สภาวะโรคฟันผุและพฤติกรรมทันตสุขภาพของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 อำเภอสำโรง จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

ปัญหาโรคฟันผุเป็นปัญหาทางทันตสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทย โดยเฉพาะในนักเรียนระดับประถมศึกษา ซึ่งส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำน ในนักเรียนกลุ่มดังกล่าว การทำความเข้าใจถึงสภาวะโรคฟันผุและพฤติกรรมทันตสุขภาพของนักเรียนระดับประถมศึกษา อาจเป็นข้อมูลพื้นฐานในการวางแผนส่งเสริมทันตสุขภาพในเด็กกลุ่มวัยเรียนต่อไป การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัย แบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาวะโรคฟันผุ พฤติกรรมทันตสุขภาพและความสัมพันธ์ ของพฤติกรรมทันตสุขภาพกับสภาวะโรคฟันผุของนักเรียนชั้นประถมศึกษา ปีที่ 6 อำเภอสำโรง จังหวัดอุบลราชธานี คำนวณและสุ่มกลุ่มตัวอย่างได้ข้อมูลมาวิเคราะห์จำนวน 236 คน เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วยแบบสอบถามพฤติกรรมทันตสุขภาพ และแบบบันทึกสภาวะของฟัน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา สถิติไคสแควร์ และสถิติถดถอย โลจิสติก ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีประสบการณ์การเกิดโรคฟันผุร้อยละ 76.3 มีค่าเฉลี่ยฟันผุ ถอน อุด เท่ากับ 3.4 ซี่/คน ส่วนพฤติกรรมทันตสุขภาพ พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ร้อยละ 76.3 แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง มีการแปรงฟัน ก่อนเข้านอนทุกวันร้อยละ 54.2 กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 49.6 ไม่ได้แปรงฟันหลังอาหารกลางวัน กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 27.1 กินขนมหรือลูกอมทุกวัน และกลุ่มตัวอย่างร้อยละ 26.2 มีการดื่มน้ำหวานหรือน้ำอัดลมทุกวัน การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของพฤติกรรมทันตสุขภาพกับสภาวะโรคฟันผุ พบว่า กลุ่มตัวอย่างที่แปรงฟันวันละ 1 ครั้งมีโอกาส เกิดฟันผุมากกว่ากลุ่มตัวอย่างที่แปรงฟัน 2 ครั้งขึ้นไป 2.6 เท่า (OR = 2.6, 95% CI = 1.1 - 6.2) กลุ่มตัวอย่างที่ไม่ได้แปรงฟันก่อนเข้านอนหรือแปรงเป็นบางวันมีโอกาสเกิด ฟันผุมากกว่ากลุ่มตัวอย่างที่แปรงทุกวัน 2.4 เท่า (OR = 2.4, 95% CI = 1.2-4.5) กลุ่มตัวอย่างที่กินขนมหรือลูกอมทุกวันมีโอกาสเกิดฟันผุมากกว่ากลุ่มตัวอย่างที่กินบางวันหรือไม่กินเลย 2.3 เท่า (OR = 2.3, 95% CI = 1.1-5.0) และกลุ่มตัวอย่างที่ดื่มน้ำหวานหรือน้ำอัดลมทุกวันมีโอกาสเกิดฟันผุมากกว่ากลุ่มตัวอย่างที่ดื่มบางวันหรือไม่ดื่มเลย 3.8 เท่า (OR = 3.8, 95% CI = 1.5-9.3) ดังนั้นทันตบุคลากรควรพิจารณาถึงผลกระทบจากพฤติกรรมทันตสุขภาพ ต่อสภาวะโรคฟันผุเพื่อใช้ในการวางแผนจัดกิจกรรมส่งเสริมทันตสุขภาพในกลุ่มเด็กวัยเรียนต่อไป