ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง และคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในสถานการณ์ การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019

เอกสิทธิ์  ไชยปิน; ชัชชฎาภร  พิศมร; เสกสรรค์ ทองติ๊บ; ณัฐกฤษฎ์ ธรรมกวินวงศ์; พยอม ถิ่นอ่วน

ผู้แต่ง

เอกสิทธิ์ ไชยปิน คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลําปาง
ชัชชฎาภร พิศมร คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลําปาง
เสกสรรค์ ทองติ๊บ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
ณัฐกฤษฎ์ ธรรมกวินวงศ์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลําปาง
พยอม ถิ่นอ่วน คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน

คำสำคัญ:

ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง, คุณภาพชีวิต, ผู้สูงอายุ, โรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019

บทคัดย่อ

การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 (Covid-19) อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพผู้สูงอายุ ทั้งด้านร่างกาย และจิตใจ โดยเฉพาะภาวะเครียดจนทำให้ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง และคุณภาพชีวิตลดลงได้ การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ และความสัมพันธ์ระหว่างความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ในสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุ 60 ปี ขึ้นไป จำนวน 342 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบประเมินความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง และแบบสอบถามเครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อฉบับภาษาไทย (WHOQOL BREF THAI) ทดสอบความเชื่อมั่นของเครื่องมือได้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค เท่ากับ.71 และ .87 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติสหสัมพันธ์สเพียร์แมน ผลการวิจัย พบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่รู้สึกมีคุณค่าในตนเองอยู่ในระดับมาก ( $gif.latex?\bar{x}$ =2.81, SD=0.79) มีคุณภาพชีวิตโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( $gif.latex?\bar{x}$ =3.39, SD=0.81) มากกว่านั้นพบว่า ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองมีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.01) ดังนั้น ในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองและการพัฒนาคุณภาพชีวิตแก่ผู้สูงอายุ เพื่อให้ดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข

เอกสารอ้างอิง

กรมควบคุมโรค. (2566). รายงาน COVID-19 ประจำวันข้อมูลประจำประเทศไทย. สืบค้นเมื่อ 8 สิงหาคม 2566, จาก https://data.go.th/dataset/covid-19-daily

กรมสุขภาพจิต. (2545). เครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับภาษาไทย (WHOQOL-BREF-THAI). สืบค้นเมื่อ 21 มิถุนายน 2564, จาก https://dmh.go.th/test/download/files/whoqol.pdf

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2563). คำแนะนำสำหรับผู้สูงอายุในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อ ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19). สืบค้นเมื่อ 10 สิงหาคม 2566, จาก http://covid19.anamai.moph.go.th

กองทุนประชากรแห่งสหประชาชาติ (UNFPA). (2563). ผู้สูงอายุในช่วงสถานการณ์การระบาด COVID-19. สืบคืนเมื่อ 12 กรกฎาคม 2565, จาก https://thailand.unfpa.org/th/elderly-COVID19

เกศรินทร์ วิงพัฒน์ และ โชติ บดีรัฐ. (2565). ผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและการปรับตัวของผู้สูงอายุใน สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 (COVID-19) กรณีศึกษาในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านบุ่ง อำเภอเมือง จังหวัดพิจิตร.วารสารร้อยแก่นสารวิชาการ, 7(7).137-148.

เชษฐา แก้วพรม, สายฝน อินศรีชื่น และ ลักษณา พงษ์ภุมมา. (2563). ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุที่เข้าร่วมกิจกรรมโรงเรียนผู้สูงอายุ. วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ, 7(1). 76-89.

ปิยนุช ประฎิภาณวัตร. (2565). ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) โรงพยาบาลกาฬสินธุ์. วารสารสุขภาพและสิ่งแวดล้อมศึกษา. 7(1). 64-71.

ปริญญาภรณ์ ธนะบุญปวง. (2565). การดูแลสุขภาวะและคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในยุคปกติถัดไป.วารสารวิจัยเพื่อการส่งเสริมสุขภาพและคุณภาพชีวิต, 2(1). 86-96.

ภาสิต ศิริเทศ และ ณพวิทย์ ธรรมสีหา. (2562). ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ. วารสารพยาบาลทหารบก. 20(2). 58-65.

มาธุรี อุไรรัตน์และมาลี สบายยิ่ง. (2560). ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุ : กรณีศึกษามูลนิธิสงเคราะห์คนชราอนาถาแห่งหนี่งในจังหวัดสงขลา. วารสารรูสมิแล. 38(1). 29-44

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำพูน. (2565). สถานการณ์ Covid 19. สืบค้นเมื่อ 11 สิงหาคม 2566,จาก https://www.lamphunhealth.go.th/office/frontend/web/

อิทธิพล ดวงจินดา, ชวนพิศ ศิริไพบูลย์และศรีสุรางค์ เคหะนาค. (2564). การรับรู้ความสามารถของการดูแลตนเองและพฤติกรรมการป้องกันโรคโควิด-19 กับคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 14(4). 111 – 126.

เอกพันธ์ คำพีระ,อัมพร ยานะและอรัญญา นามวงศ์. (2563). ปัจจัยที่สัมพันธ์กับระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในเขตอำเภอเมือง จังหวัดพะเยา. วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ, 7(2) 44-57.

Bailey, L., Ward, M., DiCosimo, A., Baunta, S., Cunningham, C., Romero-Ortuno, R., ... & Briggs, R. (2021). Physical and mental health of older people while cocooning during the COVID-19 pandemic. QJM: An International Journal of Medicine, 114(9), 648-653.

Bergman, Y. S., Cohen-Fridel, S., Shrira, A., Bodner, E., & Palgi, Y. (2020). COVID-19 health worries and anxiety symptoms among older adults: the moderating role of ageism. International Psychogeriatrics, 32(11), 1371-1375.

Kurniawidjaja, M., Susilowati, I. H., Erwandi, D., Kadir, A., Hasiholan, B. P., & Al Ghiffari, R. (2022). Identification of depression among elderly during COVID-19. Journal of Primary Care & Community Health, 13, doi:10.1177/21501319221085380.

Kar, N. (2020). COVID-19 and older adults: in the face of a global disaster. Journal of Geriatric Care and Research, 7(1), 1-2.

Marzo, R. R., Khanal, P., Ahmad, A., Rathore, F. A., Chauhan, S., Singh, A., ... & Su, T. T. (2022). Quality of life of the elderly during the COVID-19 pandemic in asian countries: a cross-sectional study across six countries. Life, 12(3), 365.

Ngamjarus, C. (2016). n4Studies: Sample size calculation for an epidemiological study on a smart device. Siriraj Medical Journal, 68(3), 160-170.

Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton, NJ: Princeton

University Press

Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton, NJ: Princeton

University Press

Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton. NJ: Princeton University Press.

Seifert, A. (2021). Impact of the COVID-19 pandemic on self-perception of aging among older adults. Gerontology and Geriatric Medicine, 7, 233372142199932. doi:10.1177/2333721421999320

Sepúlveda-Loyola, W., Rodríguez-Sánchez, I., Pérez-Rodríguez, P., Ganz, F., Torralba, R., Oliveira, D. V., & Rodríguez-Mañas, L. (2020). Impact of social isolation due to COVID-19 on health in older people: mental and physical effects and recommendations. The journal of nutrition, health & aging, 24(9), 938-947.

Steptoe, A., & Di Gessa, G. (2021). Mental health and social interactions of older people with physical disabilities in England during the COVID-19 pandemic: a longitudinal cohort study. The Lancet Public Health, 6(6), 365-373.

Vahia, I. V., Blazer, D. G., Smith, G. S., Karp, J. F., Steffens, D. C., Forester, B. P., ... & Reynolds, C. F. (2020). COVID-19, mental health and aging: A need for new knowledge to bridge science and service. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 28(7), 695-697.

Webb, L. M., & Chen, C. Y. (2022). The COVID‐19 pandemic's impact on older adults' mental health: Contributing factors, coping strategies, and opportunities for improvement. International Journal of Geriatric Psychiatry, 37(1).

World Health Organization. (2023). COVID-19 Weekly Epidemiological Update. From April 2023 Retrieved from https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19.

World Health Organization Thailand. (2023). WHO Thailand Weekly Situation Update COVID-19 Situation, Thailand 25 April 2023, Retrieved from https://cdn.who.int/media/docs/default-source/searo/

thailand/2023_04_25_tha-sitrep-262-covid-19_th.pdf?sfvrsn=d87dd558_1.

Wilson, J. M., Lee, J., & Shook, N. J. (2021). COVID-19 worries and mental health: the moderating effect of age. Aging & Mental Health, 25(7), 1289-1296.

Yildiz, S., Kazgan, A., Kurt, O., & Ugur, K. (2021). Evaluation of depression, self-esteem and hopelessness in patients admitted to psychiatry outpatient clinic in geriatric population during COVID-19 outbreak. Medicine, 10(4), 1285-1292.

Zalutskaya, N., Smurova, A., Gomzyakova, N., Krasnova, Y., Shchegoleva, N., & Neznanov, N. (2021). Anxiety level research in elderly people during the COVID-19 pandemic.