้นที่เสี่ยงในระดับอำเภอในระบบรายงาน 506 และในเวชระเบียบ พบว่า พื้นที่เสี่ยงไม่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ด้านความทันเวลา พบว่า ข้อมูลในเวชระเบียนมีผู้ป่วยเข้าตามนิยามและมีการรายงานในระบบ          เฝ้าระวังโรค สำหรับในรายงาน 506 มีการรายงานทันเวลา (ช่วง 0 – 3 วัน) ร้อยละ 54.5 การรายงานล่าช้า          (ช่วง 4 – 7 วัน) ร้อยละ 9.1 และรายงานล่าช้าเกินกว่า 7 วัน ร้อยละ 36.4 ด้านคุณภาพของข้อมูล พบว่า ผู้ป่วย     ที่เข้าตามนิยามและมีการรายงานในระบบรายงาน 506 เมื่อตรวจสอบตัวแปรต่างๆ ของผู้ป่วยโรคเมลิออยด์ พบว่า      มีความครบถ้วนของการบันทึกครบทุกตัวแปร ร้อยละ 100 มีความถูกต้องของการบันทึกข้อมูลในรายงาน 506          ตัวแปรอายุ เพศ เชื้อชาติ มีความถูกต้อง ร้อยละ 100 รองลงมาคือ ตัวแปรผลการรักษา ประเภทผู้ป่วย และวันที่พบผู้ป่วยมีความถูกต้อง ร้อยละ 81.8