การใช้กระบวนการมีส่วนร่วมในการลดพฤติกรรมเสี่ยงในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรบ้านกอก ตำบลดงแดง อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด
คำสำคัญ:
การมีส่วนร่วม, สารเคมีกำจัดศัตรูพืช, เอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรส, Participation, Pesticides, Cholinesterase Enzymeบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Research) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการใช้กระบวนการมีส่วนร่วมในการลดพฤติกรรมเสี่ยงในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรบ้านกอก ตำบลดงแดง อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามในเกษตรกรบ้านกอก หมู่ที่ 4 และหมู่ที่ 15 ตำบลดงแดง อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด จำนวน 26 คน เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลใช้แบบสอบถามที่มีค่าความเที่ยง เท่ากับ 0.87 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา และทดสอบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยความรู้ ทัศนคติ การรับรู้ความเสี่ยง และพฤติกรรมการป้องกันตนเองในการใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชของกลุ่มเกษตรกร ก่อนและหลังเข้าร่วมโครงการโดยใช้สถิติ Paired Sample T-test
ผลการศึกษา พบว่า หลังเข้าร่วมโครงการการใช้กระบวนการมีส่วนร่วมในการลดพฤติกรรมเสี่ยงในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช กลุ่มเกษตรกรมีคะแนนเฉลี่ยของความรู้เกี่ยวกับการใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 (p – value = 0.002) มีคะแนนเฉลี่ยของทัศนคติเกี่ยวกับการใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 (p – value = 0.000) มีคะแนนเฉลี่ยของการรับรู้ความเสี่ยงต่อการใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 (p – value = 0.000) และมีคะแนนเฉลี่ยของพฤติกรรมการใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 (p – value = 0.000) โดยหลังเข้าร่วมโครงการกลุ่มเกษตรกรมีระดับเอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรสอยู่ในระดับปกติและปลอดภัยเพิ่มขึ้นเป็น ร้อยละ 57.69
คำสำคัญ: การมีส่วนร่วม สารเคมีกำจัดศัตรูพืช เอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรส
เอกสารอ้างอิง
ธีระพงษ์ แก้วหาวงษ์.(2543).กระบวนการเสริมสร้างชุมชนเข้มแข็งประชาคม ประชาสังคม.พิมพ์ครั้งที่ 4.ศูนย์ฝึกอบรมและพัฒนาการสาธารณสุขมูลฐานภาคตะวันออกเฉียงเหนือร่วมกับเครือข่ายประชาคมสุขภาพในท้องถิ่น ขอนแก่น.
วุฒิภัทร สมัตถะ. (2554). ผลของการวางแผนแบบมีส่วนร่วมของชุมชนในการใช้สารเคมี กำจัดศัตรูพืชที่ถูกต้องและปลอดภัย : กรณีศึกษาเกษตรกรผู้ปลูกอ้อยบ้านหินกอง ตำบลห้วยบงอำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ. กรณีศึกษาอิสระ สาขาการบริหารสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
รัชชะ,สุรเดช สำราญจิตต์,จุฑามาศ แสนท้าว,ศรราม สุขตะกั่ว.(2560). พฤติกรรมการป้องกันอันตรายจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชในเกษตรกรบ้านทุ่งนางครวญ ตำบลชะแล อำเภอทองผาภูมิจังหวัดกาญจนบุรี จากการศึกษาพบว่า เกษตรกรในตำบลชะแล อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี.วารสารการพยาบาล การสาธารณสุข และการศึกษา,18(2),84-94.
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดงแดง. (2560). รายงานสถานการณ์โรค ปี พ.ศ. 2558-2560 ตำบลดงแดง อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด. ร้อยเอ็ด.
สมศักดิ์ มงคลธนวัฒน์ และคณะ. (2560). ผลของชุดกิจกรรมให้ความรู้เรื่องเกษตรอินทรีย์ต่อระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในเลือดเกษตรกร. กรณีศึกษาตําบลนาเริก อําเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี. วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดชลบุรี.
สำนักงานเกษตรจังหวัดร้อยเอ็ด. (2559). ข้อมูลพื้นฐานการเกษตรจังหวัดร้อยเอ็ด. ร้อยเอ็ด.
สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. (2557). ความเสี่ยงจากพฤติกรรมสุขภาพและปัจจัยส่วนบุคคล. กรุงเทพฯ.
Best, John W. (1977). Research in Education. 3nd. Englewood Cliffs, N.J.
