พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุที่อยู่อาศัยตามลำพังในชุมชนเขตเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุที่อยู่อาศัยตามลำพัง เป็นประเด็นที่น่าสนใจ เพื่อให้เกิดความเข้าใจในประเด็นดังกล่าวของทีมสุขภาพ การวิจัยครั้งนี้จึงเป็นการศึกษาแบบวิจัยเชิงผสมผสาน (Mixed methods) ใช้วิธีวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพคู่ขนานกัน มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุที่อยู่อาศัยตามลำพังในชุมชนเขตเมือง จังหวัดอุบลราชธานี กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุจำนวน 150 คนสำหรับเชิงปริมาณ และจำนวน 60 คนสำหรับเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง สำหรับข้อมูลเชิงปริมาณวิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสำหรับข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยสำหรับข้อมูลเชิงปริมาณ พบว่าผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ตามลำพังเป็นเพศหญิง อายุ 60 ปีขึ้นไป มีรายได้จากสวัสดิการจากรัฐไม่เกิน 1,000 บาทต่อเดือน ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูงและเบาหวาน ช่วยเหลือตนเองได้ พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองระดับดี ด้านสุขวิทยาส่วนบุคคล (= 2.80, S.D. = 0.40)  ด้านการออกกำลังกาย  (= 2.60, S.D. = 0.54) และด้านการปฏิบัติตนในภาวะเจ็บป่วย ( = 2.80, S.D. = 0.44) ระดับพอใช้ ด้านการรับประทานอาหาร (= 1.91, S.D. = 0.64) และการผ่อนคลายความเครียด ( = 1.81, S.D. = 0.58)  ภาพรวมผู้สูงอายุมีการดูแลตนเองในระดับพอใช้ (  = 1.28, S.D. = 0.54) สำหรับข้อมูลเชิงคุณภาพพบว่า ปัญหาในการดูแลสุขภาพมาจากร่างกายไม่แข็งแรง เคลื่อนไหวลำบาก การรับประทานอาหารเนื่องจากมีปัญหาด้านการบดเคี้ยวอาหาร การเจ็บป่วยและขาดเงิน ต้องการความช่วยเหลือจากครอบครัว เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและเพื่อนบ้าน จากการวิจัยครั้งนี้เป็นข้อมูลพื้นฐานในส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุที่อยู่อาศัยตามลำพังในชุมชนเขตเมือง จังหวัดอุบลราชธานีต่อไป