การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวัง และควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 อย่างมีส่วนร่วม: กรณีศึกษา ตำบลบ้านนาเหนือ อำเภออ่าวลึก จังหวัดกระบี่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อการเฝ้าระวังและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในชุมชนตำบลบ้านนาเหนืออำเภออ่าวลึกจังหวัดกระบี่โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) 4 ขั้นตอนคือ 1) การวางแผน 2) การปฏิบัติ 3) การสังเกตและ 4) การสะท้อนผลเก็บข้อมูลระหว่างเดือนเมษายน –กรกฎาคม 2566 ผู้ให้ข้อมูลหลักประกอบด้วยพยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล 1 คนพยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานโรงพยาบาลอ่าวลึก 2 คนนักวิชาการสาธารณสุข 2 คนอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน 30 คนและประชาชนที่เข้ามารับบริการในชุมชน 15 คนวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและเชิงบรรยาย
ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบการเฝ้าระวังและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 อย่างมีส่วนร่วมในพื้นที่ตำบลบ้านนาเหนืออำเภออ่าวลึกจังหวัดกระบี่ ประกอบด้วย 5องค์ประกอบหลักคือ 1)การบริหารความปลอดภัยในหน่วยบริการ(I1)2)การค้นหาหรือกำจัดความเสี่ยงในหน่วยบริการ(I2) 3) การค้นหากำจัดและติดตามความเสี่ยงในชุมชน(C1) 4) การประสานงานและจัดการข้อมูลระหว่างหน่วยบริการและชุมชนเพื่อสื่อสารความเสี่ยง(C2) และ 5) การมีและใช้มาตรการทางสังคมและกฎหมาย(C3)หรือรูปแบบ2I3C รูปแบบครั้งนี้เป็นการศึกษาจากสภาพการณ์ที่เกิดขึ้นหลังจากมีการระบาดและลดระดับของมาตรการภาครัฐลงแล้วดังนั้นการจัดการกระบวนการเฝ้าระวังและควบคุมโรคติดเชื้อจำเป็นต้องได้รับการพัฒนาอย่างเนื่องให้พร้อมต่อสถานการณ์ของโรคระบาดที่เปลี่ยนแปลงไปรวมถึงความพร้อมของชุมชน และหน่วยบริการสุขภาพซึ่งถูกกำกับโดยมาตรฐานบริการ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนิพนธ์ต้นฉบับจะต้องผ่านการพิจารณาโดยผู้ทรงคุณวุฒิที่เชี่ยวชาญอย่างน้อย 2 ท่าน แบบผู้ทรงคุณวุฒิ และผู้แต่งไม่ทราบชื่อกันและกัน (double-blind review) และการตีพิมพ์บทความซ้ำต้องได้รับการอนุญาตจากกองบรรณาธิการเป็นลายลักษณ์อักษร
ลิขสิทธิ์
ห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ เว้นว่าได้รับอนุญาตจากโรงพยาบาลเป็นลายลักษณ์อักษร
ความรับผิดชอบ
เนื้อหาต้นฉบับที่ปรากฏในวารสารเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากเทคนิคการพิมพ์
เอกสารอ้างอิง
Shi Q, Liu T. Should internal migrants be held accountable for spreading COVID-19? Environ Plan Econ Space. 2020;52:695–697.
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางปฏิบัติการตอบโต้ภาวะฉุกเฉินโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 [อินทอร์เนต]. กรุงเทพฯ: กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2563. [เข้าถึงเมื่อ 10 ม.ค.66]. เข้าถึงได้จาก: https://ims.ddc.moph.go.th/files/OpsPlan_COVID19_250263.pdf
Sathira-Angkura T, Leelawongs S, Srisuthisak S, Puttapitukpol S, Yonchoho N, Jamsomboon K. Development of Nursing Administration Model in the COVID-19 Outbreak Situation of Hospitals under the Ministry of Public Health. J Health Sci. 2021;30:320–333.
รุ้งตะวัน ศรีบุรี. การแพร่ระบาดแบบวงกว้างของโรคโควิด-19 โดย Covid-19 superspreader. เชียงใหม่เวชสาร. 2564;60:395–406.
ธุวานนท์ ปรีดา, อภิรดา นามแสง, วราภรณ์ เต็มแก้ว. แนวทางการปฏิบัติเพื่อป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 สำหรับผู้ปฏิบัติหน้าที่ในอากาศยาน. วารสารการบริหารการปกครองและนวัตกรรมท้องถิ่น. 2564;5:29–42.
ปัณณทัต ตันธนปัญญากร, กล้าณรงค์ วงศ์พิทักษ์, กุลภัสร์ชา มาอุ่น, พลอยณญารินทร์ ราวินิจ, อานันตยา ป้องกัน. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเครียดของบุคลากรทางการแพทย์ในสถานการณ์การระบาดของเชื้อโคโรน่าไวรัส-2019 ของโรงพยาบาลแห่งหนึ่ง สังกัดกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 2565;17:111–125.
พิทยุตม์ คงพ่วง, พิมพ์พรรณ อำพันธ์ทอง, วัชรี เพ็ชรวงษ์, สุนันทรา ขำนวนทอง. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเข้ารับวัคซีนป้องกันโคโรนาไวรัส(Covid-19) เข็มที่ 3 ของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ. 2565;7:537–548.
ภาสกร ศรีทิพย์สุโข, บุญยิ่ง ศิริบำรุงวงศ์, พิชญ ตันติยวรงค์, อารยา ศรัทธาพุทธ, พรรณศจี ดำรงเลิศ, พีร์ จารุอำพรพรรณ. ประสิทธิผลของวัคซีนโควิด-19 ในประเทศไทย: การศึกษาในสถานการณ์จริง (ปีที่ 1) [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2565 [เข้าถึงเมื่อ26มิ.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/5535.
อรจินดา บุรสมบูรณ์. มาตรการรับมือโควิด 19 ของไทยคงเดิม [อินเทอร์เน็ต]. สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์. 2566. [เข้าถึงเมื่อ 26 มิ.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://thainews.prd.go.th/th/news/detail/TCATG230506185137321.
ศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉิน กรมควบคุมโรค. รายงานสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข: กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2565.
ศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉิน สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกระบี่. รายงานสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. ศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉิน สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกระบี่; 2565.
วีรนุช ไตรรัตโนภาส, ฐิติมา หมอทรัพย์, สมพร ประพฤติกฤติ. แนวทางการปฏิบัติการพยาบาลในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อ COVID-19. วารสารมหาวิทยาลัยคริสเตียน. 2564;27:132–144.
พงษ์พิพัฒน์ ชุ่มสีดา, วินัย ทองภูบาล. กลยุทธ์การป้องกันและควบคุมโรคโควิด-19 ของผู้อำนวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในจังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิจัยและพัฒนาด้านสุขภาพ. 2564;7:158–175.
ชุติมา ดีสวัสดิ์, พรทิพย์ กีระพงษ์, นิตยา เพ็ญศิรินภา. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมความปลอดภัยจากการติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ของบุคลากรในโรงพยาบาลบุรีรัมย์. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม. 2564;15:399–413.
สำนักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภูมิ กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือคุณภาพมาตรฐานบริการสุขภาพปฐมภูมิ พ.ศ. 2566.นนทบุรี: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก ในพระบรมราชูปถัมภ์; 2565.
Zuber-Skerritt O, editor. New Directions in Action Research. London: Routledge; 1996.
องค์การบริหารส่วนตำบลนาเหนือ.แผนพัฒนาท้องถิ่น พ.ศ. 2566-2570 [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 26 มิ.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://drive.google.com/file/d/1vaLEeIovZMVa7zZ6to9taekw-zlJAmtd/view.
อัมพร ยานะ, วรัญญากรณ์ โนใจ, เอกพันธ์ คำภีระ, เฉลิมพล ก๋าใจ. บทบาทพยาบาลชุมชนในสภาวะการระบาดของโรคโคโรนาไวรัส (Covid 19)ในพื้นที่จังหวัดพะเยา. วารสารวิจัยการพยาบาลและสุขภาพ. 2564;22:82–94.
ระนอง เกตุดาว, อัมพร เที่ยงตรงดี, ภาสินี โทอินทร์. การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดอุดรธานี-Udon Model COVID-19. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2564;30:53–61.
ถนอม นามวงศ์, แมน แสงภักดิ์, ภาณุพันธุ์ ธนปฐมสินชัย, จรรยา ดวงแก้ว, สุกัญญา คำพัฒน์, ปาริสุทธิ์ วิศิษฐ์ผจญชัย,และคณะ. การพัฒนาระบบเฝ้าระวังโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 จังหวัดยโสธร. วารสารควบคุมโรค. 2564;47:1179–1190.
กิตติพร เนาว์สุวรรณ, นภชา สิงห์วีรธรรม, พยงค์ เทพอักษร. ความสำเร็จในการดำเนินงานควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในชุมชนของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ประเทศไทย. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 2020;7:ก-จ.
ฉวีวรรณ ศรีดาวเรือง, จิราพร วรวงศ์, เพ็ญนภา ศรีหริ่ง, รัตน์ดาวรรณ คลังกลาง, จุฬารัตน์ห้าวหาญ, ดิษฐพล ใจซื่อ, และคณะ. การถอดบทเรียนรูปแบบการดำเนินงาน เฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในชุมชนของอาสาสมัครสาธารณสุข ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2564.[เข้าถึงเมื่อ 24 ม.ค.66]. เข้าถึงได้จาก: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/5427.
