การพัฒนารูปแบบการบูรณาการการจัดการเรียนการสอนกับการบริการวิชาการเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงตามแนวคิด University-Community Engagement

Abstract

การวิจัยและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการณ์ของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง และ เพื่อพัฒนารูปแบบการบูรณาการการจัดการเรียนการสอนกับการบริการวิชาการ เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง   โดยมีขั้นตอนการวิจัย  2 ขั้นตอน คือ 1) การศึกษาสภาพการณ์การของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง  จากผู้สูงอายุที่มีความเจ็บป่วยเรื้อรังและได้รับการประเมินจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านต๋อมว่าเป็นผู้ป่วยติดบ้านที่มีการรับรู้ปกติ    และสามารถสื่อสารภาษาไทยหรือภาษาถิ่นได้อย่างเข้าใจ   และมีความยินดีให้ความร่วมมือจำนวน66คน แบบสอบถามประกอบด้วย แบบสอบถามผลกระทบจากภาวะพึ่งพิง และแบบแบบประเมินดัชนีชี้วัดสุขภาพจิตคนไทยฉบับสั้น  ตรวจสอบความตรงของเนื้อหาด้วยผุ้ทรงคุณวุฒิ  3 ท่านได้ค่า IOC 0.67-1  และค่าค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค ได้ค่าความเที่ยงเท่ากับ .73, 0.84, 0.75, 0.90 และ 0.74  ตามลำดับ  ขั้นตอนที่ 2  การพัฒนารูปแบบการบูรณาการการจัดการเรียนการสอนกับการบริการวิชาการ เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็ง  ตามแนวคิด  University-Community Engageme ประกอบด้วย 1) การร่วมคิดร่วมทำแบบพันธมิตรและหุ้นส่วน (Partnership) 2) การดำเนินการเพื่อเกิดประโยชน์ร่วมกันแก่ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย(Mutual benefits) 3) การก่อให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกันและเกิดผลงานวิชาการ (Knowledge sharing and scholarship)  และ 4) เกิดประโยชน์ร่วมกันแก่ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย(Measurable social impact)  ผลการศึกษา พบว่า  ผู้สูงอายุมีสุขภาพจิตต่ำกว่าคนทั่วไปมากที่สุด    ภาวะพึ่งพิงทำให้มีผลกระทบต่อผุ้สูงอายุในทุกด้านทั้งด้านสุขภาพ ครอบครัว   ชุมชนและสถานบริการสุขภาพ    ส่วนผลพัฒนารูปแบบการบูรณาการการจัดการเรียนการสอนกับการบริการวิชาการ เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงตามแนวคิด  University-Community Engageme  ปรากฏว่ามีการดำเนินการเพื่อให้เกิดประโยชน์ร่วมกันแก่ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย โดยความร่วมมือของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องหลายฝ่ายของชุมชน  จนเกิดผลงานวิชาการได้แก่ การจัดอบรมให้ความรู้และพัฒนาทักษะแก่แกนนำจิตอาสา  และจัดทำคู่มือ เพื่อให้แกนนำจิตอาสานำไปใช้ในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงได้ ทำให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงมีคุณภาพชีวิตดีขึ้นแกนนำจิตอาสามีขีดความสามารถในการดูแลสูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงมากขึ้นและเป็นกำลังสำคัญที่ช่วยผ่อนเบาภาระของเจ้าหน้าที่รพ.สต.ได้เป็นอย่างดีชุมชนมีการขยายผลการพัฒนาเครือข่ายการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงโดยชุมชนเพื่อชุมชนพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน  ส่วนวิทยาลัยพยาบาลได้ความรู้และนวัตกรรมใหม่ในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมความรู้ ทักษะ และความมีจิตอาสาแก่นักศึกษาพยาบาล    ในการแก้ไขปัญหาต่างๆในชุมชนด้วยศักยภาพของชุมชน

 The development of the model  of Integration  between  academic instruction  and health  services to enhance the strengthening of the community for dependent elderly caring by University-Community Engagement  Concept

This research and development aimed to identify a situation of elderly dependency  and to develop a model of curriculum and community engagement integration to strengthen community ability in caring for the dependent older adults in Bantom community. The study processes composed of two steps: Step I situation analysis of the 66 dependent older adults who were living with chronic diseases and were identified by Bantom sub-district Health Promotion Hospital ashomebound patients. They were also orientable, communicable using Thai or local language, and preferable to be a part of the study. Research instruments composed of a questionnaire of dependent impacts and a shot-form of Thai mental health index with .67-1 of IOC by three experts. Cronbach’s alpha reliability of the variables was .73, .84, .75, .90 and .74 respectively. Step 2 the development of a model of curriculum and community engagement integration following a concept of University-Community Engagement including partnership, mutual benefit, knowledge sharing and scholarship, and measurable social impact.

Research findings revealed that the elderly has lower mental health than other people. Dependent status of the older adults impacted to physical health, family, and health services. The model of curriculum and community engagement integration showed that the collaboration of stakeholders in the community established academic outcomes such as an intensive training workshop for the voluntary caregivers, a handbook of basic care for the voluntary caregivers to provide an appropriate care for the dependent elderly. The voluntary caregivers improved caring skills and were able to assist the dependent elderly in the community. The community sustainable development was significantly found from this study as an expansion of caring for the dependent elderly in community. In addition, the nursing college also gained more knowledge and innovations in curriculum development to improve knowledge, skills, and caring mind of the nursing students.