ศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและระดับโคลีนเอสเตอเรส ของพนักงานฝ่ายสวน ในบริษัทปาล์มน้ำมัน จ.กระบี่

Main Article Content

จริยา ฮ่อบุตร
มุกดา โบบทอง

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้เป็นการเป็นการศึกษาเชิงพรรณนา (Descriptive research) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและระดับโคลีนเอสเตอเรสของพนักงานฝ่ายสวน ในบริษัทปาล์มน้ำมัน จ.กระบี่ จำนวน 87 ราย เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2559 – 31 มีนาคม 2560 เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบประเมินความเสี่ยงในการทำงานของเกษตรกรจากการสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืช และชุดทดสอบสำเร็จตรวจคัดกรองระดับโคลีนเอสเตอเรส (Reactive paper) โดยกองอาหาร กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข วิเคราะห์ข้อมูลสถิติโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่และร้อยละ ผลการศึกษาพบว่า พนักงานฝ่ายสวน บริษัทปาล์มน้ำมัน จ.กระบี่ ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 70 และมีอายุระหว่าง 31 - 50 ปี ลักษณะงานเป็นทั้งผู้ผสมสารเคมี และฉีดพ่นเอง ร้อยละ 57.5 มีจำนวนวันเฉลี่ยของการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชต่อเดือนมากกว่า 7 วัน/เดือน ร้อยละ 51.7 และด้านพฤติกรรมก่อนการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชพนักงานส่วนใหญ่ร้อยละ 79 มีการอ่านฉลากที่ภาชนะบรรจุสารเคมีทุกครั้ง และไม่อ่านฉลาก ร้อยละ 6.9 ส่วนใหญ่สวมถุงมือยางป้องกันสารเคมีทุกครั้งร้อยละ 83.9 พฤติกรรมขณะใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ส่วนใหญ่ไม่ใช้ถังบรรจุสารเคมีที่รั่วซึมหรือปิดไม่สนิท มีการรั่วในการฉีดพ่น ร้อยละ 74.7 แต่ก็ยังมีบางส่วน ร้อยละ 20.7 ที่บางครั้งใช้ถังบรรจุสารเคมีที่รั่วซึมหรือปิดไม่สนิท มีการรั่วในการฉีดพ่น มีการรับประทานอาหาร/ดื่มน้ำ ในบริเวณที่ทำงานบางครั้ง ร้อยละ 51.7 และพฤติกรรมหลังการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช มีการเปลี่ยนเสื้อผ้าที่เปื้อนสารเคมีทันทีณ จุดทำงานทุกครั้ง ร้อยละ 48.3 และในรอบ 1 เดือน พนักงานมีอาการผิดปกติหลังจากการใช้หรือสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืชทันทีร้อยละ 54.0 อย่ใูนกลุ่มอาการเวียนศีรษะ คันผิวหนัง ผิวแห้ง ผิวแตก เหงื่อออก เจ็บคอ คอแห้ง และผลการตรวจคัดกรองหาระดับเอ็นไซม์โคลนี เอสเตอเรส พบว่า พนักงานส่วนใหญ่มีระดับเอ็นไซม์โคลนี เอสเตอเรสอยู่ในระดับความเสี่ยง ร้อยละ 83.9 รองลงมาอยู่ในระดับไม่ปลอดภัย ร้อยละ 10.3 ข้อเสนอแนะควรมีการจัดอบรมให้ความรู้การใช้และการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ถูกต้องสร้างความตระหนักและติดตามพฤติกรรมการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืช และจัดให้มีการเฝ้าระวังสุขภาพอย่างต่อเนื่องตลอดจนการฟื้นฟูกลุ่มที่อยู่ในภาวะไม่ปลอดภัย ส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ การปฏิบัติแบบมีส่วนร่วม เพื่อหาแนวทางแก้ปัญหาสร้างความเข้าใจ และตระหนักในการใช้สารเคมีอย่างปลอดภัย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
ฮ่อบุตร จ, โบบทอง ม. ศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและระดับโคลีนเอสเตอเรส ของพนักงานฝ่ายสวน ในบริษัทปาล์มน้ำมัน จ.กระบี่. Kb. Med. J. [อินเทอร์เน็ต]. 8 มีนาคม 2021 [อ้างถึง 16 ธันวาคม 2025];1(1):23-34. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/KBJ/article/view/247974
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

1. สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สรุปผลการสำรวจภาวะการทำงานของประชากร เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2559. กรุงเทพมหานคร : กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร; 2559.

2. สุนิสา ชายเกลี้ยง และสายชล แปรงกระโทก. การประเมินทางชีวภาพ ด้านความเสี่ยงต่อการสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในกลุ่มเกษตรกร ผู้ทำนา: กรณีศึกษาตำบลแก้งสนามนาง อำ เภอแก้งสนามนาง จังหวัดนครราชสีมา. ศรีนครินทร์เวชสาร 2556;28:382-9.

3. สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค. องค์ความรู้ด้านการก่ออันตรายของสารกำจัดศัตรูพืชที่ต้องเฝ้าระวัง. กรุงเทพมหานคร : กระทรวงสาธารณสุข; 2556.

4. สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อมกรมควบคุมโรค. รายงานสถานการณ์โรคและภัยสุขภาพจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม ปี 2558. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงสาธารณสุข; 2558.

5. สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. โรคจากการประกอบอาชีพภาคเกษตร [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 5 ต.ค. 2559]. เข้าถึงได้จาก: http://envocc.ddc.moph.go.th/contents/view/106.

6. ตั้ม บุญรอด และวิชชาดา สิมลา. พฤติกรรมการใช้สาร กำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรในตำบลแหลมโตนด อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง. วารสารมหาวิทยาลัย ทักษิณ 2554;14:66-75.

7. กฤติญา แสงภักดี และคณะ. การศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีในการกำจัดศัตรูพืชของชาวนา อำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก. แก่นเกษตร 2557; 42:375-84.

8. สำนักงานสถิติจังหวัดกระบี่. รายงานวิเคราะห์สถานการณ์จังหวัดกระบี่ 2559. กระบี่: กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร; 2559.

9. สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อมกรมควบคุมโรค. องค์ความรู้เกี่ยวกับการตรวจคัดกรองความเสี่ยงจากการสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืชโดยกระดาษทดสอบโคลีนเอสเตอเรส (Cholinesterase reactive paper) สำหรับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในหน่วยบริการสุขภาพปฐมภูมิ. กรุงเทพมหานคร : กระทรวงสาธารณสุข; 2558.

10. ณัฐพร ปลื้มจันทร์ และณิชชาภัทร ขันสาคร. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับเอนไซม์โคลีนเอสเทอเรสในเลือดของเกษตรกรใน ตำบลเกาะจันทร์ อำเภอเกาะจันทร์ จังหวัดชลบุรี. วารสารพิษวิทยาไทย 2558; 30(2):128-141.