สถานการณ์การดูแลผู้ป่วยที่คาสายหรือท่อระบายในกลุ่มงานการพยาบาลศัลยกรรมของโรงพยาบาลศูนย์

ผู้แต่ง

  • ทิพย์วดี สิกพันธ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร
  • ปรัชญานันท์ เที่ยงจรรยา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินท์
  • ศศิธร ลายเมฆ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินท์

คำสำคัญ:

สถานการณ์การดูแล, ผู้ป่วยที่คาสายหรือท่อระบาย, ความปลอดภัยของผู้ป่วย

บทคัดย่อ

การคาสายหรือท่อระบายในผู้ป่วย เป็นหัตถการทางการแพทย์ที่ใช้ในการรักษา ตรวจติดตาม ประเมินอาการของผู้ป่วย และเป็นการจัดการความปลอดภัย หากมีการวางผิดตำแหน่ง และมีการเลื่อนหลุด อาจส่งผลให้เกิดอันตรายต่อผู้ป่วยได้ การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์การดูแลผู้ป่วยที่คาสายหรือท่อระบาย กลุ่มงานการพยาบาลศัลยกรรม โรงพยาบาลศูนย์แห่งหนึ่ง ผู้ให้ข้อมูล 19 คน เลือกแบบเจาะจง ประกอบด้วย 1) หัวหน้าหอผู้ป่วย 4 คน 2) พยาบาลแกนนำความเสี่ยง 8 คน 3) กรรมการความเสี่ยง 1 คน 4) แพทย์ 1 คน และ 5) พยาบาลปฏิบัติการ 5 คน เครื่องมือวิจัย ประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล และแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง เก็บข้อมูลโดยสัมภาษณ์แบบเจาะลึกรายบุคคล และการทบทวนเอกสาร ข้อมูลจากการสัมภาษณ์นำมาถอดความแบบคำต่อคำ วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิเคราะห์เนื้อหา และการสร้างความน่าเชื่อถือของข้อมูล ผลการศึกษา พบว่า สถานการณ์การดูแลผู้ป่วยที่คาสายหรือท่อระบาย กลุ่มงานการพยาบาลศัลยกรรม โรงพยาบาลศูนย์ ประกอบด้วย 6 ประเด็น ดังนี้ 1) ความรู้และทักษะของทีมพยาบาลไม่เป็นแนวทางเดียวกัน 2) การสื่อสารนโยบายไม่ครอบคลุมทีมการพยาบาล 3) มีแนวทางปฏิบัติแต่ไม่ได้พัฒนาให้เป็นปัจจุบัน 4) การนิเทศ กำกับ และติดตามของหัวหน้าหอผู้ป่วยไม่สม่ำเสมอ 5) วัสดุทางการแพทย์มีข้อจำกัดด้านคุณภาพในการใช้งาน และ 6) ข้อจำกัดของพื้นที่ในระหว่างเตียงในหอผู้ป่วยมีความคับแคบ ผลการทบทวนและวิเคราะห์อุบัติการณ์ สาเหตุของปัญหาในเวชระเบียน พบสาเหตุของการเลื่อนหลุดของสายสวนหรือท่อระบาย มีประเด็นที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ 1) สภาวะอาการของผู้ป่วย 2) การเคลื่อนย้าย 3) การปฏิบัติกิจกรรมทางการพยาบาล ผลการศึกษาสามารถให้แนวทางแก่ผู้บริหารและทีมผู้ปฏิบัติการพยาบาลในกลุ่มงานการพยาบาลศัลยกรรมเพื่อนำไปพัฒนารูปแบบการจัดการความปลอดภัยในการดูแลผู้ป่วยที่คาสายหรือท่อระบาย

เอกสารอ้างอิง

จิรัชยา ศิวาวุธ, ปรัชญานันท์ เที่ยงจรรยา และ ปราโมทย์ ทองสุข. (2563). ทักษะนอกเหนือจากทักษะวิชาชีพที่จำเป็นต่อความปลอดภัยผู้ป่วยของพยาบาลห้องผ่าตัด โรงพยาบาลระดับตติยภูมิ ประเทศไทย. พยาบาลสาร, 47(4), 458-469.

จำเนียร มาเนตร, เพชรสุนีย์ ทั้งเจริญกุล และ อภิรดี นันท์ศุภวัฒน์. (2561). การวิเคราะห์การจัดการความปลอดภัยของผู้ป่วย: กรณีศึกษาหอผู้ป่วยศัลยกรรมหญิงโรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก. วารสารการพยาบาล การสาธารณสุข และการศึกษา, 19(3), 96-106.

ฉวีวรรณ ธงชัย. (2548). การพัฒนาแนวปฏิบัติทางคลินิก. วารสารสภาการพยาบาล, 20(2), 63-76.

ประภาพร ดองโพธิ์ และ กมลรัตน์ เชียงดี. (2563). การพัฒนาแนวปฏิบัติทางคลินิก เรื่อง การป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากการใส่สายสวนหลอดเลือดดำใหญ่ส่วนกลาง ในผู้ป่วยหลังผ่าตัดหัวใจแบบเปิด. วารสารโรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ, 5(2), 11-30.

ปฤษณา เปล่งอารมณ์. (2564). การพัฒนารูปแบบการจัดการทางการพยาบาลเพื่อความปลอดภัยจากการบริหารยาความเสี่ยงสูง โรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารแพทย์ เขต 4-5, 40(1), 137-150.

พัชรวรรณ สลักคำ, สุเพียร โภคทิพย์, พิมลพันธ์ เจริญศรี, อรทัย วะสมบัติ, พัลยมนต์ พุ่มทอง และ สุพจน์ สายทอง. (2562). สถานการณ์การดึงท่อช่วยหายใจ/ท่อช่วยหายใจหลุด (Unplanned extubation: UE) ในโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์. วารสารสรรพสิทธิเวชสาร, 40(1-3), 51-60

เพชรสุนีย์ ทั้งเจริญกุล. (2561). การจัดการเชิงระบบเพื่อให้เกิดความปลอดภัยของผู้ป่วย. พยาบาลสาร, 45(2), 148-156.

ภัทรชยา สวัสดิ์วงษ์ และ ศุภาพิชญ์ โฟน โบร์แมนน์. (2562). เรื่องความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบการนิเทศงานของหัวหน้าหอผู้ป่วยกับการดูแลความ ปลอดภัยผู้ป่วยของพยาบาลวิชาชีพโรงพยาบาลตติยภูมิ ในจังหวัดนนทบุรี. พยาบาลสาร, 46(4), 158-172.

โรงพยาบาลหาดใหญ่. (2563, 2564, 2565ก). รายงานอุบัติการณ์กลุ่มงานศัลยกรรม. สงขลา: โรงพยาบาลหาดใหญ่

โรงพยาบาลหาดใหญ่. (2565ข). สถิติข้อมูลบุคลากรแผนกศัลยกรรม งานเวชระเบียน. สงขลา: โรงพยาบาลหาดใหญ่

วรรณเพ็ญ เนื่องสิทธะ, เพชรสุนีย์ ทั้งเจริญกุล และ กุลวดี อภิชาตบุตร. (2561). การวิเคราะห์สถานการณ์การจัดการความปลอดภัยของผู้ป่วย หอผู้ป่วยหนักศัลยกรรม โรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก. วารสารโรงพยาบาลแพร่, 21(1), 47-60.

วิไล เจียรบรรพต. (2558). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิผลของการสื่อสารนโยบายด้านการพัฒนาบุคลากรของหัวหน้าหอผู้ป่วยในโรงพยาบาลระดับทุติยภูมิสังกัดสำนักการแพทย์ กรุงเทพมหานคร. วารสารโรงพยาบาลเจริญกรุงประชารักษ์, 11(2), 57-69

สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). (2565). เป้าหมายความปลอดภัยของผู้ป่วยของประเทศไทย พ.ศ.2561 Patient Safety Goals: SIMPLE Thailand 2018. นนทบุรี: สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน).

สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). (2557). Human Factors กับความปลอดภัยในโรงพยาบาล [เอกสารโครงการ E-Learning HA 601]. โรงพยาบาลกำแพงเพชร เข้าถึงได้จาก https://www.kph.go.th/html/attachments/article/70/Human%20Factor%20Analysis%20(15May).pdf

สันต์ฤทัย ธาราภิรมย์รักษ์. (2564). แนวทางการบริหารจัดการความปลอดภัยของบุคลากรพยาบาลในหอผู้ป่วยหนักของโรงพยาบาลรัฐแห่งหนึ่งในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารวิจัยวิชาการ, 4(3), 137-146.

สาหร่าย จันสา. (2560). อิทธิพลของการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ และการทำงานเป็นทีมต่อการจัดการด้านความปลอดภัยของพยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานหอผู้ป่วยในโรงพยาบาลรัฐบาลแห่งหนึ่งใน กรุงเทพมหานคร. วารสารพยาบาลทหารบก, 18, 299-307.

สุชานาฏ มูสิการัตน์, ปรัชญานันท์ เที่ยงจรรยา และ ศศิธร ลายเมฆ. (2565). การวิเคราะห์สถานการณ์ การบริหารความเสี่ยงของ คลินิก หู คอ จมูกโรงพยาบาลสงขลานครินทร์. วารสารสุขภาพและการศึกษาพยาบาล, 28(1), 1-18.

สุดารัตน์ วรรณสาร, รัตนาวดี ชอนตะวัน และ สมใจ ศิระกมล. (2556). การพัฒนาการนิเทศการพยาบาลของผู้ตรวจการพยาบาลนอกเวลาราชการ โรงพยาบาลนครพิงค์ จังหวัดเชียงใหม่. พยาบาลสาร, 40(Supl), 57-68.

สุทธิชารัตน์ จันติยะ, ณิชาธัญ โชติสุขหทัย, สุรี ขันธรักษวงศ์ และ วิภารัตน์ สุวรรณไวพัฒนะ. (2562). การส่งเสริมสมรรถนะเป้าหมายความปลอดภัยด้านบุคลากรแก่นักศึกษาพยาบาล. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา, 25(2), 213-228.

อรุณี ศรีนว, เพลินพิศ ฐานิวัฒนานนท์ และ จารุวรรณ กฤตย์ประชา. (2557). ผลของการให้ข้อมูลร่วมกับการสนับสนุนของครอบครัว ต่อการลดความทุกข์ทรมาน ในผู้ป่วยสูงอายุที่คาท่อช่วยหายใจทางปาก. วารสารพยาบาล, 63(2), 46-55.

Balmforth, J. E., & Thomas, A. (2019). Unplanned removal of medical devices in critical care units in north west England between 2011 and 2016. American Journal of Critical Care, 28(3), 213–221. doi: 10.4037/ajcc2019961

Benjamin, E., Roddy, L., & Giuliano, K. K. (2022). Management of patient tubes and lines during early mobility in the intensive care unit. Human Factors in Healthcare, 2, 100017. doi: 10.1016/j.hfh.2022.100017

Carayon, P., Wetterneck, T. B., Rivera-Rodriguez, A. J., Hundt, A. S., Hoonakker, P., Holden, R. J., & Gürses, A. P. (2014). Human factors systems approach to healthcare quality and patient safety. Applied Ergonomics, 45(1), 14–25. doi: 10.1016/j.apergo.2013.04.023

Galazzi, A., Adamini, I., Consonni, D., Roselli, P., Rancati, D., Ghilardi, G., ... Laquintana, D. (2019). Accidental removal of devices in intensive care unit: An eight-year observational study. Intensive and Critical Care Nursing, 54, 34–38. doi: 10.1016/j.iccn.2019.06.002

Guba, E. G., & Lincoln, Y.S. (1998). Fourth generation evaluation. Newbury Park, CA: Sage.

Kato, M., Fauziah, W., Yamashita, T., Nishijima, S., Kima, M., Iida, M., … Huong Thi Thu Pham. (2021). Prevalence and Prevention of Unplanned Removal of Tubes and Catheters among Hospitalized Patients. International Journal of Caring Sciences, 14(1), 385-391. https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=ccm&AN=150568780&site=eds-live&scope=site

Kojima, S., Marui, Y., Shibagaki, Y., & Sakurada, T. (2022). Accidental removal of dialysis central venous catheter inserted for blood purification therapy: a single-center study. Clinical and Experimental Nephrology, 26(12), 1218–1222. doi: 10.1007/s10157-022-02271-4

World Health Organization [WHO]. (2011). WHO Multi-professional Patient Safety Curriculum Guide. Retrieved from https://www.who.int/patientsafety/education/mp_curriculum_guide/en/

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

10.04.2024

รูปแบบการอ้างอิง

สิกพันธ์ ท., เที่ยงจรรยา ป., & ลายเมฆ ศ. (2024). สถานการณ์การดูแลผู้ป่วยที่คาสายหรือท่อระบายในกลุ่มงานการพยาบาลศัลยกรรมของโรงพยาบาลศูนย์. วารสารวิจัยการพยาบาลและสุขภาพ, 25(1), 1–17. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/bcnpy/article/view/265346

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย(Research Articles)