The self-management experiences of older persons with depression

ปนัดดา สวัสดี; สุมิตรา วิชา; พัชรินทร์ รัตน์ตยวรา; ปุญชรัสมิ์ ยุวศิริกุลชัย; เสาวนีย์ กุลเสวตร์

ผู้แต่ง

ปนัดดา สวัสดี วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง สถาบันพระบรมราชชนก
สุมิตรา วิชา วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง สถาบันพระบรมราชชนก
พัชรินทร์ รัตน์ตยวรา โรงพยาบาลแม่ทะ
ปุญชรัสมิ์ ยุวศิริกุลชัย โรงพยาบาลแม่ทะ
เสาวนีย์ กุลเสวตร์ โรงพยาบาลแม่ทะ

คำสำคัญ:

ประสบการณ์การจัดการตนเอง, ผู้สูงอายุ, ภาวะซึมเศร้า, การวิจัยเชิงคุณภาพ

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงคุณภาพแบบปรากฏการณ์วิทยาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อบรรยายและอธิบายความหมายของประสบการณ์การจัดการตนเองของผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้าที่มารับบริการที่คลินิกสุขภาพจิต โรงพยาบาลแม่ทะ จังหวัดลำปาง คัดเลือกผู้ให้ข้อมูลแบบเฉพาะเจาะจง จำนวน 11 คน โดยผู้ให้ข้อมูลเป็นผู้สูงอายุตั้งแต่ 60 ปี ขึ้นไป ที่ได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่ามีภาวะซึมเศร้า และไม่มีโรคร่วมทางจิตเวช เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก มีการตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล ได้แก่ ความน่าเชื่อถือของข้อมูล ความชัดเจนของการดำเนินการเก็บข้อมูล ความสามารถในการยืนยันข้อมูลได้ และการถ่ายโอนข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ผู้ให้ข้อมูลได้ให้ความหมายของประสบการณ์การจัดการตนเองในภาวะซึมเศร้าออกมาเป็น 5 ประเด็น คือ 1) อยู่เพื่อตัวเองและครอบครัว 2) ใช้ยาบรรเทาอาการ 3) แสวงหาที่พึ่งทางใจ 4) รับความช่วยเหลือจากผู้อื่น และ 5) สร้างคุณค่าให้ตนเอง ผลการศึกษาครั้งนี้ เป็นข้อมูลสำคัญให้กับผู้เกี่ยวข้องในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้า ได้แก่ ครอบครัวผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้า พยาบาลวิชาชีพ และบุคลากรสุขภาพอื่น ๆ เข้าใจถึงประเด็นและความหมายของการจัดการตนเองตามประสบการณ์ของผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้า และร่วมกันนำข้อมูลไปวางแผนการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้าเป็นรายบุคคลได้อย่างครอบคลุม

เอกสารอ้างอิง

ชดช้อย วัฒนะ. (2558). การสนับสนุนการจัดการตนเอง: กลยุทธ์ในการส่งเสริมการควบคุมโรค. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 26(ฉบับเพิ่มเติม), 117-127.

ตรีทิพย์ เครือหลี, วันธณี วิรุฬห์พานิจ, และบุษกร พันธ์เมธาฤทธิ์ (2561). ประสบการณ์ความผาสุกด้านจิตวิญญาณของวัยรุ่นโรคมะเร็ง. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 5(2). 102-118.

นนทรี วงษ์วิจารณ์ และสุปาณี สนธิรัตน์. (2556). ทัศนคติต่อการเป็นผู้สูงอายุ การดูแลตนเอง ทักษะทาง สังคม และความผาสุกในชีวิตของสมาชิกชมรมผู้สูงอายุอำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี. วารสาร สังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 39(2), 66-79.

นริสา วงศ์พนารักษ์ และสายสมร เฉลยกิตติ. (2557). ภาวะซึมเศร้า: ปัญหาสุขภาพจิตสำคัญในผู้สูงอายุ.วารสารพยาบาลทหารบก, 15(3), 24-31.

นันทภัค ชนะพันธ์. (2556). การฟื้นหายจากโรคซึมเศร้าในผู้ป่วยโรคซึมเศร้า. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย. 6(1), 19-33.

พจนา เปลี่ยนเกิด. (2557). โรคซึมเศร้า: บทบาทพยาบาลในการดูแลรักษา. วารสารพยาบาลทหารบก, 15(1), 18-21.

พูนสิน เฉลิมวัฒน์. (2552). ประสบการณ์การมีชีวิตอยู่กับโรคซึมเศร้าของผู้ป่วยวัยสูงอายุ. วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

โรงพยาบาลแม่ทะ. (2562). เอกสารการดำเนินงานสุขภาพจิต. ไม่ปรากฎสถานที่พิมพ์.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำปาง. (2562). คลังข้อมูลด้านสุขภาพ HDC (ระบบออนไลน์). สืบค้นเมื่อ 2 มิถุนายน 2562, จาก https://lpg.hdc.moph.go.th/hdc/reports/page.php?cat_id=ac4eed1bddb 23d61307 46d 62d2538fd0

วลัยพร นันท์ศุภวัฒน์, จิระภา ศิริวัฒนเมธานนท์ และพร้อมจิตร ห่อนบุญเหิม. (2552). สุขภาพจิตของผู้สูงอายุ. วารสารสมาคมพยาบาลภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, 27(1 ), 27-32.

วิไลวรรณ ทองเจริญ. (2554). ศาสตร์และศิลป์การพยาบาลผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: โครงการตำราคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.

อารีย์วรรณ อ่วมตานี. (2559). การวิจัยเชิงคุณภาพทางการพยาบาล (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Cahoon, C. G. (2012). “Depression in older adults”. The American Journal of Nursing, 112(11),23-30.

Fiske, A., Wetherell, J. L., & Gatz, M. (2009). Depression in older adults. Annual Review of Clinical Psychology, 5, 363-389.

Landrum, B., Knight, D. K., & Flynn, P. M. (2012). The impact of organizational stress and burnout on client engagement. Journal of Substance Abuse Treatment, 42(2), 222-230.

Lorig, K. R., & Holman, H. (2003). Self–management education: history, definition, outcome, and mechanisms. Annals of Behavioral Medicine, 26(1), 1-7.

Noonin, N., & Akwarangkoon, S. (2011). Public policy process for the improvement of children’s and youths’life’s assets. Thai Journal of Nursing Council, 26(Special Issue). 30-43.

Volkert, J., Schulz, H., Härter, M., Wlodarczyk, O., & Andreas, S. (2013). The prevalence of mental disorders in older people in Western countries: a meta-analysis. Aging Research Reviews, 12, 339-353.