ผลของโปรแกรมพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อลดความเสี่ยง การเกิดโรคเบาหวานในกลุ่มเสี่ยงสูงโรคเบาหวาน ชุมชนตำบลโนนกอก จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

โรคเบาหวาน เป็นปัญหาที่สำคัญของสาธารณสุขเพื่อการป้องกันการเกิดโรคในประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน การพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพอาจเป็นวิธีหนึ่งในการป้องกันกลุ่มดังกล่าว การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อลดความเสี่ยงการเกิดโรคเบาหวานในกลุ่มเสี่ยงสูงโรคเบาหวานชุมชนตำบลโนนกอก จังหวัดชัยภูมิ เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบอย่างง่าย (กลุ่มทดลอง 25 คน และกลุ่มเปรียบเทียบ 25 คน) เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ โปรแกรมพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อลดความเสี่ยงการเกิดโรคเบาหวานในกลุ่มเสี่ยงสูงโรคเบาหวาน ประยุกต์ใช้แนวคิดความรอบรู้ด้านสุขภาพของนัทบีม เป็นเวลา 8 สัปดาห์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติอ้างอิง(Paired t-test และ Independent t-test) ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังการเข้าโปรแกรมฯ กลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านสุขภาพสูงกว่าก่อนทดลองใช้โปรแกรมฯ และสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) และกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานต่ำกว่า ก่อนการทดลอง และต่ำกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ โดยมีค่าระดับน้ำตาลในเลือดด้วยการเจาะปลายนิ้วในกลุ่มทดลองดีกว่าก่อนการทดลองใช้โปรแกรมฯ และดีกว่ากลุ่มเปรียบเทียบและคะแนนเฉลี่ยด้านพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มทดลองดีกว่าก่อนการทดลองและดีกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001)ข้อเสนอแนะจากการวิจัยนี้คือพยาบาลชุมชนสามารถนำโปรแกรมพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อลดความเสี่ยงการเกิดโรคเบาหวานในกลุ่มเสี่ยงสูงโรคเบาหวาน ไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินงานป้องกันและควบคุมกลุ่มโรคเรื้อรังอื่น ๆ เช่น โปรแกรมการป้องกันโรคในกลุ่มเสี่ยงความดันโลหิตสูง