ประเมินผลการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพ: กรณีศึกษาการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาข้าวอินทรีย์จังหวัดพัทลุง

Main Article Content

เพ็ญ สุขมาก
BOONRUANG KHAONUAN
จารุรัตน์ ปัญโญ
สุปานดี มณีโลกย์
โสมสิริ เดชารัตน์
นิภาพร บุตรสิงห์
กรรณิกา เรืองเดช ชาวสวนศรีเจริญ

บทคัดย่อ

การประเมินผลการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาข้าวอินทรีย์จังหวัดพัทลุง เป็นการวิจัยและประเมินผล มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์การพัฒนาข้าวอินทรีย์ของจังหวัดพัทลุง ศึกษาและประเมินผลการนำนโยบายการพัฒนาข้าวอินทรีย์ของจังหวัดพัทลุงไปสู่การปฏิบัติ และประเมินประสิทธิผลยุทธศาสตร์การพัฒนาข้าวอินทรีย์ของจังหวัดพัทลุง โดยเป็นการประเมินผลระยะดำเนินการ ประชากรในการวิจัยในครั้งนี้ดำเนินการวิจัยในกลุ่มแกนนำในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ข้าวอินทรีย์จังหวัดพัทลุง ทั้งภาคราชการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และกลุ่มผู้ผลิตข้าวอินทรีย์ เก็บข้อมูลโดยการสังเกต สนทนากลุ่ม สัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง สัมภาษณ์เชิงลึก และแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมานได้แก่ สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมน และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบพอยท์ไบซีเรียล ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา


 ผลการวิจัยพบว่า การขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์ข้าวอินทรีย์จังหวัดพัทลุง เกิดการประกาศและขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์เกษตรอินทรีย์ กระแสการท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์และวิถีชุมชน กระแสการตื่นตัวและสนใจด้านสุขภาพ ซึ่งเป็นผลเกิดความต้องการของผู้บริโภคเพิ่มมากขึ้น เกิดการแต่งตั้งคณะกรรมการในการขับเคลื่อน และมีการติดตามความก้าวหน้าในการดำเนินการผ่านการประชุมของหัวหน้าส่วนราชการของจังหวัด เกิดการประสานการทำงานของหน่วยงานที่รับผิดชอบในการขับเคลื่อน เกิดกระบวนการพัฒนาของกลุ่มเกษตรกรในเชิงคุณภาพและมาตรฐานมากขึ้น ส่วนกลุ่มวิสาหกิจเกษตรกรเกิดความสนใจและตื่นตัวมากขึ้น เกิดกระแสเกษตรอินทรีย์ เกษตรจิตสำนึก เกษตรบุญ ทั้งนี้กลุ่มเกษตรกรผู้ผลิตข้าวเกิดการขยายตัวและสนใจทำเกษตรอินทรีย์ ข้าวอินทรีย์มากมากขึ้น เกษตรกรเห็นผลด้านสุขภาพและสุขภาวะมากขึ้น ส่วนระดับการมีส่วนร่วมในการพัฒนายุทธศาสตร์การพัฒนาข้าวอินทรีย์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (rsm = 0.523, p < 0.05) จำนวนการสนับสนุนของหน่วยงานในการขับเคลื่อนการพัฒนาข้าวอินทรีย์ไปสู่การปฏิบัติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (rsm = 0.491, p < 0.05) และการนำแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาข้าวอินทรีย์ไปสู่การปฏิบัติ (rsm = 0.496, p < 0.05) และการรับรู้ยุทธศาสตร์การพัฒนาข้าวอินทรีย์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ (rsm = 0.771, p < 0.05) มีข้อเสนอให้ดำเนินงานขับเคลื่อนพัฒนาเกษตรอินทรีย์แบบบูรณาการเชิงพื้นที่ ทั้งในด้านการผลิต การจัดการผลผลิต การแปรรูป การตลาด และการบริโภค และควรมีนโยบายในการสร้างตราสัญลักษณ์เกษตรอินทรีย์ปลอดภัยจังหวัดพัทลุง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
สุขมาก เ, KHAONUAN B, ปัญโญ จ, มณีโลกย์ ส, เดชารัตน์ โ, บุตรสิงห์ น, ชาวสวนศรีเจริญ กเ. ประเมินผลการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพ: กรณีศึกษาการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาข้าวอินทรีย์จังหวัดพัทลุง. Kb. Med. J. [อินเทอร์เน็ต]. 20 มกราคม 2025 [อ้างถึง 21 ธันวาคม 2025];7(2). available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/KBJ/article/view/273975
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.2561-2580.[อินเทอร์เน็ต].2561. [เข้าถึงเมื่อ 28 พฤศจิกายน 2561]. เข้าถึงได้จาก: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2561/A/082/T_0001.PDF.

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข .คู่มือครอบครัวต้นแบบ “เลี้ยงดูลูกตามคำสอนพ่อ”

คุณธรรม 8 ประการของหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง.(พิมพ์ครั้งที่2) . นนทบุรี : บริษัท จีที ทูลจำกัด; 2562.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. แผนพัฒนาเด็กปฐมวัย พ.ศ. 2564 - 2570 . กรุงเทพฯ

: พริกหวานกราฟฟิก จำกัด; 2564.

คณะกรรมการพัฒนาเกษตรอินทรีย์แห่งชาติ. ยุทธศาสตร์การพัฒนาเกษตรอินทรีย์แห่งชาติ พ.ศ.2560-2564. สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร; 2564.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่สิบสอง พ.ศ. 2560–2564. สำนักนายกรัฐมนตรี; 2559.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561 – 2580. สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ; 2561.

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. หลักเกณฑ์และวิธีการจัดสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2561-2562. นนทบุรี. 2561.

กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. ยุทธศาสตร์.การพัฒนาเกษตรอินทรีย์แห่งชาติ พ.ศ. 2560 – 2564. [อินเทอร์เน็ต].2564 [เข้าถึงเมื่อ 28 พฤศจิกายน 2561]. https://www.opsmoac.go.th/prachuapkhirikhan-dwl-files-431891791946

คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนแผนแม่บทข้าวอินทรีย์ จังหวัดพัทลุง. แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาข้าวอินทรีย์จังหวัดพัทลุง พ.ศ. 2562 – 2566. อัดสำเนา; 2560.

นิพนธ์ พัวพงศกร และคณะ. โครงการยุทธศาสตร์ข้าวไทย การวิจัยพัฒนาข้าวไทยและการมองไปข้างหน้า. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย. รายงานการวิจัย; 2558.

Anisur Rahman Khan. Policy implementation: Some aspects and issues. Journal of

Community Positive Practices, XVI(3) 2016, 3-12 ISSN Print: 1582-8344;

Electronic: 2247-6571

Billie Weiss. 2008. A Guidebook to Strategy Evaluation. Southern California Injury

Prevention Research Center (SCIPRC) UCLA

Barbara Smith, Joicey Hurth, Lynda Pletcher, Evelyn Shaw, Kathy Whaley, Mary Peters and Glen Dunlap. 2014. A Guide to the Implementation Process: Stages, Steps and Activities.

ศิรินาถ ตงศิริ ศุภวิตา แสนศักดิ์ ชนัตถา พลอยเลื่อมแสง วรพจน์ พรหมสัตยพรต สุมัทนา กลางคาร. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข. 12 (1) มกราคม-มีนาคม 2561.

คมสันต์ บุพตาและภักดี โพธิ์สิงห์. นโยบายเกษตรอินทรีย์กับการพัฒนาคุณภาพชีวิตเกษตรกรไทย. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์. 4 (3) กันยายน-ธันวาคม 2562.

Trochim, W.M.K. 2009. Evaluation policy and evaluation practice. In W.M.K. Trochim, M. M. Mark, & L. J. Cooksy (Eds.), Evaluation policy and evaluation practice. New Directions for Evaluation, 123, 13–32.