การวิเคราะห์เรื่องเล่าการเป็นพ่อมือใหม่กับการดูแลการตั้งครรภ์ การคลอด และหลังคลอด บริบทจังหวัดแห่งหนึ่งในภาคเหนือตอนบน

ปริศนา นวลบุญเรือง; พีรพรรณ อภิวงค์วาร; ภัทรทร จันทรเวคิน; อัญชลี คงอ้าย; ผ่องศรี จิตมโนวรรณ; พิชฏา อังคะนาวิน; กัญญาณัฐ สิทธิภา; ณัฐนิชา คำปาละ; ถาวร ล่อกา

ผู้แต่ง

ปริศนา นวลบุญเรือง มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน
พีรพรรณ อภิวงค์วาร มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน
ภัทรทร จันทรเวคิน ที่ปรึกษาวิชาการอิสระ
อัญชลี คงอ้าย มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน
ผ่องศรี จิตมโนวรรณ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลําปาง
พิชฏา อังคะนาวิน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ชลบุรีสถาบันพระบรมราชชนก
กัญญาณัฐ สิทธิภา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
ณัฐนิชา คำปาละ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
ถาวร ล่อกา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน

คำสำคัญ:

การตั้งครรภ์, การคลอด, หลังคลอด, การมีส่วนร่วมของสามี, พ่อมือใหม่, การวิจัยเชิงคุณภาพแบบเล่าเรื่อง

บทคัดย่อ

การมีส่วนร่วมของครอบครัวและสามีในการดูแลหญิงตั้งครรภ์จนถึงหลังคลอดมีความสำคัญต่อการเข้าถึงบริการ คุณภาพการดูแลครรภ์ ประสบการณ์การคลอด และผลลัพธ์การคลอด การวิจัยเชิงคุณภาพแบบเล่าเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามุมมองและประสบการณ์การเป็นพ่อมือใหม่ในประเด็นการดูแลการตั้งครรภ์ การคลอดและหลังคลอด อาสาสมัครการวิจัยเป็นผู้ชายจำนวน 14 คน มีอายุ 19-50 ปี และมีประสบการณ์ในฐานะพ่อมือใหม่
ในการดูแลการตั้งครรภ์ การคลอดและหลังคลอด อาศัยอยู่ในจังหวัดแห่งหนึ่งในภาคเหนือตอนบน เก็บข้อมูลโดย
การสัมภาษณ์เชิงลึกและแบบกึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลตามแนวการเล่าเรื่อง ผลการวิจัย พบว่า การเล่าเรื่องของ
คุณพ่อมือใหม่มี 9 ประเด็น คือ การวางแผนและการตัดสินใจเรื่องการมีบุตร ปฏิกิริยาต่อการตั้งครรภ์ของภรรยา
การปรับเปลี่ยนการอยู่อาศัยให้สะดวก ปลอดภัย และ สุขสบาย การป้องกันความเจ็บป่วยและการบำรุงแม่ที่ตั้งครรภ์เพื่อให้ลูกเกิดมาสมบูรณ์ การอยู่เดือน ครอบครัวและเครือญาติมีส่วนร่วมในทุกช่วงของการตั้งครรภ์ และการคลอดและการเลี้ยงดูบุตร การหาข้อมูลประกอบการตัดสินใจ การปรับตัวเพื่อทำหน้าที่สามีและพ่อ และผลกระทบของ
โรคโควิด-19 ต่อการดูแลครรภ์ การคลอด และหลังคลอด บุคลากรสุขภาพควรจัดบริการสุขภาพที่ให้พ่อมือใหม่มีส่วนร่วมในการดูแลภรรยาและบุตรในระยะตั้งครรภ์ การคลอด และหลังคลอด และควรศึกษาประสิทธิผลของการจัดบริการ

เอกสารอ้างอิง

กุลธิดา หัตถกิจพานิชกุล, วรรณา พาหุวัฒนกร และ เยาวลักษณ์ เสรีเสถียร. (2555). ผลของโปรแกรมการสอนร่วมกับการมีส่วนร่วมของสามีต่อการปรับตัวด้านบทบาทการเป็นมารดาของมารดาวัยรุ่นในระยะหลังคลอด. วารสารสภาการพยาบาล, 27(4), 84-95.

ฉัตรชัย เอกปัญญาสกุล. (2553). พิษวิทยาและอาชีวเวชศาสตร์: การดำเนินงานอาชีวเวชกรรมในสถานประกอบการ. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

นลินี ศรีอ่อน และ วีณา จีระแพทย์. (2560). ประสบการณ์การเป็นบิดาของวัยรุ่นชาย. วารสารพยาบาลทหารบก,18(ฉบับพิเศษ มกราคม-เมษายน), 120-126.

พิมลพรรณ ต่างวิวัฒน์. (2565). คู่มือฝากครรภ์สำหรับบุคลากรสาธารณสุข. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุขสำนักส่งเสริมสุขภาพกรมอนามัย

วรวรรณ ถนอมเกียรติ. (2559). การศึกษาปัจจัย สาเหตุและสถานการณการตายของมารดาในจังหวัดแม่ฮ่องสอน. วารสารการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมล้านนา, 6(2), 10-17

วิทยา อยู่สุข. (2549). อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (พิมพ์ครั้งที่ 3). ภาควิชาอาชีวอนามัยและความปลอดภัย คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. กรุงเทพ: เบสท์ กราฟฟิค เพรส.

Chattopadhyay, A. (2012). Men in maternal care: evidence from India. Journal of Biosocial Science, 44(02), 129–153.

Clandinin, D. J. & Connelly, F.M. (2000). Narrative inquiry: experience and story in qualitative research. Jossey-Bass.

Comrie-Thomson, L., Tokhi, M., Ampt, F., Portela, A., Chersich, M., Khanna, R., & Luchters, S. (2015). Challenging gender inequity through male involvement in maternal and newborn health: critical assessment of an emerging evidence base. Culture Health Sexuality, 17(sup2), 177–189.

Creswel, J. W. I. & Poth, C. N. (2018). Qualitative inquiry & research design: choosing among five approaches. SAGE Publications, Inc.

Finnbogadóttir, H., Crang S. E., & Persson, E. K. (2003). Expectant first-time fathers’experiences of pregnancy. Midwifery, 19, 96–105. doi: 10.1016/S02666138(03)00003-2.

Glaser, B. (1998). Doing grounded theory: issues and discussions. Mill Valley, CA: Sociology Press.

Mullany, B. C., Becker, S., & Hindin, M. (2007). The impact of including husbands in antenatalhealth education services on maternal health practices in urban Nepal: results from a randomized controlled trial. Health Education Research, 22(2), 166–176.

Naunboonruang, P. (2018). An oral tradition of homeostasis: a qualitative study of local wisdoms used by postpartum Thai women, Lampang. Proceeding of the 4th international conference: qualitative research in nursing, health & social sciences (QRiNH), “qualitative research: foundations and sciences for love of the humankind” 7-9 th February, Boromarajonani college of nursing, Nakhon Lampang, Thailand

Phoenix, C., Smith, B., & Sparkes, A. C. (2010). Narrative analysis in aging studies: a typology for consideration. Journal of Aging Studies, 24(1), 1-11. doi: 10.1016/j.jaging.2008.06.003

Ramulondi, M., de Wet, H., & Ntuli, N. R. (2021). Traditional food taboos and practices duringpregnancy, postpartum recovery, and infant care of Zulu women in northernKwaZulu-Natal. Journal of Ethnobiology Ethnomedicine, 17(15), 1-19. doi: 10.1186/s13002-021-00451-2

Sansiriphun, N., Kantaruksa, K., Klunklin, A. & Baosuang, C. (2010). Thai men becoming afirst-time father. Nursing and Health Sciences, 12(4), 403-409. doi:10.1111/j.1442-2018.2010.00549.x

Smith, T. J., Tan, X., Arnold, C. D., Sitthideth, D., Kounnavong, S., & Hess, S. Y. (2022). Traditional prenatal and postpartum food restrictions among women in northern Lao PDR. Maternal & Child Nutrition, 18(1), 1-14. doi:10.1111/mcn.13273

Tobin, G. A., & Begley, C. M. (2004). Methodological rigour within a qualitative framework. Journal of Advanced Nursing, 48, 388–396. doi:10.1111/j.1365-2648.2004.03207.x

Yargawa, J., & Leonardi-Bee, J. (2015). Male involvement and maternal health outcomes: systematic review and meta-analysis. Journal of epidemiology and community health, 69(6), 604–612. doi:org/10.1136/jech-2014-204784