การพัฒนาโปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปาก สำหรับเด็กก่อนวัยเรียน
คำสำคัญ:
โปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปาก, เด็กก่อนวัยเรียน, ความรู้, พฤติกรรมป้องกันบทคัดย่อ
การวิจัยพัฒนา (Development Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการพัฒนาและผลการพัฒนาโปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปากสำหรับเด็กวัยก่อนเรียน กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเฉพาะเจาะจงเป็นเด็กวัยก่อนเรียน (อายุ 3-5 ปี)ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ต.โนนสูง อ.เมือง จ.อุดรธานี จำนวน 25 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย โปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปาก และเครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปของเด็กและผู้ปกครอง แบบสอบถามความรู้เรื่องการส่งเสริมสุขภาพช่องปากของเด็กวัยก่อนเรียน แบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันฟันผุ แบบสังเกตพฤติกรรมป้องกันฟันผุ และแบบบันทึกการแปรงฟันของเด็ก ค่าความเชื่อมั่นแบบสอบถามความรู้เท่ากับ.88 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบค่าคะแนนเฉลี่ยก่อนและหลังร่วมโปรแกรมโดยใช้Paired Sample t-test ผลการวิจัยพบว่า การพัฒนาโปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปากสำหรับเด็กก่อนวัยเรียนประกอบด้วย 5 กิจกรรม มีความเหมาะสม โดยคำนึงถึงความพร้อมของเด็กก่อนวัยเรียนเป็นหลัก เน้นการจัดกิจกรรมที่หลากหลายเหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย มีการเสริมแรงบวกตลอดกระบวนการเรียนรู้ ทำให้เด็กเกิดความมั่นใจในการฝึกทักษะการแปรงฟัน คะแนนเฉลี่ยหลังทดลองด้านความรู้เรื่องการส่งเสริมสุขภาพช่องปากของเด็กวัยก่อนเรียนและพฤติกรรมป้องกันฟันผุ เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ t 2.69 (p<.01)สำหรับพฤติกรรมป้องกันฟันผุพบว่าหลังทดลองมีคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิต t 2.38 (p<.001) จากการวิจัยจะเห็นได้ว่าโปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียนมีประโยชน์และควรนำไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่อื่นๆต่อไปโดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ชนบท
เอกสารอ้างอิง
กรัณฑชา สุธาวา. (2558). ประเมินผลการส่งเสริมสุขภาพช่องปากและป้องกันโรคฟันผุในคลินิกเด็กดี อำเภอเอราวัณ จังหวัดเลย พ.ศ.2553-2556. วิทยาสารทันตสาธารณสุข, 20(1), 42-48.
เกตุวดี เจือจันทร์, อิชยา สินไชย, อรวรรณ นามมนตรี, อโนชา ศิลาลัย, และหฤทัย สุขเจริญโกศล. (2559). พฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กของผู้ปกครองและสภาวะฟันผุของเด็กก่อนวัยเรียน อำเภอแก่งคอย จ.สระบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา, 22(1), 5-17.
เฉลิมวิทย์ หาชื่น. (2553). การรับรู้เกี่ยวกับโรคฟันผุและการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กของผู้ปกครองในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก อำเภอท่าคันโท จังหวัดกาฬสินธุ์. วิทยานิพนธ์สาขาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ณัฐธิดา พันพะสุก, อัชชาวดี สักกุนัน, อรวรรณ นามมนตรี และ รัชนีกร สาวิสิทธิ์. (2561). การรับรู้และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้ปกครองกับสภาวะสุขภาพช่องปากเด็ก 3-5 ปีในอำเภอซำสูง จังหวัดขอนแก่น. วารสารทันตาภิบาล, 29(2), 13-26.
ธีระวุธ ธรรมกุล. (2554). การประยุกต์ทฤษฎีแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรคในการป้องกันฟันน้ำนมผุของเด็กก่อนวัยเรียนโดยผู้ปกครอง อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาธารณสุขศาสตร์) สาขาวิชาเอกสุขศึกษาและพฤติกรรมศาสตร์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
พัชญ์สิตา พงศธรภูริวัฒน์. (2555). ผลของโปรแกรมทันตสุขศึกษาของผู้ปกครองเด็กก่อนวัยยเรียนในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา.
สิรินันท์ ตั้งอยู่สุข. (2555). การพัฒนาโปรแกรมการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองต่อพฤติกรรมการดูแลช่องปากในเด็กวัยก่อนเรียน. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สุภาภรณ์ นารี. (2550). ผลของโปรแกรมทันตสุขศึกษาโดยการประยุกต์ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันโรคเหงือกอักเสบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 1 อำเภออุบลรัตน์ จังหวัดขอนแก่น. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สุวนิตย์ ธรรมสาร. (2552). การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทันตสุขภาพของผู้ปกครองเด็ก 3-4 ปี เพื่อป้องกันโรคฟันผุโดยประยุกต์ทฤษฎีแรงจูงใจในการป้องกันโรคและแรงสนับสนุนทางสังคม อำเภอปทุมราชวงศา จังหวัดอำนาจเจริญ. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สำนักทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2561). รายงานผลการสำรวจสภาวะ สุขภาพช่องปากแห่งชาติ ครั้งที่ 8 ประเทศไทย พ.ศ.2560.กรุงเทพฯ: บริษัท สามเจริญพาณิชย์ (กรุงเทพ) จำกัด.
อัสมาพร สุรินทร์, บุบผา รักษานาม, นงนารถ สุขลิ้ม และธนรุต ตั้งคำ. (2562). ผลของโปรแกรมทันตสุขศึกษาสำหรับผู้ปกครอง ในการป้องกันฟันผุของเด็กปฐมวัย ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ตำบลโคกยาง อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง.วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 6(1), 189-200.
Narksawat, K., Boonthum, A., &Tonmukayakul, U. (2011). Roles of parents in preventing dental caries in the primary dentition among preschool children in thailand. Asia Pacific Journal of Public Health, 23(2), 209-16.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2020 วารสารการพยายาล การสาธารณสุข และการศึกษา

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.