ผลของโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมต่อการปรับตัว ด้านจิตสังคม ของหญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุมาก

Abstract

การวิจัยกึ่งทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมต่อการปรับตัวด้านจิตสังคมของหญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุมาก กลุ่มตัวอย่างเป็นหญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุ 35 ปี ขึ้นไปที่มารับบริการ ณ แผนกฝากครรภ์ โรงพยาบาลแห่งหนึ่งในจังหวัดยะลา คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างตามคุณสมบัติที่กำหนด จำนวน  60 ราย แบ่งเป็นกลุ่มควบคุมที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ และกลุ่มทดลองที่ได้รับโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคม กลุ่มละ 30 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ 1) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่ โปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมประกอบด้วย แผนการสนับสนุนทางสังคม แผนการสอน สื่อนำเสนอภาพนิ่ง คู่มือการสนับสนุนทางสังคมสำหรับหญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุมาก และแผนการติดตามเยี่ยมทางโทรศัพท์ โดยใช้ระยะเวลาในการดำเนินกิจกรรมตามโปรแกรม 4 สัปดาห์ และ 2) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลของหญิงตั้งครรภ์ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลของสามีหรือครอบครัว และแบบวัดการปรับตัวด้านจิตสังคม ซึ่งเครื่องมือทั้งหมดได้ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน หาค่าความเที่ยงของแบบวัดการปรับตัวด้านจิตสังคมโดยใช้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคได้เท่ากับ .86 และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติทีคู่(paired t-test)สำหรับเปรียบเทียบก่อนและหลังได้รับโปรแกรม และสถิติทีอิสระ(independent t-test)สำหรับเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลองหลังได้รับโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมมีการปรับตัวด้านจิตสังคมดีกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  (p< .001) และดีกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< .01) จากการศึกษาครั้งนี้จะเห็นได้ว่าโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคม สามารถช่วยให้หญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุมากมีการปรับตัวด้านจิตสังคมได้ดีกว่ากลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ ดังนั้นผู้ให้บริการด้านสุขภาพควรประยุกต์ใช้โปรแกรมนี้เพิ่มขึ้นจากการดูแลที่เป็นงานประจำ

Effect of Social Support Program on Psychosocial Adaptation Among Women ofAdvanced Maternal Age

This quasi-experimental research aimed to test the effect of social support program on psychosocial adaptation among women of advanced maternal age. The sample consisted of 60 womens of advanced maternal age attending the antenatal department at a hospital in Yala Province. They were purposively selected and assigned into control group and experimental group. There were 30 subjects in each group. The control group received standard care, while the experimental group received the social support program. The research instrument consisted of 2 parts: 1) the interventional instruments were a social support program including social support plan, teaching plan, power pointmedia, social support manual guidebook for women of advanced maternal age and plan of follow up by phone. By using the 4 week program activity period; and 2) the data collection instruments were personal information for pregnant women questionnaire, personal information for husband or family members questionnaireand the psychosocial adaptation questionnaire. All instruments were validated by 3 experts. The reliability of the psychosocial adaptation questionnaire was tested using Cronbach’s alpha coefficient yielding a value of .86. Data were analyzed using descriptive statistics, paired t-test were used for comparison before and after receiving the program and independent t-test were used for comparison between the control group and the experimental group. The results revealed that the experimental group after receiving the social support program had a mean score of psychosocial adaptation significantly higher than before intervention (p< .001) and significantly higher than the control group (p< .01). This study showed that thesocial support program could help women of advanced maternal age improve their psychosocial adaptation. Thus, health care provider should integrate this program into the regular practice.