การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างระยะเวลาการรอคอยเพื่อวินิจฉัยจนเข้ารับการรักษา กับอัตราการเสียชีวิต ในกลุ่มผู้ป่วยโรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็กระยะแพร่กระจายในโรงพยาบาลสระบุรี
คำสำคัญ:
มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก, มะเร็งปอดระยะแพร่กระจาย, ระยะเวลารอคอย, อัตราการเสียชีวิตบทคัดย่อ
ผู้ป่วยโรคมะเร็งปอดมีอัตราการเสียชีวิตที่สูง วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้คือเพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างระยะเวลาในการรอคอยเพื่อวินิจฉัยจนเข้ารับการรักษา และปัจจัยพื้นฐานอื่นๆ กับอัตราการเสียชีวิต ในกลุ่มผู้ป่วยโรคมะเร็งปอดระยะแพร่กระจาย 255 คนที่ได้รับการวินิจฉัยในโรงพยาบาลสระบุรี ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2557 ถึง 31 ธันวาคม 2562 โดยใช้การวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบย้อนหลังด้วยวิธี Cox with time varying covariates ข้อมูลถูกบันทึกจากเวชระเบียนอิเลกโทรนิกส์และฐานข้อมูลทะเบียนมะเร็งระดับประเทศของไทย ผลการศึกษาพบว่าประชากรในจังหวัดสระบุรีมีอุบัติการณ์การเสียชีวิตจากโรคมะเร็งปอด 1.5 ต่อ 100 คน-เดือน และอัตราการเสียชีวิตที่ 1, 3 และ 5 ปี อยู่ที่ 58.8%, 91.3% และ 95% ตามลำดับ เมื่อนำปัจจัยด้านระยะเวลาการรอคอยมาวิเคราะห์ข้อมูลแบบตัวแปรเดี่ยวพบว่า การเสียชีวิตสัมพันธ์กับระยะเวลาการรอคอยที่ยาวนานในทุกช่วงของการรับบริการ โดยโอกาสการเสียชีวิตสูงขึ้นเกือบ 3 เท่าเมื่อระยะเวลาการรอคอยเริ่มตั้งแต่เข้ารับบริการจนวินิจฉัย นานกว่า 4 สัปดาห์ เทียบกับการรอคอยที่สั้นกว่า [HR 2.81 (95%CI 1.95-4.04)] นอกจากนั้นระยะเวลารอคอยทำหัตถการเพื่อให้ได้ชิ้นเนื้อที่นานกว่า 2 สัปดาห์ [HR 2.79 (95%CI 1.85-4.21)] ระยะเวลาที่ได้รับการวินิจฉัยจนเริ่มรักษานานกว่า 4 สัปดาห์ [HR 1.50 (95%CI 1.11-2.02)] และระยะเวลาตั้งแต่เข้ารับบริการจนเริ่มรักษาที่นานกว่า 6 สัปดาห์ [HR 2.63 (95%CI 1.70-4.08)] เพิ่มอัตราการเสียชิวิตจากโรคมะเร็งปอด แต่เมื่อนำมาวิเคราะห์ด้วยพหุตัวแปรพบว่าปัจจัยด้านระยะเวลาการรอคอยไม่ได้เพิ่มโอกาสการเสียชีวิตอย่างมีนัยสำคัญ การที่ผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาสัมพันธ์กับการเสียชีวิตมากที่สุด [adjusted HR 4.10 (95%CI 2.32-7.24)] เมื่อนำผู้ป่วย 172 คนที่ได้รับการรักษามาวิเคราะห์เพิ่มเติมพบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับการฉายแสงเสียชีวิตสูงกว่าผู้ป่วยที่ไม่ได้รับการฉายแสง [HR 3.00 (95%CI 1.12-8.02)] โดยสรุปคือปัจจัยด้านระยะเวลารอคอยเพื่อรักษาและการวินิจฉัยมีแนวโน้มที่จะสัมพันธ์กับอัตราการเสียชีวิตแม้จะไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ผลชิ้นเนื้อทางพยาธิวิทยาอื่น ๆ นอกเหนือจาก Adenocarcinoma หรือ Squamous cell carcinoma สัมพันธ์กับการเสียชีวิตที่เพิ่มขึ้น เช่นเดียวกับการที่ผู้ป่วยไม่ได้เข้ารับการรักษาด้วย systemic treatment จะเพิ่มโอกาสการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งปอดมากกว่าผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษา
เอกสารอ้างอิง
P. W Imsamran, A Pattatang, P Supattagorn, I Chiawiriyabunya K. Namthaisong M. Wongsena P., Cancer in Thailand Vol.IX, Cancer สถาบันมะเร็งแห่งชาติ, ทะเบียนมะเร็งระดับโรงพยาบาล พ.ศ. 2561, สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข, 2562. http://www.nci.go.th/th/File_download/Nci Cancer Registry/Hospital Based_2018.pdf.
C.F. Mountain, The international system for staging lung cancer, Seminars in Surgical Oncology. 18 (2000) 106. https://doi.org/10.1002/(sici)1098-2388(200003)18:2<106::aid-ssu4>3.3.co;2-g.
F. Venuta, D. Diso, I. Onorati, M. Anile, S. Mantovani, E.A. Rendina, Lung cancer in elderly patients, Journal of Thoracic Disease. 8 (2016) S908–S914. https://doi.org/10.21037/jtd.2016.05.20.
F. Tas, R. Ciftci, L. Kilic, S. Karabulut, Age is a prognostic factor affecting survival in lung cancer patients, Oncology Letters. 6 (2013) 1507–1513. https://doi.org/10.3892/ol.2013.1566.
S.H. Feng, S.T. Yang, The new 8th tnm staging system of lung cancer and its potential imaging interpretation pitfalls and limitations with ct image demonstrations, Diagnostic and Interventional Radiology. 25 (2019) 270–279. https://doi.org/10.5152/dir.2019.18458.
S.M. Lichtman, H. Wildiers, E. Chatelut, C. Steer, D. Budman, V.A. Morrison, B. Tranchand, I. Shapira, M. Aapro, International society of geriatric oncology chemotherapy taskforce: Evaluation of chemotherapy in older patients - An analysis of the medical literature, Journal of Clinical Oncology. 25 (2007) 1832–1843. https://doi.org/10.1200/JCO.2007.10.6583.
Y. Ito, Y. Ohno, B. Rachet, M.P. Coleman, H. Tsukuma, A. Oshima, Cancer survival trends in Osaka, Japan: The influence of age and stage at diagnosis, Japanese Journal of Clinical Oncology. 37 (2007) 452–458. https://doi.org/10.1093/jjco/hym047.
C.M. Tammemagi, C. Neslund-Dudas, M. Simoff, P. Kvale, Smoking and Lung Cancer Survival: The Role of Comorbidity and Treatment, Chest. 125 (2004) 27–37. https://doi.org/10.1378/chest.125.1.27.
I. Yoshino, D. Kawano, T. Oba, K. Yamazaki, T. Kometani, Y. Maehara, Smoking status as a prognostic factor in patients with stage I pulmonary adenocarcinoma, Annals of Thoracic Surgery. 81 (2006) 1189–1193. https://doi.org/10.1016/j.athoracsur.2005.09.028.
R. Mäkitaro, P. Pääkko, E. Huhti, R. Bloigu, V.L. Kinnula, Prospective population-based study on the survival of patients with lung cancer, European Respiratory Journal. 19 (2002) 1087–1092. https://doi.org/10.1183/09031936.02.00048302.
A. Joshi, R. Mishra, S. Desai, P. Chandrani, H. Kore, R. Sunder, S. Hait, P. Iyer, V. Trivedi, A. Choughule, V. Noronha, A. Joshi, V. Patil, N. Menon, R. Kumar, K. Prabhash, A. Dutt, Molecular characterization of lung squamous cell carcinoma tumors reveals therapeutically relevant alterations, Oncotarget. 12 (2021) 578–588. https://doi.org/10.18632/ONCOTARGET.27905.
A.K. Vaid, A. Gupta, G. Momi, Overall survival in stage IV EGFR mutation-positive NSCLC: Comparing first-, second- And third-generation EGFR-TKIs (Review), International Journal of Oncology. 58 (2021) 171–184. https://doi.org/10.3892/ijo.2021.5168.
R. Salloum, Survival among Non-Small Cell Lung Cancer Patients with Poor Performance Status after First Line Chemotherapy, Lung Cancer. 77 (2012) 1–12. https://doi.org/10.1016/j.lungcan.2012.04.019.
C. Owusuaa, S.A. Dijkland, D. Nieboer, A. van der Heide, C.C.D. van der Rijt, Predictors of Mortality in Patients with Advanced Cancer—A Systematic Review and Meta-Analysis, Cancers. 14 (2022) 1–20. https://doi.org/10.3390/cancers14020328.
A.C. Obenauf, J. Massagué, Surviving at a Distance: Organ-Specific Metastasis, Trends in Cancer. 1 (2015) 76–91. https://doi.org/10.1016/j.trecan.2015.07.009.
O.H. Gómez, A.M. Paul, A.L.O. Granados, S.R. Martínez, D.P. Parente, P.R. Gracia, L.S. Cuervo-Arango, L. Vilà, “High Tumor Burden” in Metastatic Non-Small Cell Lung Cancer: Defining the Concept, Cancer Management and Research. 13 (2021) 4665–4670. https://doi.org/10.2147/CMAR.S302928.
D.R. Gomez, K.P. Liao, S.G. Swisher, G.R. Blumenschein, J.J. Erasmus, T.A. Buchholz, S.H. Giordano, B.D. Smith, Time to treatment as a quality metric in lung cancer: Staging studies, time to treatment, and patient survival, Radiotherapy and Oncology. 115 (2015) 257–263. https://doi.org/10.1016/j.radonc.2015.04.010.
V. Vichapat, Prognostic Factors and Overall Survival of Advanced Stage NSCLC Patients in Saraburi Hospital, J Dept Med Ser. 46 (2021) D. Ha, A.L. Ries, P. Montgrain, F. Vaida, S. Sheinkman, M.M. Fuster, Time to treatment and survival in veterans with lung cancer eligible for curative intent therapy, Respiratory Medicine. 141 (2018) 172–179. https://doi.org/10.1016/j.rmed.2018.07.005.
H. Bozcuk, C. Martin, Does treatment delay affect survival in non-small cell lung cancer? A retrospective analysis from a single UK centre, Lung Cancer. 34 (2001) 243–252. https://doi.org/10.1016/S0169-5002(01)00247-1.
TCB Report Online, Thai population cancer database, National Cancer Institute. (2020). http://tcb.nci.go.th/CWEB/cwebBase.do?mode=initialApplication (accessed April 9, 2020).
P. Goldstraw, K. Chansky, J. Crowley, The IASLC lung cancer staging project: Proposals for revision of the TNM stage groupings in the forthcoming (eighth) edition of the TNM Classification for lung cancer, Journal of Thoracic Oncology. 11 (2016) 39–51. https://doi.org/10.1016/j.jtho.2015.09.009.
C. Ruhe, Estimating survival functions after stcox with time-varying coefficients, Stata Journal. 16 (2016) 867–879. https://doi.org/10.1177/1536867x1601600404.
StataCorp, Stata Statistical Software: Release 14, (2015).
S.Y. Brule, K. Al-Baimani, H. Jonker, T. Zhang, G. Nicholas, G. Goss, S.A. Laurie, P. Wheatley-Price, Palliative systemic therapy for advanced non-small cell lung cancer: Investigating disparities between patients who are treated versus those who are not, Lung Cancer. 97 (2016) 15–21. https://doi.org/10.1016/j.lungcan.2016.04.007.
T.Y.D. Cheng, S.M. Cramb, P.D. Baade, D.R. Youlden, C. Nwogu, M.E. Reid, The international epidemiology of lung cancer: Latest trends, disparities, and tumor characteristics, Journal of Thoracic Oncology. 11 (2016) 1653–1671. https://doi.org/10.1016/j.jtho.2016.05.021.
Visbal AL, Williams BA, Nichols FC 3rd, Marks RS, Jett JR, Aubry MC, Edell ES, Wampfler JA, Molina JR, Yang P. Gender differences in non-small-cell lung cancer survival: an analysis of 4,618 patients diagnosed between 1997 and 2002. Ann Thorac Surg. 2004 Jul;78(1):209-15; discussion 215. https://doi.org/10.1016/j.athoracsur.2003.11.021.
Islam KM, Jiang X, Anggondowati T, Lin G, Ganti AK. Comorbidity and Survival in Lung Cancer Patients. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2015 Jul;24(7):1079-85. https://doi.org/10.1158/1055-9965.EPI-15-0036.
Travis WD, Brambilla E, Geisinger KR. Histological grading in lung cancer: one system for all or separate systems for each histological type? Eur Respir J. 2016 Mar;47(3):720-3. https://doi.org/10.1183/13993003.00035-2016.
Fukuoka M, Wu YL, Thongprasert S, Sunpaweravong P, Leong SS, Sriuranpong V, Chao TY, Nakagawa K, Chu DT, Saijo N, Duffield EL, Rukazenkov Y, Speake G, Jiang H, Armour AA, To KF, Yang JC, Mok TS. Biomarker analyses and final overall survival results from a phase III, randomized, open-label, first-line study of gefitinib versus carboplatin/paclitaxel in clinically selected patients with advanced non-small-cell lung cancer in Asia (IPASS). J Clin Oncol. 2011 Jul 20;29(21):2866-74. https://doi.org/10.1200/JCO.2010.33.4235.
Zhou C, Wu YL, Chen G, Feng J, Liu XQ, Wang C, Zhang S, Wang J, Zhou S, Ren S, Lu S, Zhang L, Hu C, Hu C, Luo Y, Chen L, Ye M, Huang J, Zhi X, Zhang Y, Xiu Q, Ma J, Zhang L, You C. Erlotinib versus chemotherapy as first-line treatment for patients with advanced EGFR mutation-positive non-small-cell lung cancer (OPTIMAL, CTONG-0802): a multicentre, open-label, randomised, phase 3 study. Lancet Oncol. 2011 Aug;12(8):735-42. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(11)70184-X.
S.K. Vinod, A. Chandra, A. Berthelsen, J. Descallar, Does timeliness of care in Non-Small Cell Lung Cancer impact on survival?, Lung Cancer. 112 (2017) 16–24. https://doi.org/10.1016/j.lungcan.2017.07.032.
C. Labbé, M. Anderson, S. Simard Msc, L. Tremblay, F. Laberge, R. Vaillancourt, Y. Lacasse, Wait times for diagnosis and treatment of lung cancer: A single-centre experience, Current Oncology. 24 (2017) 367–373. https://doi.org/10.3747/co.24.3655.
C.H. Tsai, P.T. Kung, W.Y. Kuo, W.C. Tsai, Effect of time interval from diagnosis to treatment for non-small cell lung cancer on survival: A national cohort study in Taiwan, BMJ Open. 10 (2020) 1–10. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2019-034351.
S. Peters, C. Bexelius, V. Munk, N. Leighl, The impact of brain metastasis on quality of life, resource utilization and survival in patients with non-small-cell lung cancer, Cancer Treatment Reviews. 45 (2016) 139–162. https://doi.org/10.1016/j.ctrv.2016.03.009.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Journal of TCI is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) licence, unless otherwise stated. Please read our Policies page for more information.
