ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงการรับความรู้สึกบริเวณริมฝีปากและคางหลังการผ่าตัดแก้ไขความปกติของการสบฟัน กระดูกขากรรไกรและใบหน้าที่มีต่อคุณภาพชีวิตในมิติสุขภาพช่องปาก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
อาการชาบริเวณริมฝีปากและคางเป็นภาวะแทรกซ้อนของเส้นประสาทที่พบได้บ่อยหลังการผ่าตัดแก้ไขความผิดปกติของการสบฟัน กระดูกขากรรไกรและใบหน้า ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยในด้านต่างๆ วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้เพื่อศึกษาผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงการรับความรู้สึกบริเวณริมฝีปากและคางในระยะยาวต่อคุณภาพชีวิตในมิติสุขภาพช่องปากของผู้ป่วยหลังเข้ารับการผ่าตัดแก้ไขความผิดปกติของการสบฟัน กระดูกขากรรไกร การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบตัดขวางในผู้ป่วยที่มีอายุ 18–70 ปีและยังคงมีอาการชาบริเวณริมฝีปากและ/หรือคางหลังได้รับการผ่าตัดแก้ไขการสบฟันและกระดูกขากรรไกรอย่างน้อย 6 เดือน ทำการเก็บข้อมูลทั่วไป ข้อมูลการผ่าตัดและประเมินผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตในมิติสุขภาพช่องปากด้านต่างๆโดยใช้ดัชนีโอไอดีพีที่มีอาการชาของริมฝีปากและคางเป็นเงื่อนไขจำเพาะ ผลการศึกษาพบว่า อุบัติการณ์อาการชาบริเวณริมฝีปากและคางหลังการผ่าตัดอย่างน้อย 6 เดือนเท่ากับร้อยละ 34.5 ผู้ป่วยจำนวน 45 รายที่เข้าเกณฑ์การคัดเข้า ระยะเวลาเฉลี่ยที่ติดตามเท่ากับ 34.24±17.86 เดือน อายุเฉลี่ยเท่ากับ 33.64±9.26 ปี (21-67 ปี) พบว่าอาการชาของริมฝีปากและคางส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในมิติสุขภาพช่องปากในภาพรวมร้อยละ 31 ในระดับน้อย คะแนนโอไอดีพีในภาพรวมเฉลี่ยเท่ากับ 3.73±13.94 พบว่าอาการชาส่งผลกระทบทางด้านอารมณ์และจิตใจมากที่สุดร้อยละ 26.7 ระดับอาการชามีความสัมพันธ์กับคะแนนโอไอดีพีในภาพรวมอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.05) สรุปผลการศึกษาพบว่า การเปลี่ยนแปลงการรับความรู้สึกบริเวณริมฝีปากและคางในระยะยาวหลังการผ่าตัดแก้ไขการสบฟัน กระดูกขากรรไกรและใบหน้ามีผลกระทบในระดับน้อยต่อคุณภาพชีวิตในมิติสุขภาพช่องปากโดยคุณภาพชีวิตด้านอารมณ์และจิตใจได้รับผลกระทบมากที่สุด การติดตามผลการรักษาในระยะยาวจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผู้ป่วยกลุ่มนี้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ทีได้รับการลงตีพิมพ์ในวิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่นถือเป็นลิขสิทธิ์เฉพาะของคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษร จากคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่นก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
Ong MA. Spectrum of dentofacial deformities: a retrospective survey. Ann Acad Med Singap 2004;3(2):239-42.
Sousa CS, Turrini RNT. Complications in orthognathic surgery: A comprehensive review. J Oral Maxillofac Surg Med Pathol 2012;24(2):67-74.
Friscia M, Sbordone C, Petrocelli M, Vaira LA, Attanasi F, Cassandro FM, et al. Complications after orthognathic surgery: our experience on 423 cases. Oral Maxillofac Surg 2017;21(2):171-7.
Jędrzejewski M, Smektała T, Sporniak-Tutak K, Olszewski R. Preoperative, intraoperative, and postoperative complications in orthognathic surgery: a systematic review. Clin Oral Investig 2015;19(5):969-77.
Zaroni FM, Cavalcante RC, João da Costa D, Kluppel LE, Scariot R, Rebellato NLB. Complications associated with orthognathic surgery: A retrospective study of 485 cases. J Craniomaxillofac Surg 2019;47(12):1855-60.
Robl MT, Farrell BB, Tucker MR. Complications in orthognathic surgery: a report of 1,000 cases. Oral Maxillofac Surg Clin North Am 2014;26(4):599-609.
Kim YK, Kim SG, Kim JH. Altered sensation after orthognathic surgery. J Oral Maxillofac Surg 2011; 69(3):893-8.
Lee S, McGrath C, Samman N. Impact of orthognathic surgery on quality of life. J Oral Maxillofac Surg 2008; 66(6):1194-9.
Palomares NB, Celeste RK, Miguel JA. Impact of orthosurgical treatment phases on oral health-related quality of life. Am J Orthod Dentofacial Orthop 2016; 149(2):171-81.
Eslamipour F, Najimi A, Tadayonfard A, Azamian Z. Impact of orthognathic surgery on quality of life in patients with dentofacial deformities. Int J Dent 2017; 2017(1):1-6.
Suksang S, Pimkhaokham A, Subbhalekha K, Krisdapong S. The change of oral health related quality of life in patients undergoing orthognathic surgery. Proceedings of the fourteenth Graduate Research Conference:2013 Feb 22; Khon Kaen University, Khon Kaen;2013.883-90.
Paksinee K, Ruxwongkana T, Kraisittisirikul G, Trising W, Subbalekha K. Quality of life in patients prescribed vitamin B1-6-12 for treatment of sensory. CU Dent J 2018;41(2):63-70.
Bernabé E, de Oliveira CM, Sheiham A, Tsakos G. Comparison of the generic and condition-specific forms of the Oral Impacts on Daily Performances (OIDP) Index. J Public Health Dent 2009;69(3):176-81.
Sriboonruang N. The factors related to using dentures’ behaviors and quality of elderly people under dentures project, Muang, Lampang District [dissertation]. Bangkok: Thammasat Univ;2016.
Panula K, Finne K, Oikarinen K. Incidence of complications and problems related to orthognathic surgery: a review of 655 patients. J Oral Maxillofac Surg 2001;59(10):1128-36.
Lee EG, Ryan FS, Shute J, Cunningham SJ. The impact of altered sensation affecting the lower lip after orthognathic treatment. J Oral Maxillofac Surg 2011; 69(11):e431-45.
Alolayan AB, Leung YY. Risk factors of neurosensory disturbance following orthognathic surgery. PLoS One 2014;9(3):e91055.
Hvaring CL, Birkeland K. & Åstrøm AN. Discriminative ability of the generic and condition specific Oral Impact on Daily Performance (OIDP) among adolescents with and without hypodontia. BMC Oral Health 2014; 14(57):1-9.
Meger MN, Fatturi AL, Gerber JT, Weiss SG, Rocha JS, Scariot R et al. Impact of orthognathic surgery on quality of life of patients with dentofacial deformity: a systematic review and meta-analysis. Br J Oral Maxillofac Surg 2021;59(3):265-71.
Suksang S, Pimkhaokham A. Evaluation of oral health related quality of life in patients undergoing orthognathic surgery. J Oral Maxillofac Surg Med Pathol 2016;28(6):488-92.
McLeod NM, Bowe DC. Nerve injury associated with orthognathic surgery. Part 2: inferior alveolar nerve. Br J Oral Maxillofac Surg 2016;54(4):366-71.
