พฤติกรรมการป้องกันการเจ็บป่วยจากการประกอบอาชีพของแรงงานสูงวัยนอกระบบ
คำสำคัญ:
โรคจากการประกอบอาชีพ, การป้องกันการเจ็บป่วย, แรงงานสูงวัยนอกระบบ, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกันการเจ็บป่วยจากการประกอบอาชีพของแรงงานสูงวัยนอกระบบ และปัจจัยเงื่อนไขที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการป้องกันการเจ็บป่วยจากการประกอบอาชีพ ดำเนินการวิจัยใน 4 หมู่บ้านในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จำนวน 100 คน เก็บรวบรวมข้อมูลทั่วโดยใช้แบบสอบถาม และการสนทนากลุ่มจำนวน 12 ครั้ง ใช้รวบรวมข้อมูล พฤติกรรมการป้องกันการเจ็บป่วยจากการประกอบอาชีพและปัจจัยเงื่อนไขที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้องกันการเจ็บป่วย วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปโดยการวิเคราะห์ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ข้อมูลเชิงคุณภาพ วิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่าแรงงานสูงวัยนอกระบบมีพฤติกรรมการป้องกันการเจ็บป่วยจากการประกอบอาชีพไม่เหมาะสม 4 ด้าน ได้แก่ ด้านการยกของหนัก และทำงานด้วยท่าทางที่ไม่เหมาะสม ป้องกันพิษของสารเคมีทางการเกษตรไม่เหมาะสม การไม่ถนอมสายตา และป้องกันโรคระบบทางเดินหายใจไม่เหมาะสม และปัจจัยเงื่อนไขที่ทำให้แรงงานนอกระบบสูงวัยมีพฤติกรรมไม่เหมาะสม เกิดจาก การขาดความรู้ ไม่มีทุนทรัพย์ และวิธีการป้องกันการเจ็บป่วยดังกล่าวไม่สอดรับกับวิถีชีวิตของแรงงานสูงวัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ผลของการศึกษานี้ พยาบาลชุมชนและบุคลากรสุขภาพที่เกี่ยวข้องสามารถนำไปใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการสร้างเสริมให้แรงงานสูงวัยนอกระบบ ให้มีพฤติกรรมการป้องกันการเจ็บป่วยจากการประกอบอาชีพได้อย่างเหมาะสม
เอกสารอ้างอิง
เกษราวัลณ์ นิลวรางกูร, วิจิตรา เสนา, เกศินี สราญฤทธิชัย, สมิธ, เจ. เอฟ., ธีรศักดิ์ นาจันทร์ และศันสนีย์ สีต่างคำ. (2560). การพัฒนากระบวนการเรียนรู้ของชุมชนในการดูแลสุขภาพเกษตรกรสวนยางพาราภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (รายงานผลการวิจัย) ขอนแก่น: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
เกษราวัลณ์ นิลวรางกูร, จรัญญา วงษ์พรหม, ชวนพิศ ทำนอง, อุสาห์ ศุภรพันธ์, ปัทมา สุริต และ นิรมล ศรีธงชัย.(2547). การพัฒนาศักยภาพการดูแลตนเองของแรงงานสตรีนอกระบบ: งานทอผ้าพื้นบ้านในจังหวัดขอนแก่น (ระยะที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย
กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2562). มาตรการขับเคลื่อนระเบียบ วาระแห่งชาติ เรื่อง สังคมสูงอายุ (ฉบับปรับปรุง) (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: อมรินทร์.
ฉันทนา จันทวงศ์, นันทพร ภัทรพุทธ, วรรณภา ลือกิตินันท์, และกัญจนวลัย นนทแก้ว แฟร์รี่. (2558). รูปแบบการดูแลสุขภาพและความปลอดภัยในการประกอบอาชีพของแรงงานสูงอายุนอกระบบในชุมชนชายทะเลเพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิต. ชลบุรี: ม.ป.พ.
นันทพร เมฆสวัสดิชัย, ตรีอมร วิสุทธิศิริ และ ณัฐวุฒิ แดงสวัสดิ์. (2554). การประเมินความเสี่ยงต่อสุขภาพ และพฤติกรรมการป้องกันอันตรายในการทำ งานของ กลุ่มแรงงานนอกระบบในจังหวัดนครราชสีมา. วารสาร ควบคุมโรค, 37(3), 151-159.
น้ำเงิน จันทมณี. (2560). พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดวัชพืชและประสิทธิผลของการให้อาชีวสุขศึกษาต่อความรู้ทางด้านความปลอดภัยของเกษตรกรพื้นที่ต้นน้ำ จังหวัดพะเยา. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ, 10(37), 36-45.
ณัฏฐ์สิณี สุขสมัย, ขวัญใจ อำนาจสัตย์สื่อ, พัชราพร เกิดมงคล, วันเพ็ญ แก้วปาน และนิตยา วัจนะภูมิ. (2555). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพในผู้สูงอายุที่ทำงานนอกระบบในกรุงเทพมหานคร. วารสารพยาบาลสาธารณสุข, 26(3), 80–93.
ปัจฉิมา บัวยอม, หทัยทิพย์ จุทอง, สุวิช ธรรมปาโล, ลิเลียน วิวัฒน์ และ วันเพ็ญ แก้วปาน. (2553). การประเมินสุขภาพ พฤติกรรมสุขภาพของแรงงานสูงอายุในภาคใต้. สงขลา: สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 จังหวัดสงขลา.
ปภาวีย์ หมั่นกิจการ และทัศน์พงษ์ ตันติปัญจพร. (2560). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอาการระบบทางเดินหายใจของกลุ่มผู้รับงานไปทำที่บ้าน: กรณีศึกษาแรงงานทำดอกไม้ประดิษฐ์จากสำลี อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี.วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ, 10(36), 34-45.
ปรีชา คามาดี, วิโรจน์ เจษฎาลักษณ์ และ จิราวรรณ คงคล้าย. (2560). การจัดการแรงงานผู้สูงอายุในประเทศไทย: ปัจจัยเชิงสาเหตุและผลลัพธ์. วารสารวิจัยและพัฒนาวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 12(2), 23-34.
รุจาธร อินทรตุล, วรันธรณ์ จงรุ่งโรจน์สกุล, ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์, ธานี แก้วธรรมานุกูล และ นพมาศ ศรีเพชรวรรณดี. (2562). ปัจจัยคุกคามสุขภาพ พฤติกรรมการทำงาน การเจ็บป่วยและบาดเจ็บที่เกี่ยวเนื่องกับการทำงานของแรงงานนอกระบบ: กรณีกลุ่มแกะลำไย. พยาบาลสาร, 46(ฉบับพิเศษ), 23-35.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2558). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย 2558. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย
วันเพ็ญ แก้วปาน และสุรินธร กลัมพากร. (2550). ภาวะสุขภาพ พฤติกรรมเสี่ยงทางสุขภาพและพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของแรงงานสูงอายุ (อายุ 45-60 ปี)(รายงานการวิจัย). นนทบุรี: สำนักงานประกันสังคม.
เสาวลักษณ์ แก้วมณี, ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์ และธานี แก้วธรรมานุกูล. (2554). ปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานและภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงของแรงงานสูงอายุในอุตสาหกรรมอาหารทะเลบรรจุกระป๋อง. วารสารสาธารณสุขมหาวิทยาลัยบูรพา, 6(2), 90-99.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (ม.ป.ป.). สถิติแรงงาน. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สืบค้นเมื่อ 3 มกราคม 2565, จาก statbbi.nao.go.th/staticreport/page/sector/th/02.aspx
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2558). การสำรวจแรงงานนอกระบบ พ.ศ. 2558. สืบค้นเมื่อ 5 กุมภาพันธ์ 2560, จาก http://web. nso.go.th/en/survey/lfs/data_lfs/2015_iep_Full%20Report.pdf
Elo, S., & Kyngas, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107-115. doi: 10.1111/j.1365-2648.2007.04569.x
Sargeant, J. (2012). Qualitative research part II: Participants, analysis, and qualitative assurance. The Journal of Graduate Medical Education, 4(1), 1-3. doi: 10.4300/JGME-D-11-00307.1
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 วารสารวิจัยการพยาบาลและสุขภาพ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
