ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการคลอดติดไหล่ของผู้คลอดในโรงพยาบาลขอนแก่น

บทคัดย่อ

การคลอดติดไหล่เป็นภาวะฉุกเฉินทางสูติศาสตร์ที่ไม่สามารถคาดการณ์ได้ สาเหตุของการเกิดยังไม่ทราบแน่ชัด อัตราการเกิดไม่สูงมากแต่ภาวะแทรกซ้อนที่มีต่อมารดาและทารกค่อนข้างรุนแรง การศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบมีกลุ่มควบคุมและไม่จับคู่นี้ มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการคลอดติดไหล่ในผู้ที่มาคลอดบุตรในโรงพยาบาลขอนแก่น โดยเก็บข้อมูลย้อนหลังจากแฟ้มข้อมูลผู้คลอดระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2553 ถึง 30 กันยายน พ.ศ. 2563 ในกลุ่มผู้คลอดที่มีการคลอดติดไหล่จำนวน  163 ราย และกลุ่มผู้คลอดที่ไม่มีการคลอดติดไหล่ จำนวน 326 ราย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติถดถอยโลจิสติก และสถิติถดถอยเชิงพหุวิเคราะห์ปัจจัยแบบหลายตัวแปร ผลการวิจัยพบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการคลอดติดไหล่อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ประกอบด้วย  4 ปัจจัย คือ ดัชนีมวลกายก่อนการตั้งครรภ์ (aOR = 3.94, 95%CI 1.34-11.58)   ผู้คลอดที่เป็นเบาหวาน (aOR = 5.37, 95% CI 1.58-28.23)  การช่วยคลอดด้วยสูติศาสตร์หัตถการ (aOR = 13.251, 95%CI 5.32-32.99)  และทารกตัวโต (aOR = 49.33, 95%CI 6.19-392.79) พยาบาลผดุงครรภ์ควรส่งเสริมหญิงตั้งครรภ์หรือผู้หญิงที่วางแผนจะตั้งครรภ์ให้ควบคุมน้ำหนักและการรับประทานอาหารที่เหมาะสมเพื่อป้องกันภาวะอ้วน และการเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์ นอกจากนั้นพยาบาลผดุงครรภ์ควรเน้นการคัดกรองและประเมินขนาดและน้ำหนัก ของทารกเมื่อเข้าสู่ระยะคลอด เพื่อลดความเสี่ยงในการคลอดติดไหล่